MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : 16. İş Mahkemesi


K A R A R
A)Davacı İstemi :
Davacı , borçlanmak suretiyle ... kapsamında ödediği 2339 prim gününün, 12.12.1974 tarihinden itibaren 2339 gün olacak şekilde intibakı ile bu borçlanmasının 12.12.1974-10.06.1981 tarihleri arasına mal edilmesi gerektiğinin tespitine, davacının borçlanmak suretiyle ... kapsamında ödediği 1300 gün prim gününün 11.06.1981-21.01.1985 tarihleri arasına mal edilmesi gerektiğinin tespitine, 506 sayılı yasa gereğince davacıya tahsis talep tarihini takip eden aybaşından geçerli olarak(01.10.2014) yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabı :
Kurum vekili; kurum işleminin usul ve yasaya uygun olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Mahkemece,yaşlılık aylığı tutarının sigortalının borçlandığı döneme göre farklılık arz etmesi , Kurumun sigortalıyı bu yönde bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeni ile, aksi yönde sigortalı lehine uygulama yapılmasını engelleyen yasal bir düzenleme de bulunmadığı gözetilerek, borçlanılan dönemin sigortalı lehine belirlenmesi ve sigortalının talebine göre ilgili aylara mal edilmesi gerektiği, davanın sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanan niteliği, aynı ücreti yatırdığı halde borçlanmanın farklı tarihlere mal edilmesi nedeniyle yaşlılık aylıkları arasında oluşacak farkın anayasal eşitlik ilkesine aykırılık oluşturacak olması ve borçlanılan dönemin sigortalı lehine belirlenmesi gerektiği kanaati ile, davacının borçlanmak suretiyle 5510 sayılı yasanın 4/1-b maddesi kapsamında ödediği 2339 prim gününün, 12.12.1974 tarihinden itibaren 2339 gün olacak şekilde intibakı ile bu borçlanmasının 12.12.1974-10.06.1981 tarihleri arasına mal edilmesi, davacının borçlanmak suretiyle 5510 sayılı yasanın 4/1-a bendi kapsamında ödediği 1300 prim gününün 11.06.1981-21.01.1985 tarihleri arasına mal edilmesi gerektiği, tahsis talebi yönünden son yedi yıllık süre içinde fiili hizmet süresi fazla olan sigortalılığın 5510 sayılı yasanın 4/1-a bendi kapsamında sigortalılık olup yaşlılık aylığının mülga 506 sayılı yasa hükümlerine göre bağlanması gerektiği, bu yasaya göre tahsis koşullarının oluştuğu gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu :
Davalı vekilinin; kurum işleminin usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle istinaf yoluna başvurduğu görülmüştür.
E)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Bölge Adliye Mahkemesince ; davacının isteğinin 4/1-b sigortalılığının sona erdiği tarihten itibaren 4/1-a sigortalılığının başlaması olduğu,davacı vekili borçlanmanın 12.12.1974-21.01.1985 tarihleri arasına mal edilmesini talep etmiş ise de ilk dilekçesinde süre belirtmediği için ikinci dilekçesinde de o döneme ilişkin talebi olmadığından davacının bu talebinin yersiz olduğu,ancak davacının ikinci borçlanmadaki amacının son sigortalığının 4/1-a kapsamında olması olduğundan, kurumun 4/1-b kapsamında mal ettiği tarihi kesintisiz olmak üzere 07.11.2000-20.05.2007 tarihleri arasına mal edilmesi ve 4/1-a kapsamındaki borçlanmasını da 21.05.2007-31.12.2010 tarihleri arasına mal edilmesi gerektiği, davacının son çalışmasının4/1-a kapsamında sayılması nedeni ile 506 yasa kapsamında aylık şartlarının değerlendirilmesi gerektiği, yaşlılık aylığının şartlarının tamam olduğu gerekçeleriyle, davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.3 maddesi gereğince kabulüne,ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına,davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, davacının borçlanmak suretiyle, 5510 sayılı yasanın 4/1-b maddesi kapsamında ödediği 2353 prim gününün 07.11.2000-20.05.2007 tarihleri arasına 5510 sayılı yasanın 4/1-a maddesi kapsamında ödediği 1300 prim gününün 21.05.2007-31.12.2010 tarihleri arasına mal edilmesi gerektiğine, davacının tahsis talep tarihini takip eden ay başı olan 01.10.2014 tarihinden geçerli olmak üzere yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmiştir.
F)Temyiz :
... vekili ,kurum işleminin hukuka uygun olduğunu belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
Davacı,borç tahakkuk cetvelinin 12.12.1974 tarihinden itibaren düzeltilmesi gerektiği,kısmi borçlanma halinde kurumun bilgilendirme yükümünü yerine getirmesi,sigortalı aleyhine işlem yapılmaması gerektiğini belirterek temyiz etmiştir.
G) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre; davacının tüm temyiz itirazlarının reddine,davalı Kurumun temyizine gelince
Davanın yasal dayanağını oluşturan 3201 Sayılı Yasa"nın 5. maddesinde;
“Yurt dışındaki sigortalılık sürelerinin tespitinde, bunu belirten ve istek sahibinin ibraz edeceği ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere gün sayıları esas alınır.
Sosyal güvenlik kanunlarına tabi hizmetleri olanların, borçlandıkları gün sayısı, prim ödeme gün sayıları ile ilgili hizmetlerine katılır. Sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler borçlanılmış ise, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür.
Sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti bulunmayan istek sahiplerinin sigortalılıklarının başlangıç tarihi, borçlarını tamamen ödedikleri tarihten borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülen tarihtir.” hükmü yer almaktadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; 15.03.1956 doğumlu davacının , 17.06.2011 tarihli borçlanma talep dilekçesi ile 5000 gün borçlanmak istediğini belirttiği , Kurum tarafından 4/b kapsamında 11.02.1997-31.12.2010 tarihleri arası 5000 gün borç tahakkuk belgesi düzenlenerek davacıya tebliğ edildiği, davacının 22.11.2012 tarihinde 2353 günü kapsayacak şekilde kısmi ödeme yaptığı, kurumun bu ödemeyi 18.06.2004-31.12.2010 tarihleri arasına mal ettiği, davacının 31.12.2012 tarihli borçlanma talep dilekçesi ile 11.08.2003 tarihinden itibaren 1300 günlük süreyi borçlanmayı talep ettiği, davacı vekilince aynı tarihli dilekçe ile müvekkilinin 4/1-b kapsamında borçlanma süresinin bittiği tarihi takip eden 11.08.2003 tarihinden itibaren yurtdışı hizmetlerini borçlanmayı talep ettiğini bildirildiği, Kurumun 11.08.2003-21.03.2007 tarihleri arası 1300 günlük 4/a borç tahakkuk cetveli düzenlediği ve davacının 18.11.2013 tarihinde borçlanma bedelini ödediği,Kurum tarafından davacının bedelini ödediği yurt dışı borçlanmasının 07.11.2000-10.08.2003 tarihleri arası 4/b, 12.08.2003-21.03.2007 tarihleri arası 4/a, 22.03.2007-31.12.2010 arası 4/b olacak şekilde maledildiği,buna göre davacıya 506 sayılı Yasaya göre aylık bağlanamadığı anlaşılmaktadır.
3201 sayılı Yasa"nın 5. maddesinin 1. fıkrasına göre, davacının 4/b kapsamında kabul edilen 17.06.2011 tarihli yurt dışı borçlanma talebinin 18.06.2004 ile 31.12.2010 tarihleri arası 2353 gün olacak şekilde kabul edilmesi doğrudur. Davacının Türkiye’de 27.11.2012 ile 28.11.2012 tarihleri arasında 4/a kapsamında çalıştıktan sonra 31.12.2012 tarihinde yaptığı ve 4/a kapsamında kabul edilen yurt dışı borçlanmasının ise 18.06.2004 tarihinden geriye doğru 1300 gün olacak şekilde intibakının yapılması gerekmektedir. İkinci borçlanma işleminin intibakının ,birinci borçlanmayı ortadan kaldıracak şekilde yapılması söz konusu olamaz .Buna göre ,davacının son 1260 gün sigortalılığı 4/b kapsamında olacağından 506 sayılı Yasaya göre aylık bağlanması koşulları bulunmamaktadır. Davanın reddi gerekirken kabulü usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde,davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
H) Sonuç :
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davacıya yükletilmesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 28.05.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.