Danıştay 8. Daire 2017/3459 Esas 2021/4133 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/3459
Karar No : 2021/4133


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … İnş. San. ve Paz. Nak. Elk. Ürt. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, Rize İli, Ardeşen İlçesi, … Mevkiinde sahilden 700 metre açıkta toplam 9,88 hektarlık alanda kum-çakıl ocağı işletmek için yapılan başvuruya uygun görüş verilmemesine ilişkin Karayolları Genel Müdürlüğü 10. Bölge Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı şirket tarafından kum-çakıl ocağı işletme faaliyeti için uygun görüş verilmesi istemiyle Karayolları Genel Müdürlüğü 10.Bölge Müdürlüğü'ne yapılan başvurular üzerine tesis edilen dava konusu işlemde ; davacının anılan isteminin, "halen yürürlükte olan 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 18.maddesinin 5.fıkrasına istinaden hazırlanmakta olan yönetmelik taslağının hükümleri nedeniyle reddedildiği, normlar hiyerarşisinin her kademesindeki hukuk normlarının ancak yürürlüğe girdikten sonra uygulanmasının mümkün olduğunun hukukun bilinen ilkelerinden olduğu, olayda, davacı şirket tarafından, maden ruhsatı sahasında kum-çakıl ocağı işletmek için olumlu görüş verilmesi istemiyle yapılan başvuru hakkında, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte (ve halen) yürürlükte bulunan Kanun ve Yönetmelik hükümleri gereğince "işletmenin 20 metreden daha az derin denizlerde bulunmaması" koşulunun sağlanıp sağlanmadığı yönünden bir değerlendirme yapılarak işlem tesis edilmesi gerekirken, yürürlüğe girmemesi (yayım, ilan yahut sair usulle) hasebiyle henüz Yönetmelik vasfını kazanmamış ve üzerinde değişiklikler yapılması muhtemel bir çalışma ve hazırlık metni olan "6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 18.maddesinin 5.fıkrasına istinaden hazırlanmakta olan Yönetmelik Taslağı" düzenlemeleri gereği "işletmenin koşuları sağlanıp sağlanmadığı yönünden bir değerlendirme yapılarak dava konusu işlemin tesis edildiği, oysa, kum, çakıl gibi maddelerin alımına uygun görüş verilmesi için kıyı çizgisinden deniz istikametine doğru 50 metreden daha az derin denizlerde veya yatay olarak 2 km dahilindeki mesafelerde bulunmaması şartının aranacağı yönündeki yönetmelik taslağı hükümlerinin uygulanmasının hukuka uygun olmadığı, yürürlükteki kanun ve yönetmelik hükümleri gereği aranan "20 metreden daha az derin denizlerde bulunmamak" koşulunu sağlayan ruhsat sahasında maden işletme faaliyetini yürütmek için uygun görüş verilmesi istemiyle davacı şirket tarafından yapılan başvurunun kabul edilmesi gerekirken, yürürlüğe girmediği için uygulanma kabiliyetini haiz olmayan yönetmelik taslağı esas alınmak suretiyle başvurunun reddi yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; mevzuat hükümlerinde, maden ocağı işletimi amacıyla denizden kum alımı faaliyetlerinin yapılması için kıyı çizgisinden deniz istikametine doğru deniz derinliğinin en az 20 metre olması gerektiği belirtilmek suretiyle söz konusu faaliyet için asgari deniz derinliği belirlenmekte, bu derinliğin sağlanması durumunda Karayolları Genel Müdürlüğü'nün söz konusu faaliyete uygun görüş vermesinin zorunlu olduğuna ilişkin bir düzenleme bulunmadığı; 20 metreden daha az derinlikte olmadığı anlaşılan dava konusu deniz kumu alım sahasında söz konusu alımın yapılmasına uygun görüş verilmemesine ilişkin dava konusu işlemin, davalı idarenin karayollarının yapımını ve emniyetle kullanımını sağlama görevi kapsamında yaptığı değerlendirme sonucunda söz konusu kum alımının deniz tahkimat yapılarına ve böylelikle Karadeniz sahil yoluna zarar vereceğini belirtmek suretiyle ortaya koyduğu objektif sebeplere dayalı olarak tesis edildiği sonucuna ulaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık, işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığı belirtilerek, davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulüne, … İdare Mahkemesi'nin … gün ve E:…, K: … sayılı kararın kaldırılmasına, davanın reddine verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, davalı idarenin sübjektif değerlendirme neticesinde karar verildiği, henüz yürürlüğe girmemiş yönetmelik taslağındaki düzenlemelerin esas alınmasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun hükümleri uyarınca genel olarak yollardaki imalatlara ve kamu yatırımlarına zarar verecek ve/veya trafik güvenliğini tehlikeye düşürecek faaliyetler ile ilgili olarak olumlu görüş verilmediği; tesis edilen işlemle amaçlananın yaklaşık 4,5 milyar dolar ile tamamlanmış Karadeniz Sahil Yolunun korunması olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.



TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:


HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz yargılama giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan yürütmenin durdurulması harcı ile artan posta ücretinin istemi halinde davacıya iadesine,
4. Kesin olarak, 28/09/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.