21. Hukuk Dairesi 2017/2161 E. , 2018/5200 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı ve davalılardan ... Başkanlığı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının müteveffa eşinin 01/01/1996-01/08/2005 tarihleri arasında ... ... Camii ve Kuran Kursunda muhtelif görevlerde fiili ve sürekli olarak çalıştığının tespiti istemine ilişkindir
Mahkemece Dairemiz bozma ilamına karşı “uyma” kararı verilmek suretiyle yapılan yargılama neticesi davanın kabulü ile “davacının Diyanet İşleri Başkanlığına yönelik davasının reddine, davacının müteveffa eşi ... "nun 01/01/1996-01/08/2005 tarihlerin arasında davalı ..."na ait işyerinde çalıştığının tespitine” tespitine karar verilmiştir.
Uyuşmazlık, somut olayda davacının müteveffa eşinin davalı işyerinde geçtiği iddia olunan hizmet süreleri içerisinde fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda, Mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hüküm kurulmasında yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, ..."nın yazı cevabı eki ile birlikte davalı camii işyerinin mülkiyetinin 21.01.1985 tarihinden itibaren ...Vakfı"na ait olduğuna dair tapu senedinin sunulduğu, yapılan muhtarlık araştırması neticesi düzenlenen tutanak ile birlikte davalı camii işyerine ait fotoğrafların sunulduğu, davacı murisine ait vergi kaydının bulunmadığı, İlçe Müftülüğünce ihtilaf konusu dönem içerisinde davalı camii işyerinde çalışan kamu personellerinin Mahkeme"ye bildirildiği, duruşmalarda kamu tanıklarının dinlenildiği anlaşılmıştır.
Davacı murisinin çalışmalarının geçtiğinin ileri sürüldüğü işyeri ...Vakfı olup özel hukuk tüzel kişiliğini haizdir. Vakıfların denetimine ilişkin usul ve esaslar, vakıf hukukuna ilişkin mevzuatda yerini almaktadır. Bu nedenle, davalı işyerinde resmi kayıtlara dayanılması ve ücretlerin yazılı belge ile ödenmesi esastır. Kurum"a bildirilmeyen dönemlerdeki ücret belgeleri ve bu dönemde davacı murisine ücret ödenip ödenmediği, ödeme yapılmışsa kim tarafından ödendiğinin araştırılması gerekir. Öte yandan, somut olayda davacı murisinin tuvalet temizliği hizmetini de gördüğü belirtilmekle toplanılan tuvalet ücretlerini kendi adına mı aldığı yoksa vakıf hesabına mı yatırdığı hususu netlik kazandırılmadan yetersiz inceleme ve araştırma neticesi yazılı şekilde sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, ihtilaflı dönem olan 01/01/1996-01/08/2005 tarihleri arasındaki dönem içerisinde davacı murisinin davalı Vakıf nezdinde hizmetinin olup olmadığı, topladığı tuvalet ücretlerini kendi adına mı aldığı yoksa davalı Vakıf hesabına mı yatırdığı hususlarına yönelik olarak öncelikle davalı ... nezdindeki dönem bordroları, ücret tediye bordrolarının ve puantaj kayıtlarının tamamının aslını veya onaylı ve okunaklı örneklerini getirtmek, ücret ödeme bordrolarında davacı murisinin imzasının bulunup bulunmadığını saptamak, duruşmalarda davalı Vakfın ilgili yetkili şef, amir, müdür, muhasebe çalışanı gibi yetkili kişilerini dinlemek, murisin dönem bordrolarındaki çalışmalarının dışındaki dönemde ücretini ne şekilde aldığını araştırmak, bu dönemde çalıştığına ve ücret aldığına ilişkin bulunması halinde diğer yazılı belgeleri getirtmek, davacı murisinin resmi kayıtlara geçmeyen dönemlerde çalıştığını ve ücretini aldığını gösterir belgelerin ibraz edilememesi halinde bunun nedenini araştırmak ve davalı Vakıf nezdinde davacı murisi sigortalının çalışmalarına ilişkin herhangi bir kayıt içeren belgelerin bulunmamasının haklı ve izah edilebilir bir nedene dayanıyor ise (arşiv sisteminin düzensiz tutulmasından dolayı ücret bordrolarının sunulmamasından veya sel baskını, deprem, yangın nedeniyle ücret bordrolarının gönderilmemesi gibi) bu takdirde tanık beyanlarına itibar etmek ve hizmet tespiti davalarının niteliği gereği re"sen delil araştırması ilkesi de gözetilerek çalışıldığı iddia edilen süreler yönünden şüpheye yer vermeyecek şekilde olabildiğince tüm delilleri toplayıp bunları birlikte değerlendirerek sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum ve davalı ... vekillerinin bu yöne ilişkin temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine,
31.05.2018 gününde oybirliği ile karar verildi.