4. Hukuk Dairesi 2016/13762 E. , 2019/4445 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... İnş. Müh. Maden San. ve Tic. AŞ ve diğerleri aleyhine 10/12/2013 gününde verilen dilekçe ile haksız eylem nedeniyle manevi tazminat istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; Mahkemece davalı ... İnş. Nak. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden dava atiye bırakıldığından hakkında karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar hakkındaki davanın kısmen kabulüne dair verilen 28/04/2016 günlü kararın Yargıtay"ca duruşmalı olarak incelenmesi davalı ... Madencilik San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından, duruşmasız olarak incelenmesi davacı vekili ve davalılar ... İnş. Müh. Maden San. ve Tic. AŞ, ... Katı Yakıt Paz. ve Tic. AŞ, ... Gemlik Liman ve Depolama Hizm. AŞ, ... Madencilik İnş. Nakl. Bes. Kimya San. ve Tic. AŞ ve ... Demir Çelik San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından süresi içinde istenilmekle, daha önceden belirlenen 08/10/2019 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine duruşmalı temyiz eden davalı şirket adına gelen olmadı, karşı taraftan davacı vekili Avukat ... geldi. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve hazır bulunanın sözlü açıklaması dinlendikten sonra tarafa duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hâkimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kâğıtlar incelenerek gereği düşünüldü.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalıların tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Davacının diğer temyiz itirazlarının incelenmesinde; dava, haksız eylem nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davalılardan Karabeyler İnşaat Nakl. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden dava atiye bırakıldığından bu davalı yönünden karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden istemin kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı ... davalılar ... Madencilik San. ve Tic. Ltd. Şti., ... İnş. Müh. Maden. San. ve Tic. AŞ, Alyak Katı Yakıt Paz. ve Tic. AŞ, ... Gemlik Liman ve Depolama Hizm. AŞ, ... Madencilik İnş. Nakl. Bes. Kimya San. ve Tic. AŞ ile... Çelik San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı; davalı şirketlerin depoladıkları ve satmaya hazır hale getirdikleri kömür, hurda ve madenlerin açıkta önlem alınmadan bulundurulduğunu, devam eden faaliyetler nedeniyle bulunduğu köy ve çevresinde aşırı derecede toz ve gürültüye neden olunduğunu ve sağlıklı yaşama hakkının elinden alındığını belirterek uğradığı manevi zararın giderilmesi isteminde bulunmuştur.
Davalılar; faaliyetlerinin kanun ve yönetmeliklere uygun olarak yürütüldüğünü belirterek davanın reddedilmesi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece; yapılan keşif ve bilirkişi raporları ile davacının ikamet ettiği yerde özellikle belirli mevsimsel dönemlerde sınır değerlerin üzerinde toza maruz kalındığı, bu durumun insan sağlığı yönünden de riskler taşıdığı, evinde ve dış eklentilerde sürekli toza ve gürültüye maruz kalan insanda stres, üzüntü ve kaygı yanında sağlığın bozulacağı endişesinin insanın iç dünyasında huzursuzluk ve olumsuz etkilere sebep olacağı, objektif olarak her bireyin sürekli toz ve gürültüye maruz kalmasının ileri de ciddi risk taşıması yanında insanın iç dünyasında meydana gelen olumsuz durumların manevi tazminatın oluşumu için yeterli görüldüğü, davaya konu taşınmazın yola yakın olması ve taşınmazın konut imarı olmayan bölgede bulunmasının davacının müterafik kusurunu oluşturacağı gerekçesiyle bir kısım davalılar yönünden istemin kısmen kabulüne, davalılardan ... İnşaat Nakl. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden dava atiye bırakıldığından bu davalı yönünden karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiştir.
TBK 58. maddesi (818 sayılı BK 49. maddesi) hükmüne göre, kişilik hakları hukuka aykırı olarak saldırıya uğrayan kimse manevi tazminata hükmedilmesini isteyebilir. Hâkim manevi tazminatın miktarını tayin ederken saldırı teşkil eden eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Miktarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel hal ve şartların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde objektif olarak gösterilmelidir. Çünkü Kanun"un takdir hakkı verdiği hususlarda hâkimin hukuka ve hakkaniyete göre hüküm vereceği Türk Medeni Kanunu’nun 4. maddesinde belirtilmiştir. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi mal varlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
Davaya konu olan olayda; olay tarihi, olayların gelişim şekli, davalıların eyleminin niteliği ve sonucunda meydana gelen zararın ağırlığı ile yukarıdaki ilkeler dikkate alındığında davacı lehine hükmedilen manevi tazminat miktarı azdır. Davacı yararına daha üst düzeyde manevi tazminata hükmedilmesi için kararın bozulması gerekir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı yararına BOZULMASINA, temyiz eden davalıların tüm, davacının diğer temyiz itirazlarının (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle reddine ve davacı yararına takdir olunan 2.037,00 TL duruşma avukatlık ücretinin davalı ... Madencilik San. Tic. Ltd. Şti."ne yükletilmesine, davacıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 08/10/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.