Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/366 Esas 2021/1558 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/366
Karar No : 2021/1558

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Belediyesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu Dairesinin 17/09/2020 tarih ve E:2017/2372, K:2020/3054 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 26/02/2016 tarih ve 29636 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "Alışveriş merkezine yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi ve işyeri açma ve çalışma ruhsatını verme, değiştirme ve yenileme yetkisi büyükşehir olan yerlerde büyükşehir belediyesine; diğer yerlerde belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde ilgili belediyelere, belediye sınırları ve mücavir alanlar dışında ise il özel idarelerine aittir." düzenlemesi ile 6. fıkrasında yer alan "Büyükşehir belediyesi" ibaresinin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 17/09/2020 tarih ve E:2017/2372, K:2020/3054 sayılı kararıyla;
6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'un 1. maddesi, 3. maddesinde yer alan "alışveriş merkezi” tanımı ile "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi" başlığı altındaki 5. maddesinin 1., 4., 7. ve 8. fıkralarına yer verilerek;
26/02/2016 tarih ve 29636 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin dava konusu 5. maddesinin 3. fıkrasındaki düzenlemenin, 17/07/2020 tarihli Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesi ile aynen korunduğu, ilave olarak; "Ancak büyükşehir olan yerlerde ilçe belediyelerinin mülkiyetinde ve sınırları içinde bulunan arsa üzerine inşa edilen ve konut sayısı işyeri sayısından fazla olan karma projelerde yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi ve işyeri açma çalışma ruhsatını verme, değiştirme ve yenileme yetkisi ilçe belediyesine aittir" düzenlemesinin eklendiği belirtilmiş;
Dava konusu Yönetmeliğin "Alışveriş merkezinin projelendirilmesi ve ruhsatlandırılması" başlıklı 5. maddesinin 3. fıkrasında yer alan " Alışveriş merkezine yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi ve işyeri açma ve çalışma ruhsatını verme, değiştirme ve yenileme yetkisi büyükşehir olan yerlerde büyükşehir belediyesine; diğer yerlerde belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde ilgili belediyelere, belediye sınırları ve mücavir alanlar dışında ise il özel idarelerine aittir." düzenlemesi ve 6. fıkrasındaki " Büyükşehir belediyesi tarafından alışveriş merkezi projesi için yapı ruhsatı verilirken ilgili ilçe belediyesinden de görüş alınabilir. Bu durumda, dördüncü ve beşinci fıkralardaki usul ve esaslar uygulanır." düzenlemesi ile alışveriş merkezine yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi ve işyeri açma ve çalışma ruhsatını verme, değiştirme ve yenileme yetkisinin büyükşehir olan yerlerde büyükşehir belediyesine verilmesinin öngörüldüğü;
Esasen, yapılan düzenleme ile alışveriş merkezlerinin, içinde büyük mağazalar ile beslenme, giyinme, eğlenme, dinlenme, kültürel ve benzeri ihtiyaçların karşılandığı işyerleri bulunan büyük işletmeler olduğu, şehre ekonomik ve sosyal katkılarının yanında çevre ve trafiğe getireceği yükler ile kentsel bütünlüğü etkileyeceği alanın genişliği dikkate alınarak ruhsatlandırılma taleplerinin büyükşehir belediyesi tarafından değerlendirilmesinin amaçlandığının anlaşıldığı;
Anılan Yönetmeliğin "Dayanak" başlıklı 2. maddesinin birinci fıkrasında, Bu Yönetmeliğin, 14/1/2015 tarih ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'un 3, 5, 10, 11, 12, 16. ve 17. maddelerine dayanılarak hazırlandığı düzenlemesinin yer aldığı;
Dayanak olarak işaret edilen 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'un "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi" başlığı altındaki 5. maddesi 7. fıkrasında, " Büyükşehirlerde, alışveriş merkezlerine yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi ve işyeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye büyükşehir belediyeleri yetkilidir. Alışveriş merkezi projesi için yapı ruhsatı verilirken, üst meslek kuruluşlarının görüşü alınır. Bu kuruluşlar görüşlerini on beş iş günü içinde bildirir." hükmü ile 8. fıkrasında, "Üçüncü fıkrada öngörülen esaslar ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak hazırlanan yönetmelikle belirlenir." hükmüne yer verilmiş olmakla; 26/02/2016 tarih ve 29636 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin 3. ve 6. fıkralarında yer alan dava konusu düzenlemelerin, dayanağı Kanuna ve hukuka uygun olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; alışveriş merkezine yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi ve işyeri açma ve çalışma ruhsatını verme, değiştirme ve yenileme yetkisinin büyükşehir belediyelerine verilmesinin üst hukuk normlarıyla çeliştiği, dava konusu düzenlemelerle ilçe belediyesinin ruhsat harçları gelirinin elinden alındığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 17/09/2020 tarih ve E:2017/2372, K:2020/3054 sayılı kararının ONANMASINA,
3. 23/09/2021 tarihinde, oybirliği ile kesin olarak karar verildi.