Danıştay 4. Daire 2020/1176 Esas 2021/4469 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/1176
Karar No : 2021/4469

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Teknik Hırdavat Makina Yedek Parça Sanayi Ticaret Limited Şirketi

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, davalı idarenin yazısı üzerine ihtirazi kayıtla verilen düzeltme beyannameleri üzerine yapılan 2016/8-9-10-11-12, 2017/1-2-3-4-7-8-9-10-11-12 ve 2018/1-2 dönemlerine ilişkin tahakkuk ettirilen damga vergisi, katma değer vergisi ve hesaplanan gecikme faizinin kaldırılması istenilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Danıştay bozma kararı üzerine Bölge İdare Mahkemesi kararıyla; davacı tarafından ihtirazi kayıtla verilen düzeltme beyannamelerine konu faturaları düzenleyen Küçükçekmece Vergi Dairesi mükellefi … İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, Bayrampaşa Vergi Dairesi mükellefi … ve Bayrampaşa Vergi Dairesi mükellefi … tarafından düzenlenen faturaların gerçeğe aykırı olarak düzenlediği, başka bir deyişle sahte olduğunu ortaya koyacak şekilde yeterli tespitler içermediği sonucuna ulaşıldığı, davacı tarafından anılan faturaların yasal kayıtlardan çıkarılması suretiyle ihtirazı kayıtla verilen katma değer vergisi düzeltme beyannamelerine istinaden yapılan, işlemlerde hukuka uyarlık bulunma sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı hakkında yapılan iş ve işlemlerin usul ve yasaya uygun olduğu, temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış, 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef ve sorumlu; üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve ifaya ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da gerekmektedir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, uyuşmazlığın esasını, davacıya anılan faturaları düzenleyen firmanın düzenlediği faturaların, gerçek bir mal ve hizmet satışını içerip içermediği, dolayısıyla sahte olup olmadığı hususlarının tespiti oluşturmakta olup, uyuşmazlığın çözümü için söz konusu belgelerin hukuki mahiyetinin anlaşılabilmesi bakımından, bu belgeleri tanzim eden mükellefler hakkında yapılan incelemeler sonucunda tespit edilen hususların irdelenmesi gerekmektedir.
Davacıya fatura düzenleyen Küçükçekmece Vergi Dairesi mükellefi … İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi hakkında tanzim edilen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporu'nda özetle; mükellef hakkındaki incelemenin mükellefin %4 komisyon karşılığında sahte fatura düzenlediği yönünde ihbarlar olması nedeniyle başladığı, mükellefin 20/08/2009 tarihinde Ümraniye/İstanbul adresinde İnşaat malzemeleri ticareti faaliyeti ile iştigal ettiğinden bahisle mükellefiyet tesis ettirildiği, 21/12/2014 tarihinde adresini … Mah. Şair … Sokak No:… … … adresine taşıdığı, şirketin %100 hissesinin ...'ya ait olduğu, defter belge isteme yazısının 2016 yılında şirketin çalışanı …'a tebliğ edildiği, buna rağmen defter belge ibrazının olmadığı, daha sonra 2017 yılında gönderilen yazılarının tebliğ edilemediği, şirket yetkilisine ulaşılamadığı, 30/06/2015 tarihinde … Mah. ... Sok. No:... ... adresinde yapılan yoklamada işyeri büyüklüğünün yaklaşık 60 metrekare olduğu, 500 TL kira ödemesi olduğu, çalışan olarak ...'ın bulunduğu, 2 ofis masası, 1 bilgisayar ve sınırlı miktarda inşaat malzemesi bulunduğu, 19/08/2015 tarihinde ... Mah. ... Sok. No:... ... adresinde vergi dairesince yapılan yoklamada "belirtilen adreste mükellefin faaliyetinin olmadığı, işyerinde ... Tasarım olarak tabela asılı olduğu ve kapalı olmasından dolayı bilgilerin alınamadığı, 27/01/2016 ... Mah. ... Sok. No:... ... adresinde yapılan yoklamada "işyerinin faaliyette olduğu, adresin hem depo hem de merkez olduğu 1 ofis takımı, 1 bilgisayar, 1 dolap ve sınırlı inş. malzemesi bulunduğu" çalışan ... ile birlikte imza altına alınan tutanak ile tespit edildiği, 02/03/2016 tarihinde ... Mah. ... Sok. No:... ... adresinde yüksek matrah beyan eden mükellefin faaliyetinin gerçekliğini tespit maksadıyla yapılan yoklamada "mükellefin faal olduğu, 2 tane işçi beyan edildiği ancak sadece ...'ın mevcut olduğu ve tutanağın onunla imza altına alındığı, mülkiyetin kiralık olduğu, başkaca şube ve depo olmadığı, kiranın aylık 550 TL olarak beyan edildiği, 2 adet ofis masası ve koltuğu ile bir evrak dolabının bulunduğu, depo bölümünde ise boya kovaları, matkap kutusu, zımapara kutusu, takım çantası, kablo gibi sınırlı sayıda malzelemeler bulunduğu, ... tarih ve ... sayılı yazı ile ... Mah. ... Sok. No:... ... adresinde defter ve belge isteme yazısı ile tebliğ edilmiş olunmasına rağmen hiçbir geri dönüş yapmayan mükellefin işyeri durumu hakkında bir yoklama yapılması Küçükçekmece Vergi Dairesi'nden istendiği, bunun üzerine yapılan 28/11/2016 tarihli yoklamada, iş yerinde çalışan olarak bulunduğu tespit edilen ... ile birlikte imza altına alınan tutanakta: " işyerinde bir adet sigortalı çalışan olduğu, diğer sigortalı çalışanın 10 gündür işe gelmediği, durumun tam olarak ne olduğununu bilinmediği ...'ın beyanı üzerine tespit edildiği, bunun dışında ayrıca demir baş ve emtia olarak 2 ofis takımı, 2 bilgisayar, 100 adet kutu boya, 30 top muşamba, 4 top gaz hortumu, sınırlı miktarda parke ve inşaat malzemeleri bulunduğu, mükellef kurumun yıllar itibariyle (2014,2015,2016) kurumlar vergisi beyanname ve beyanname ekinde yer alan gelir tablosu özetlerinin yer aldığı, 2017 yılında henüz kurumlar vergisi beyanı bulunmadığı, 2017/1. ve 2. dönem geçici vergi beyanlarına yer verildiği, mükellef kurumun tarh dosyasının incelenmesi sonucunda defter tasdik bilgilerinin yer almadığı, vadesi geçmiş ve bugün ödenmesi gereken vergi aslı borcunun 570.746,56 TL olduğu, mükellef kurumun Ba-Bs karşılaştırma analizi sorgulamasında, 2014 yılında mal/hizmet aldığı mükelleflere ilişkin tespitlere yer verildiği, mükellef kurumun 2014-2015-2016 yılında Ba formu ile bildirdiği alımlarının tamamının ya da tamamına yakınının hakkında sahte belge düzenleyicisi oldukları yönünde olumsuz tespitler yapılmış olduğu, önceki yıllarına göre 2017 yılında tamamı ya da tamamına yakını sahte belge düzenleyicileri görülmemekle beraber bu durumun mali idarenin incelemelere başlama bitirme, olayı fark etme sürecinden kaynaklandığı yine de var olan sahte belge tespitli alışlarının genel manada ciddi kanaat getirici olduğu, mal ve hizmet satış bildirimleri tetkik edildiğinde, satış yaptığı mükelleflerden birçoğu hakkında SMYİB düzenleme konusunda olumsuz tespit bulunduğu, mükellef kurumun, satış faturası düzenlediği işletmelerden faal durumda olanlardan bazı mükellefler ile birlikte karşıt tespitler yapıldığı, söz konusu tespitlere bakıldığında genel olarak milyonlarca TL alışlar yapan mükelleflerin kiminle muhatap olduklarını hatırlamaması, ödeme belgelerinin senetle ve bu senetlerinde nakit ödemelerle ifasının tamamlanması şeklinde ticari tevsik bakımında yetersiz durumda olması, VDKbis sistemi MBR görüntüleme ekranından 3.taraf bilgileri bankacılık işlemleri kulakçığı sorgulandığında; mükellef kurumun Garanti Bankası ve Vakıfbank hesaplarının bulunduğu, bu hesapların da, alış ve satış bildirimlerime nispet edildiğinde ancak komisyon tutarları düzeyinde bir para hareketi ya da faaliyetini maskelemek için bulundurulan cüzi miktardaki ticari malzemenin alış ve satışıyla ilgili olabileceği tespitlerine yer verilmiştir.
Yukarıda belirtilen tespitlerin bir bütün halinde değerlendirilmesinden, mükellefin 2014-2015-2016 yılında Ba formu ile bildirdiği alımlarının tamamının ya da tamamına yakınının hakkında sahte belge düzenleyicisi oldukları yönünde olumsuz tespitler yapılmış olması, yine mal ve hizmet satış yaptığı mükelleflerden bir çoğu hakkında olumsuz tespitler olması, mükellefin vergisel yükümlülüklerini yerine getirmemesi, şirket yetkilisine ulaşılamaması, Ba/Bs formları arasındaki tutarsızlıklar bir arada değerlendirildiğinde mükellef tarafından davacıya düzenlenen söz konusu faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Davacı şirkete fatura düzenleyen Bayrampaşa Vergi Dairesi mükellefi ... hakkında düzenlenen ... tarih ve ... sayılı Vergi Tekniği Raporunda özetle; mükellefin 01/08/2016 tarihinde ... Mah. ... Cad. No:... İç Kapı No:… ... adresinde hırdavat malzemesi ve el aletleri toptan ticareti faaliyeti ile iştigal ettiği, mükellefiyetinin 07/03/2017 tarihi itibariyle işi terk dilekçesi ile terkin edildiği, defter-belge ibraz yazısının mükellefe tebliğ edilemediği, 03.08.2016 tarihinde yapılan işe başlama yoklamasında, işyerinin faal olduğu, söz konusu adresin ofis olarak kullanıldığı, mülkiyetinin kiralık olduğu, bir kişi çalışanı olduğu, bir adet ofis takimi ve bir adet bilgisayar olduğu, 31/05/2017 tarihli yoklamada, belirtilen adreste mükellefin faaliyetinin olmadığı, işyerinin kapalı ve boş olduğu tespitlerinin yapıldığı, 2016 yılı gelir vergisi beyannamesini verdiği, 2017 yılı gelir vergisi beyannamesini vermediği, 2016-2017 yılı katma değer vergisi beyannamelerini verdiği, 2016/3 ve 2017/1 dönemi stopaj vergisi beyannamesini verdiği, 2016 yılında mükellefin Silivri Vergi Dairesi Müdürlüğü mükellefi ...'den mal ve hizmet aldığını beyan etmesine rağmen, ...'in mükellefe mal satmadığını beyan ettiği, mükellefin 2016 yılında 5.280.064,00 TL, 2017 yılında 3.035.637,00 TL tutarında mal ve hizmet sattığını beyan ettiği, mükelleften 440.760,25 TL'lik mal alan ... Teknik Hırdavat Makina Yed. Par. San. Tic. Ltd. Şti., yetkilisinin; mükellefi tanımadıklarını, pazarlamacılarla muhatap oldukları, işyerini bilmediği, ödemeleri tedarikçilere kendi müşteri çekleri ile yaptıklarını ve malları aldıklarını beyan ettiği, yapılan incelemede çeklerle yapılan ödemelerin ... Teknik Hırdavat Makina Yed. Par. San. Tic. Ltd. Şti., yetkilisi ... tarafından tahsil edildiğinin anlaşıldığı, mükelleften 436.264,80 TL'lik mal satın alan ... Makina Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi yetkilisinin alınan ifadesinde, mükellefi tanımadıklarını, pazarlamacılarla muhtap oldukları, ödemeleri kendi çekleri ile yaptıklarını beyan ettiği, 2017 yılında mükelleften 385.325,40 TL'lik mal satın alan ... Müh. Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi yetkilisinin de; mükellefi tanımadıklarını, pazarlamacılarla muhatap oldukları, ödemeleri kendi çekleri ile yaptıklarını beyan ettiği, mükellefe ait araç olmadığı, şube ve deposu bulunmadığı, mükellefin 8 aylık dönemde KDV hariç toplam 8.315.701,00.-TL fatura kestiği, mükellefin 01.08.2016 tarihinden itibaren düzenlediği faturaların sahte belge olarak değerlendirilmesi gerektiği tespitlerine yer verilmiştir.
Davacı şirkete fatura düzenleyen Bayrampaşa Vergi Dairesi mükellefi ... hakkında düzenlenen ... tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporunda özetle; mükellefin 11.01.2017 tarihinde ... Mahallesi ... Cad. No:.../… … adresinde makine ve ekipmanlarla ilgili aksam ve parçaların toptan ticareti faaliyeti ile iştigal etmek üzere mükellefiyet tesis ettirdiği, 30/04/2017 tarihinde re'sen terkin edildiği, yasal defter ve belgelerinin yapılan tebligata rağmen incelemeye ibraz edilmediği, 16/01/2017 tarihinde yapılan işe başlama yoklamasında; işyerinin 15 m2 olduğu, 350,00 TL kira ödediği, şubesinin olmadığı, 1 adet çalışanı olduğu, 1 masa, 4 sandalye, 1 çelik kasa, 2 raflı dolap olduğu, kayıtlı motorlu taşıtı olmadığı, işyerinde herhangi bir emtia veya mal bulunmadığı, 08/06/2017 tarihinde yapılan yoklamada, mükellefin işyerinin kapalı olduğunun tespit edildiği, 2017 yılı gelir vergisi ve geçici vergi beyannamelerinin verilmediği, 2017/1-3 dönemi muhtasar beyannamesinin verildiği, 2017 yılı 4 aylık döneme ilişkin katma değer vergisi beyannamelerinin verildiği, yasal defterlerin tasdik bilgisinin bulunmadığı, mükellefin vekalet verdiği ... ile nezdinde yoklama yapılan çalışanı Sinan Yurtçu'nun yapılan tebligatlara rağmen inceleme elemanına bilgi vermediği, mükellefin 4 aylık dönemde KDV hariç toplam 6.119.752,35.-TL fatura kestiği, mükellefin 2.968,42.-TL vergi borcu bulunduğu, mükellefin Form Ba ve Bs bildiriminde bulunmadığı, mükelleften mal ve hizmet satın aldığını bildirenlerin 5.300.258,00 TL'lik mal ve hizmet satışı beyan ettikleri, beyanda bulunanlar hakkında sahte fatura belge düzenleme ve kullanma hususları ile ilgili olumsuz tespitler bulunduğu, mükelleften 886.378,29 TL'lik mal aldığını beyan eden Bayrampaşa Vergi Dairesi Müdürlüğü mükellefi ... Müh. San. ve Ticaret Limited Şirketi yetkilisinin; mükellefi tanımadığını, pazarlamacılar vasıtası ile malları ve faturaları temin ettikleri ve ödemeleri banka vasıtası ile yaptıklarını beyan ettiği, mükelleften 430.969,75 TL'lik mal alan ... Teknik Hırdavat Makina Yed. Par. San. Tic. Ltd. Şti., yetkilisinin; mükellefi tanımadıkları, malları piyasa fiyatının altında satabileceğini söyleyen pazarlamacılardan aldıklarını, ödemeleri çekle yaptıklarını beyan ettiği, mükellefin mükellefiyet tesis ettirdiği 11.01.2017 tarihinden itibaren düzenlediği faturaların sahte olduğu tespitlerine yer verilmiştir.
Yukarıda ... ve ... hakkındaki tespitlerin değerlendirilmesinden, yapılan yoklamalarda mükelleflerin iş yeri büyüklüğüne göre anılan hasılatı gerçekleştirebilecek fiziki kapasiteye sahip olmadıkları, belirli bir dönemden sonra yapılan yoklamalarda mükelleflere ulaşılamadığı, çok yüksek ciro yapıldığının beyan edilmesine rağmen ödenecek vergilerin çok düşük olduğu, ödenmesi gereken cüzi miktardaki vergi borçlarının dahi ödenmediği, beyan edilen KDV matrahları ile BA BS formları arasında uyumsuzluk bulunduğu, faaliyete başlanıldıktan sonra kısa sürede yüksek matrahlara ulaşılmasının ticari ve teknik icaplara uygun olmadığı dikkate alındığında davacının ... ve ...'tan aldığı faturaların gerçek bir mal ve hizmet karşılığı düzenlenmediği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda, adı geçen mükellefler tarafından davacıya düzenlenen faturaların gerçek bir emtia teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığı anlaşılmakla, aksi yöndeki Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 23/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.