Mahkemesi : Nevşehir 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 27.11.2012
No : 2011/272-2012/394

Dava, davacı murisinin tarım bağ-kur sigortalılığının tespiti ile ölüm aylığı bağlanması istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Yapılan yargılama sonunda, Mahkemenin davacı murisinin tarım bağ-kur sigortalılığına dair kabulü isabetlidir.
Ancak, ölüm aylığı bağlanmasına ilişkin talep yönünden davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Kanun’un geçici 7/1’inci maddesi uyarınca mülga 2926 sayılı Kanunun 23 ve mülga 1479 sayılı Kanunun 41’inci maddeleridir.
2926 sayılı Kanunun ölüm aylığı koşullarına dair 23’üncü maddesinde “ölüm tarihinde en az üç tam yıl sigorta primi ödemiş olmak koşulu öngörülmüştür. Anılan madde 4956 sayılı Kanunun 5073 sayılı Kanun ile değişik 56’ncı maddesinin (d) bendi ile 28.01.2004 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmış, yine 4956 sayılı Kanunun 54’üncü maddesi ile 2926 sayılı Kanuna eklenen ek madde 3 ile 1479 sayılı Kanunun ölüm aylığı koşullarına ilişkin 41’inci maddesi de dâhil bir kısım hükümlerinin 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalılar hakkında da uygulanacağı belirtilmiştir. 1479 sayılı Kanunun 41’inci maddesinde yer alan "üç tam yıl prim ödeme" koşulunu "beş tam yıl prim ödeme" olarak değiştiren 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 19’uncu maddesinin Anayasa Mahkemesinin iptal kararıyla 08.08.2001 tarihinde yürürlükten kalkmasından sonra, anılan maddenin bu defa 4956 sayılı Kanunun 21’inci maddesi ile yeniden düzenlenerek ölüm aylığına hak kazanabilmek için "beş tam yıl prim ödeme" koşuluna yeniden yer verilmiş, anılan değişikliğe "ilişkin düzenlemenin 08.08.2001 tarihinde yürürlüğe gireceğine dair 4956 sayılı Kanunun 57/b bendinin Anayasa Mahkemesinin 24.06.2004 gün ve 2004/18-89 sayılı kararıyla 1479 sayılı Kanunun 41’inci maddesinin 1’inci fıkrasının, 4956 sayılı Kanunun 21’inci maddesi ile değiştirilen (a) bendi yönünden Anayasaya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilerek iptal kararının Resmi Gazetede yayımlandığı 23.11.2004 tarihinden başlayarak altı ay sonra 23.05.2005 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş, bu şekilde oluşan yasal boşluğun 02.07.2005 tarih ve 5389 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 4’üncü maddesi ile 4956 sayılı Kanunun 57’inci maddesinin (a) bendine "1479 sayılı Kanunun 7’nci maddesinin ikinci fıkrası, “19," ibaresinden sonra gelmek üzere "21," ibaresi eklenmiş ve aynı Kanunun yürürlüğe dair 5’inci maddesinde, anılan 4’üncü maddenin 02.08.2003 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlenmiştir.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler gözetildiğinde, davacı murisinden dolayı ölüm aylığı bağlanabilmesi için gerekli olan 5 tam yıl prim ödeme koşulunun gerçekleşmesi gerektiği, ancak tespitine hükmedilen 01.11.2000 – 13.4.2004 arası sigortalılık süresine ilişkin prim borcu bulunup bulunmadığı hususunun irdelenmediği anlaşılmaktadır.
Mahkemece yapılacak iş, anılan döneme dair borçlar ödenmemiş ise ödenmesi için mehil vermek ve ödemeyi takibeden aybaşından itibaren ölüm aylığının bağlanmasına karar vermek, daha önce ödenmiş ise, 5 tam yıl prim ödeme koşulunun gerçekleştiği tarihi takipeden aybaşından itibaren hüküm tesis etmektir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 18.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.