21. Hukuk Dairesi 2017/3187 E. , 2018/5451 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01/03/1984 tarihinden itibaren 18 ay süre ile sigortalı olarak geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, temsilci ... ve feri müdahil Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının 01/03/1984 tarihinden itibaren 18 ay süreyle davalı işverene ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, Dairemizin 20/03/2014 tarih 2013/3797 Esas ve 2014/5345 Karar sayılı Bozma İlamı üzerine, açılan davanın kısmen kabulüne, davacının 01/03/1984 - 01/03/1985 tarihleri arasında sigortalı olarak çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, 12/04/1984 varide tarihli işe giriş bildirgesi ile davacının 01/03/1984 tarihinde ... ve .... Koll Şti ünvanlı ve ... sicil numaralı işyerinde çalışmaya başladığının Kuruma bildirildiği, ancak davacının hizmet döküm cetvelinin Kurumdan getirtilmediği, davalı işyerinden verilmiş işe giriş bildirgeleri bulunan tanıkların davacının çalışmalarını doğruladıkladıkları, tanıkların çalıştıkları işyerinin askeri lojman inşaatı olduğunu beyan ettikleri, Kurumdan getirtilen evraklardan da davalı işyerinin mahiyetinin 80 daireli askeli lojman inşaatı olduğunun ortaya çıktığı, ticaret sicil kayıtlarından davalı şirkete ilişkin bir kayda ulaşılamadığı, işveren adına ilanen tebligat yapıldığı anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliğinin kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olusu her türlü delille ispat kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Yapılacak iş, davacının hizmet döküm cetvelini Kurumdan getirtmek, davacının tespitini talep ettiği çalışmalarına ilişkin olarak işe giriş bildirgesinin verildiği işyerinin askeri lojman inşaatı olduğu anlaşıldığından yapı ruhsatını veren Belediyeden ve ilgili askeri birimden bu inşaata ilişkin belgeleri getirtmek, inşaatı yapan yüklenici firmanın kim olduğunu tespit edip işvereni ve adresini belirlemek, işverene usulüne uygun tebligat yapılmasını sağlamak ve toplanan delillerin sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, ..."ın temyiz nedenlerinin bozma sebebine göre şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde temsilci ..."a iadesine, 07/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.