Danıştay 7. Daire 2018/900 Esas 2021/3271 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/900
Karar No : 2021/3271

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü …

İSTEMİN KONUSU : …Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kanuni temsilcisi olduğu … Örme Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketinin ödenmeyen vergi borçlarından dolayı ... Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğünce alınan haciz kararına istinaden davacıya ait Kırklareli İli Babaeski İlçesi … Mahallesi … Mevkiinde bulunan … ada, … parsel numaralı gayrimenkulün Babaeski Vergi Dairesi Müdürlüğü Satış Komisyonu tarafından 15.000 TL bedelle satışa çıkarılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Bozma kararı üzerine, …Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğünce düzenlenen haciz varakasına istinaden haczedilen ve davalı idarece satışa çıkarılan, davacıya ait gayrimenkule ilişkin olarak, … Vergi Dairesi Müdürlüğü Satış Komisyonu tarafından yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda taşınmazın önerilen rayiç değeri 14.500,00-TL iken, komisyonca anılan değerin 15.000,00-TL olduğu yolunda oybirliğiyle karar alındığı, söz konusu bedele ilişkin davacı tarafından herhangi bir itiraz yoluna başvurulmadığı, toplam borç tutarı ve söz konusu vergi borçlarına ilişkin olarak düzenlenen ödeme emirlerine karşı açılan davalarda mahkeme kararı ile kesinleşen tutarlar dikkate alındığında, anılan taşınmazın değerinin amme alacağını karşılayacak düzeyde olmadığı anlaşıldığından, amme alacağının tahsili amacıyla davacıya ait gayrimenkulün satışa çıkarılmasına dair işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Taraflarına taşınmazın kıymet takdirine ilişkin rapor tebliğ edilmediğinden takdir olunan rayiç bedele ilişkin itirazlarını satış işlemine karşı açılan davada ileri sürebildikleri, mahkemece davalı idareye itiraz edilmediği gerekçesiyle talepleri karşılanmadığı gibi keşif veya bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle bedel tespiti yoluna da gidilmediği, dava konusu amme alacağının gümrük ve katma değer vergilerinden doğan kısmının kesinleşmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Gayrimenkul satış komisyonunca bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle tespit edilen rayiç bedel ve kesinleşmiş ve asıl borçlu şirketten tahsil imkanı kalmayan amme alacağı için kanuni temsilci olan davacı adına tesis edilen satış işleminde hukuka aykırılık bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Davacının kanuni temsilcisi olduğu … Örme Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketinin ödenmeyen vergi borçlarından dolayı … Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğünce alınan haciz kararına istinaden davacıya ait Kırklareli İli Babaeski İlçesi … Mahallesi … Mevkiinde bulunan …ada, … parsel numaralı gayrimenkulü … Vergi Dairesi Müdürlüğü Satış Komisyonu tarafından 15.000 TL bedelle satışa çıkarılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un "Kanundaki Terimler" başlıklı 3. maddesinde, tahsil edilemeyen amme alacağı teriminin, amme borçlusunun bu Kanun hükümlerine göre yapılan mal varlığı araştırması sonucunda haczi kabil herhangi bir mal varlığının bulunmaması, haczedilen mal varlığının satılarak paraya çevrilmesine rağmen satış bedelinin amme alacağını karşılamaması gibi nedenlerle tahsil edilemeyen amme alacaklarını; tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağı teriminin ise, amme borçlusunun haczedilen mal varlığına bu Kanun hükümlerine göre biçilen değerlerin amme alacağını karşılayamayacağının veya hakkında iflas kararı verilen amme borçlusundan aranılan amme alacağının iflas masasından tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması gibi nedenlerle tahsil dairelerince yürütülen takip muamelelerinin herhangi bir aşamasında amme borçlusundan tahsil edilemeyeceği ortaya çıkan amme alacaklarını ifade ettiği; mükerrrer 35. maddesinde, tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacaklarının, kanuni temsilcilerin ve tüzel kişiliği olmayan teşekkülü idare edenlerin şahsi mal varlıklarından bu Kanun hükümlerine göre tahsil edileceği, 90. maddesinde gayrimenkullerin, satış komisyonlarınca açık arttırma ile satılacağı, satış komisyonunun, il ve ilçelerde en büyük mal memurunun veya tevkil edeceği zatın reisliği altında belediye meclisi tarafından kendi azası arasından seçilmiş bir zat ile alacaklı amme idaresinin selahiyetli bir memurundan ve gayrimenkulün bulunduğu yer tapu sicil muhafızından teşekkül edeceği, 91. maddesinde, satışa çıkarılacak gayrimenkullere bilirkişinin mütalaası alınmak suretiyle satış komisyonu tarafından rayiç değer biçileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6183 sayılı Kanun’un mükerrer 35. maddesi, kanuni temsilciyi asıl borçlunun mal varlığından tahsil edilemeyen amme alacağından şahsi mal varlığı ile sorumlu tutmuştur.
Dosyanın incelenmesinden; 01/10/2001-7377 ve 17/09/2001-6968 tarih ve sayılı beyannameler muhteviyatı olup, muafiyet uygulanarak ithal edilen eşyanın beş yıllık süre dolmadan satışının yapılması suretiyle teşvik şartlarının ihlal edildiğinden bahisle tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri, kaynak kullanımını destekleme fonu payı ile bu vergiler üzerinden hesaplanan faiz ve fon payı üzerinden hesaplanan cezai faizin tahsili amacıyla 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un mükerrer 35. maddesi uyarınca kanuni temsilci sıfatıyla davacı adına düzenlenen ödeme emirlerinin iptali istemiyle açılan davalar sonucunda, ödeme emirlerinin bazı alacak yönünden iptaline karar verilirken, bazı alacaklar yönünden ise davanın reddedildiği, davacı tarafından açılan davalar sonrasında uyuşmazlığa konu satış işlemine yönelik işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Bakılan davada; uyuşmazlık, davacı tarafından açılan davaların sonuçlarına göre nezdinde kesinleşmiş alacağın bulunup bulunmadığı ve davacıya ait taşınmazın kıymet takdirine ilişkin işlemlerin yukarıdaki mevzuata uygun yapılıp yapılmadığına ilişkindir.
Dairemizce verilen 28/05/2021 tarihli ara kararına …Serbest Bölge Gümrük Müdürlüğünce verilen cevabi yazıda; davacı tarafından açılan dava sonuçlarına göre, … İç ve Dış Ticaret Anonim Şirketi tarafından 6736 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanılarak ödenen tutar düşüldükten sonra, asıl borçlu şirketin 27/09/2017 tarihi itibarıyla dava konusu toplam güncel borç tutarının 17.995 TL tutarında kaynak kullanımı destekleme fonu olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Davacıya ait … Mahallesi … Mevkiinde bulunan … ada, … parsel numaralı gayrimenkul için …Vergi Dairesi Müdürlüğü Satış Komisyonu tarafından bilirkişi olarak atanan Mimar …'ın düzenlediği 15/10/2012 tarihli rayiç değerin tespitine ilişkin değer tespit raporunda; yerinde inceleme, tapu, imar durumu, emlak vergisi beyanı, taşınmazın değerine etki eden olumlu ve olumsuz unsurlar araştırılarak arsa değerinin tespit edildiği; taşınmazın yerinde incelendiği, 243 metrekare, tamamının arsa, kadastro yoluna cepheli, parselin cephe uzunluğunun bina yapmaya yeterli olduğu, taşınmazın şehir merkezinin dışına doğru konumlandığı, parsel içine taban alanı kat sayısı 0,25, kat alanı kat sayısı 0.50 olduğundan 2 katlı bina yapılabileceği, ön bahçe çekme mesafesinin 5 metre, yan bahçe çekme mesafesinin güney cephesinde 3 metre iken diğer cephelerin bitişik ve nizamının ikiz, yapılanma alanının 243x0.25=60.75 metrekare olduğu, imar planından doğan kısıtlılık hali ve yola terkinin bulunmadığı, emlak değerinin 6.064.30 TL olarak beyan edildiği, …Belediyesi hudutları içinde yer alan taşınmazın şekli ve zeminin düzgün, ulaşımının kolay, konut amaçlı bina inşaatına elverişli olduğu, komşuları arasında yapılaşma bulunduğu, belediyenin içme suyu, kanalizasyon, ulaşım, temizlik, elektrik hizmetleri ve şehir içi taşımacılık imkanlarından faydalanması ve alım satım kolaylığı bulunması taşınmazın değerini arttırırken, dış mahallede kalması, yeni gelişmekte olan bölgede, çarşıya uzak, yapılaşma alanının küçük, müteahhitlik hizmetinden henüz faydalanmıyor olması ve çevresinde rant kazandıracak bir yatırımın bulunmamasının taşınmazın değerini azalttığı, müteahhitler bu bölgede yap-sat şeklinde çalışmadıklarından yüzde olarak arsa değeri metodu ile, kooperatifçilik olmadığından arsa payı metodu ile hesaplama yapılamadığı, yakın zamanda emsal satış da olmadığından mahalli bilirkişilere danışılarak metrekaresinin 60.00 TL/metrekare olduğu mütalaa edilmek suretiyle taşınmazın rayiç değerinin 14.500 TL olduğu kanaatine varıldığı görülmüştür.
Taşınmazın rayiç değerinin bilirkişinin hazırlamış olduğu önerinin …Vergi Dairesi Müdürlüğü Gayrimenkul Satış Komisyonu kararıyla arttırılarak 15.000 TL olarak takdiren oybirliğiyle kabul edilerek davacıya satışa çıkarma işleminin ilan ve satış şartnamesi eklenerek tebliğ edildiği, bu haliyle yasada yer alan bilirkişinin mütalaasının alınarak satış komisyonunca rayiç değerin tespit edildiği, dolayısıyla yasanın öngördüğü koşullara uygun bir şekilde değer tespiti yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Davacı tarafından satışa konu taşınmazın değerinin idarece belirlenen değerden fazla olduğu, bu nedenle bedel hakkında keşif ve bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği öne sürülmüşse de; söz konusu bedelin düşük olduğu iddiasına ilişkin hukuken itibar edilebilir somut herhangi bir bilgi, belge sunulmadığından hükme esas alınabilecek nitelikte olan bilirkişi raporuna göre belirlenen kıymet hakkında Mahkemece ayrıca keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasını gerektirir hukuki bir neden bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; asıl amme borçlusu hakkında tahsilat işlemleri tamamlanıp tahsil imkansızlığı ortaya konulduktan sonra kanuni temsilci sıfatıyla davacı hakkında yürütülen takip işlemlerinin usulünce yapıldığı görüldüğünden, davacıya ait anılan taşınmazın satışa çıkarılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık, yukarıda yazılı gerekçeyle davanın reddi yolunda verilen mahkeme kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1…. Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … TL harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.