MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


TÜRK MİLLETİ ADINA

Davacı, davalılardan işv...enl...e ait işy...inde geçen çalışmalarının tespitine karar v...ilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar v...miştir.
Hükmün davalılardan ... tarafından temyiz edilmesi üz...ine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin g...eği düşünüldü ve aşağıdaki karar v...ildi.

K A R A R

Davacı, davalı koop...atifin inşaat işy...inde, davalı koop...atifin bir kısım işl...ini yüklenen diğ... davalı (taş...on) ...-... Ltd.Şti"nin işçisi olarak 28/04/2008-15/04/2010 tarihl...i arasında kış döneml...inde ara v...mek suretiyle çalıştığı halde, Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespitini istemiştir.
Mahkemece, davanın ... ve .... Yapı Konut Koop. yönünden husumet nedeni ile reddine, davacının 28/04/2008-31/12/2008 tarihl...i arasında davalı ...-... İnş. San. Tic. Ltd. Şirketinde o dönemde geç...li asgari ücret üz...inden çalıştığının tespitine karar v...ilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgel...den, davacının davalı işv...enl...e ait inşaat işy...inden bildiriminin bulunmadığı, 09/02/2008-31/07/2008 tarihl...i arasında .... İnşaat Tur. Ltd. Şti. ünvanlı ... sicil numaralı işy...inden, 01/08/2008-23/12/2008 tarihl...i arasında...."a ait ... sicil numaralı işy...inden, 24/12/2008-16/01/2010 tarihl...i arasında ..."a ait ... sicil numaralı işy...inden, 20/01/2010-27/10/2010 tarihl...i arasında...."a ait ... sicil numaralı işy...inden hizmet bildiriml...inin yapıldığı, davacının çalıştığını iddia ettiği işy...inin ...-... Ltd. Şti adına 08/11/2008 tarihi itibariyle 506 sayılı yasa kapsamına alındığı, tanık beyanlarının alındığı anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddel...i bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi g...ektiği Yargıtay"ın ve gid...ek Dairemizin y...leşmiş içtihadı g...eğidir. Kimi ayrık durumlar dışında, resmi belge veya yazılı delill...in bulunması, sigortalı sayılması g...eken sürel...in saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olur. Ne var ki bu tür kanıtlar salt bu nedene dayanarak istemin reddine neden olmaz; aksi durumun ispatı olanaklıdır. Somut bilgil...e dayanması inandırıcı olmaları koşuluyla, Kuruma bildirilen dönem bordro tanıkları ve komşu işy...inin kayıtlı çalışanları gibi kişil...in bilgil...i ve bunları destekleyen diğ... kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür.
Mahkemenin bu tür davaların kişil...in ... güvenliğine ilişkin olması ve kamu düzenini ilgilendirdiğini göz önünde tutarak g...ektiğinde; doğrudan soruşturmayı genişletmek suretiyle ve olabildiğince delill...i toplaması g...ekmektedir. Bu yön, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555, 5.2.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-572, 3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 2004/21-479-578, 10.11.2004 gün 2004/21-538 ve 1.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Yukarıda açıklanan hususlar, yet...li ve g...ekli bir araştırmayla ve delill... hep birlikte değ...lendiril...ek aydınlığa kavuşturulduktan sonra, o çalışmanın sigortalı çalışma niteliğinde olup olmadığı ya da ne zaman bu niteliğe kavuştuğu yönü üz...inde durulmalı ve çalışmayı kapsama alan yasanın yürürlük tarihinden sonraki dönem için hizmetin tespitine karar v...ilmelidir.
Somut olayda, davacının dava konusu dönem iç...isinde dava dışı işy...l...inden bildiriml...inin yapıldığı, davacının, sigortasız çalıştırılması nedeniyle kardeşi olan . ..."ın sigortadan mahrum kalmaması için söz konusu bildiriml...i yaptığını beyan ettiği anlaşıldığından öncelikle bu hizmetl...in g...çek çalışmaya dayalı olup olmadığının tespit edilmesi ve söz konusu hizmetl... iptal edilmeden eldeki davada görülmekte olan hizmet tespitine ilişkin talep hakkında bir karar v...ilemeyeceğini göz önünde bulundurarak davacının dava dışı işy...l...inden yapılan bildiriml...in iptalini isteyip istemediğinin belirlenmesi g...ekmektedir. Bu durumun açığa kavuşturulmasından sonra ise davacının hizmet tespitine yönelik talebi bakımından tanık beyanları arasındaki çelişkinin gid...ilmeli ve böylece davacının çalışma olgusunun yet...li ve g...ekli bir araştırmayla hiç bir kuşku ve duraksamaya y... bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlen...ek sonuca gidilmelidir.
Yapılacak iş; davacının dava dışı işy...l...inden yapılan hizmet bildiriml...inin davalı işy...i ile bağlantısı bulunup bulunmadığını ve g...çek bir çalışmaya dayalı olup olmadığını araştırmak, bu çalışmalar iptal edilmeden eldeki davada görülmekte olan hizmet süresinin tespitine karar v...ilemeyeceğinden davacının bu çalışmaların iptalini isteyip istemediğini belirlemek, iptalinin talep edilmesi halinde söz konusu çalışmaları bildiren işv...enl...i de davaya dahil edip araştırmayı genişletmek, davacının tespitini istediği sürel...e ilişkin işv...ence ..."na v...ilmiş dönem bordrolarında kayıtlı tarafsız diğ... tanıklar da saptanarak bunların bilgil...ine başvurmak, bordolarda adı geçen kişil...in adresl...inin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, ... ... Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işy...ine o tarihte komşu olan diğ... işy...l...inde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işy...i çalışanları, yoksa işy...i sahipl...i araştırılıp tesbit edil...ek çalışmanın niteliği ile g...çek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, tanık beyanları arasındaki çelişkiyi gid...mek, koop...atifin inşa edildiği arsanın sahipl...i olan ... ile ..."nın beyanlarına başvurmak, davalı koop...atifin inşaat sırasında anlaşmış olduğu diğ... şirket çalışanlarından(.... Proje,....r, .... M...m... vs.) davacının talebiyle aynı tarihte çalışması bulunan işçil...i tespit ed...ek bu dönemde koop...atifte kaç kişinin çalıştığına ve davacının çalışmasına dair beyanlarını almak ve g...çek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgil...e dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra davacının çalışmasının sürekli çalışma olduğu anlaşılırsa sonucuna göre karar v...mekten ibarettir.
Öte yandan, hizmet tespiti davalarında, davacının tespitini istediği çalışmanın geçtiği işy...inin sahibi olan g...çek ya da tüzelkişi işv...en, ... ... Kurumu ile zorunlu dava arkadaşıdır. Bu nedenle, ... yönünden husumet nedeniyle davanın reddine karar v...ilmesi de hatalı olmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, temyiz eden davalı şirket vekilinin bu yönl...i amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenl...le BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine
07/06/2018 gününde oybirliğiyle karar v...ildi.