Danıştay 10. Daire 2021/4176 Esas 2021/4133 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/4176
Karar No : 2021/4133

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... vasisi ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

DAVANIN_KONUSU : Osmaniye 1 Nolu T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü olarak bulunan davacının vasisi ... tarafından, idarenin hizmet kusuru (davacının, ailesine yakın bir cezaevine nakledilmemesi) nedeniyle oluştuğu ileri sürülen zararlara karşılık 5.000.000,00 TL maddi ve 5.000.000,00 TL manevi tazminatın ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu ... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı vasisi tarafından, sulh hukuk mahkemesinden alınması gereken iznin idare mahkemesince alınması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı temyize konu kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 20/09/2021 tarihinde kesin olarak, oy çokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Anayasa'nın "Hak arama hürriyeti" başlıklı 36. maddesinde, herkesin, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı ve davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahip olduğu hükümlerine yer verilmiştir
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 14. maddesinde, ayırt etme gücü bulunmayanların, küçüklerin ve kısıtlıların fiil ehliyetinin olmadığı; 16. maddesinde, ayırt etme gücüne sahip küçükler ve kısıtlıların yasal temsilcilerinin rızası olmadıkça kendi işlemleriyle borç altına giremeyecekleri, karşılıksız kazanmada ve kişiye sıkı sıkıya bağlı hakları kullanmada bu rızanın gerekli olmadığı; 407. maddesinde ise, bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir cezaya mahkum olan her erginin kısıtlanacağı, cezayı yerine getirmekle görevli makamın, böyle bir hükümlünün cezasını çekmeye başladığını, kendisine vasi atanmak üzere hemen yetkili vesayet makamına bildirmekle yükümlü olduğu; 413. maddesinde de, vesayet makamının bu görevi yapabilecek yetenekte olan bir ergini vasi olarak atayacağı hükme bağlanmış, 462. maddesinin 8. bendinde de, vesayet makamının izni olması gereken haller arasında "Acele hallerde vasinin geçici önlemler alma yetkisi saklı kalmak üzere, dava açma, sulh olma, tahkim ve konkordato yapılması" sayılmıştır.
Aktarılan bu yasal düzenlemelere göre bir yıl veya daha fazla süreli hapis cezasına mahkum olanların cezalarını çekmeye başlamaları üzerine, hükmü icra ile görevli idarenin durumu sulh hukuk mahkemesine hemen ihbar ederek vasi atanmasını sağlamakla yükümlü olduğu, kısıtlının, kişiye sıkı sıkıya bağlı haklarla ilgili davalar dışındaki davaları vesayet makamı olan sulh hukuk mahkemesinin izni ile vasisi tarafından veya vasinin tayin edeceği vekili aracılığıyla açılabileceği anlaşılmaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; hükümlü olan davacının vasisi tarafından, davacının, ailesine yakın bir cezaevine nakledilmemesi nedeniyle oluştuğu ileri sürülen zararlara karşılık 5.000.000,00 TL maddi ve 5.000.000,00 TL manevi tazminatın ödenmesi istemiyle açılan bu davada, ... İdare Mahkemesince davanın ehliyet yönünden reddine karar verildiği, bu karara yönelik istinaf başvurusunun ise temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi kararıyla reddedildiği anlaşılmıştır.
Hükümlü olan davacının ailesine yakın bir ceza infaz kurumuna nakledilmemesi nedeniyle zarara uğradığı iddiasıyla tazminat istemiyle açılmış olan davanın, davacının hükmünün infazından kaynaklı kusura dayandırıldığı, bu nedenle anılan davayı açmanın kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardan olduğu ve vasinin onayı ya da vesayet makamının izninin aranmasının Anayasayla teminat altına alınmış olan hak arama hürriyetiyle bağdaşmayacağı hususu göz önünde bulundurulduğunda, davacının dava açmak konusunda mevzuatın aradığı şartları taşıdığı sonucuna varılmakla; davanın bu önkoşulun sağlanmış olma durumu dikkate alınarak incelenip bir karar verilmesi gerekirken, davanın ehliyet yönünden reddi yolunda verilen ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararında ve bu karara karşı davacının vasisi tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu durumda; davanın ehliyet yönünden reddine ilişkin idare mahkemesi kararına karşı davacı vasisi tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine dair ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının, davacının, ailesine yakın bir cezaevine nakledilmemesi sebebiyle oluştuğu ileri sürülen zararların tazmini istemiyle dava açma ehliyetinin bulunması nedeniyle, bozulması gerektiği oyuyla aksi yöndeki Daire kararına katılmıyoruz.