Danıştay 8. Daire 2019/8289 Esas 2021/3928 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/8289
Karar No : 2021/3928

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Odası
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurulu Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Hava Harp Okulu Endüstri Bölümü'nden 2000 yılı öncesinde mezun olan …'nın görmüş olduğu öğrenimin Endüstri Mühendisliği Bölümüne eşdeğer sayılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı davalı idare işlemi ile bu işleme dayanak teşkil eden Yükseköğretim Yürütme Kurulunun 28.10.2015 tarihli toplantısında almış olduğu kararın iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… kararda; 2547 sayılı Kanunun 2880 sayılı Kanunla değişik 43/b maddesinde; aynı meslek bilim dallarında, eğitim-öğretim yapan üniversitelerde eğitim-öğretim, metot, kapsam, öğretim süresi ve yıl içindeki değerlendirme esasları bakımından eşdeğer olması ve öğrenimden sonra kazanılan unvanların aynı ve elde edilen hakların eşdeğer sayılması hususundaki yetkinin Üniversitelerarası Kurulun önerisi ile Yükseköğretim Kuruluna ait olup; bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan rapor ile dosyada yer alan diğer bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde, ...'nın HHO Endüstri Bölümünde aldığı toplam kredinin Endüstri Mühendisliği Programı, Mühendislik Temel Dersleri ve Endüstri Mühendisliği Temel Dersleri açısından Endüstri Mühendisi Lisans Diploması almaya hak kazanmak için uygun olduğu anlaşılmakta olup, çok disiplinli bir mühendislik programı olması nedeniyle Endüstri mühendisliği programının birbirinden farklı üniversiteler de bile birbiriyle uyumlu olmadığı dikkate alındığında 2000 yılı öncesi Hava Harp Okulu Endüstri Bölümü mezunu olan ...'nın aldığı eğitimin Endüstri Mühendisliği eğitimine eşdeğer olabileceği sonucuna varıldığından dava konusu edilen ...'nın diplomasına eşdeğerlik verilmesine ilişkin 06.11.2015 tarihli Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı kararı ile bu kararın dayanağı olan 28.10.2015 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararında hukuka aykırılık görülmediğinden davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, konuyla ilgili YÖK'ün Harp Okullarının 2000 yılı öncesi eğitimlerine ilişkin aldığı eşdeğerlik kararlarının iptali istemiyle işbu dava haricinde açılan davalarda bilirkişiler tarafından yapılan incelemelerde söz konusu eğitimlerin eşdeğerlik verilen mühendislik eğitimleriyle eşdeğer olmadığına ilişkin tespitlerin olduğu, Mühendislik ünvanının kazanılmasının özel kanuni düzenlemelere tabi olduğu, 3458 sayılı Kanun'a göre her durumda mutlaka bir "Mühendislik Mektebi" arandığı, esas olarak ülkemizdeki okullar bakımından muadiliyet müessesinin de bulunmadığı, belirtilen dönemlerde söz konusu okulların "Mühendislik Mektebi" olmadıkları gibi "Yükseköğretim Kurumu" dahi sayılmadıkları, 6235 sayılı TMMOB Kanunu'na göre Mühendislik disiplinlerinin belirlenmesinin TMMOB'nin yetki ve görevinde olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin temyizinin kabil olmadığı, 2547 sayılı Kanunun 2880 sayılı Kanunla değişik 43/b maddesi uyarınca 28.10.2015 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu toplantısında Üniversitelerarası Kurulun da görüşü de dikkate alınarak 2000 yılı öncesinde Hava Harp Okulu Endüstri Bölümü alanında görülen öğrenimin yükseköğretim kurumlarının Endüstri Mühendisliği Bölümü ile eşdeğer olduğuna karar verildiği, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozularak yeniden bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : 2000 yılı öncesi Hava Harp Okulu Endüstri Bölümünden mezun olan ...'nın 09.04.2014 tarihli dilekçesi ile yaptığı başvuru üzerine eğitiminin incelenmesi sonucu Yükseköğretim Yürütme Kurulunun 28.10.2015 tarihli toplantısında 2547 sayılı Kanunun 2880 sayılı Kanunla değişik 43/b maddesi uyarınca Üniversitelerarası Kurulun görüşü de dikkate alınarak 2000 yılı öncesinde Hava Harp Okulu Endüstri Bölümü alanında görülen öğrenimin yükseköğretim kurumlarının Endüstri Mühendisliği Bölümü ile eşdeğer olduğuna karar verilmiş, bu karara istinaden 2000 yılı öncesi Hava Harp Okulu Endüstri Bölümü mezunu olan ...'nın diplomasına Yükseköğretim Kurulu Başakanlığının 6.11.2015 tarihli kararı ile eşdeğerlik verilmesi üzerine söz konusu işlemlerin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa'nın "Yükseköğretim üst kuruluşları" başlıklı 131. maddesinde;"Yükseköğretim kurumlarının öğretimini planlamak, düzenlemek, yönetmek, denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim - öğretim ve bilimsel araştırma faaliyetlerini yönlendirmek bu kurumların kanunda belirtilen amaç ve ilkeler doğrultusunda kurulmasını, geliştirilmesini ve üniversitelere tahsis edilen kaynakların etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamak ve öğretim elemanlarının yetiştirilmesi için planlama yapmak maksadı ile Yükseköğretim Kurulu kurulur." denilmiştir.
2547 sayılı Kanunun "Yükseköğretim Kurulu" başlıklı 6.maddesinde; " Yükseköğretim Kurulu, tüm yüksek öğretimi düzenleyen ve yükseköğretim kurumlarının faaliyetlerine yön veren, bu kanunla kendisine verilen görev ve yetkiler çerçevesinde özerkliğe ve kamu tüzel kişiliğine sahip, bir kuruluştur. Yükseköğretim Kuruluna; Yükseköğretim Denetleme Kurulu ile gerekli planlama, araştırma, geliştirme, değerlendirme, bütçe, yatırım ve koordinasyon faaliyetleri ile ilgili birimler bağlıdır." "Yükseköğretim Kurulunun görevleri" başlıklı 7.maddesinin (e) bendinde de; "Yükseköğretim kurumlarında eğitim - öğretim programlarının asgari ders saatlerini ve sürelerini, öğrencilerin yatay ve dikey geçişleriyle ve yüksekokul mezunlarının bir üst düzeyde öğrenim yapmalarına ilişkin esasları Üniversitelerarası Kurulun da görüşlerini alarak tespit etmek," sayılmış, "Lisans düzeyinde eğitim" başlıklı 43. maddesinin (b) bendinde ise; "Aynı meslek ve bilim dallarında, eğitim - öğretim yapan üniversitelerde, eğitim - öğretim, metod, kapsam, öğretim süresi ve yıl içindeki değerlendirme esasları bakımından eşdeğer olması ve öğrenimden sonra kazanılan unvanların aynı ve elde edilen hakların eşdeğer sayılması hususu Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine; öğretmen yetiştiren birimler için belirtilen esasların tespiti Milli Eğitim Bakanlığı ile de işbirliği yapılarak, Yükseköğretim Kurulunca düzenlenir." hükmü öngörülmüştür.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasında mevcut Mahkeme kararına esas alınan bilirkişi raporu incelendiğinde, ...'nın transkriptinin Türkiyede bulunan beş üniversitenin Endüstri Mühendisliği Bölüm programları ile karşılaştırılarak incelendiği, bu incelemenin şahsın Hava Harp Okulu Endüstri Bölümü'nden eğitim gördüğü yıllarda almış olduğu derslerin ve kredilerin söz konusu yıllara karşılık gelen 1999-2000 eğitim programındaki ders ve kredilerle karşılaştırma yapılması suretiyle oluşturulduğu görülmüştür. Ancak ders içerik ve programları detaylandırılmadan salt ders isimlerine bakılarak kredi karşılaştırılması suretiyle sonuca varılması, üstelik söz konusu Mühendislik Bilimiyle ilgili olmayan derslerin de mühendislik meslek eğitim dersine eklenerek kredilerin hesaplanması ve bilirkişilerin görevlendirildikleri konulardaki maddi vakaların gerekçeleriyle ulaştıkları sonuç yargı organlarında denetime elverişli nitelikte görülmemiştir.
Eşdeğerlikle ilgili hususa açıklık getirilebilmesi için, tarafsızlığından şüphe duyulmayacak yeni bir bilirkişi heyeti tarafından, derslerin içerikleri de dikkate alınarak, tasarım ya da uygulama dersleriyle ilgili mesleki formasyon kazandırabilecek eğitim şekillerinin uygulanıp uygulanmadığı da değerlendirilerek, mühendislik meslek eğitim dersleri değerlendirilirken salt konuyla ilgili derslerin kredileri hesaplanarak, Mühendislik temel bilimleri için alınan derslerin kredilerinin yeterli olup olmadığı şüphe götürmeyecek şekilde ortaya konularak daha detaylı, denetime elverişli bir analiz yapılması ve söz konusu hususun netleştirilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, Mahkemenin davanın reddi yönündeki kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 16/09/2021 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.