9. Hukuk Dairesi 2016/10691 E. , 2019/22018 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 10.03.2008 tarihinden itibaren 1.500,00 TL ücret ile davalı şirkette görsel ürün yönetimi departmanında iç görsel sorumlusu olarak çalıştığını, aylık net 2.140,00 TL ücret, 350,00 TL yol ve 250,00 TL yemek ücreti aldığını, 2013 yılında zam uygulanmadığını, zamlı maaş olarak 2.354,00 TL ücret alması gerektiğini, davacıya performans değerlendirmesi yapılmadığı gerekçesi ile yaklaşık %10 oranında zam yapılmadığını, tüm personele verilen 300,00 TL değerinde hediye çekinin sadece davacıya verilmediğini, iş seyahatleri nedeniyle davacının haftalık çalışma süresini aşan çalışmaları olduğunu, çalışmalarının hafta tatiline denk geldiğini, işyerinde görev tanımı dışında işler verildiğini, psikolojik şiddet ve hakaret boyutuna varan eylemler nedeniyle davacmın yıldırılmaya çalışıldığını, davacının görevi dışında tır yükleme, koli taşıma, kaldırma, paketleme işlerini rızası dışında yaptığını, Beyoğlu 7. noterliği 23.07.2013 tarih ve 15767 yevmiye no’lu ihtar ile haklı nedenle iş akdini feshettiğini ileri sürerek,kıdem tazminatı, fazla mesai ücreti, hediye çeki ve yıllık ücretli izin alacaklarını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı iddialannın gerçeği yansıtmadığını, 23-24-25.07.2013 tarihli devamsızlık tutanakları uyarınca davacıdan savunma talep edildiğini, ihtar uyannca mazeret bildirmeyen davacının iş akdinin devamsızlık nedeni ile feshedildiğini, davacı mesailerinin tüm ekipçe beraber kararlaştırıldığını, davalı şirket tarafından davacı fazla mesai yapmasının talep edilmediğini, davacının yapacağı iş ve yapması gereken zaman olarak belli olduğunu, son mühletin mağazanın açılacağı tarih veya saat olduğunu, davacının gece geç saate kadar vitrin düzenlediğinde ertesi gün işe giriş saati ya da işe gelip gelmediğinin kontrol edilmediğini, davacının çalışma saatlerinin esnek olduğunu, davacı işyeri özlük dosyasında yer alan ihtarlardan görüleceği üzere davacının ihtarlarının bulunduğunu, davacının yıllık izin alacağı bulunmadığını, yıllık izin alacağının davacı borcundan tenzil edilerek ödendiğini, davacının maaşına zam yapılmadığı iddiası ise işletmesel karar niteliğinde olup davacının 2013 Ocak bordrosu dikkate alındığında 6 iş günü içinde itiraz etmediği ve ihtirazi kayıt koymamış olduğundan gerçeği yansıtmadığını, işçilik alacaklarının 5 yıllık zamanaşımına tabi savunarak,davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece özetle; SGK kayıtları,toplanan delillerin değerlendirilmesinde;davalı şirket tarafından davacınm 23-24-25.07.2013 tarihli devamsızlık tutanakları uyarınca davacıdan savunma talep edildiği, ihtar uyarınca mazeret bildirmeyen davacının iş akdinin devamsızlık nedeni ile feshedildiği savunulmuş ise de; 02.08.2013 tarihli işten ayrılış bildirgesinde ayrılış kodunun 25 “işçi tarafından işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih ” olduğu tespit edildiği,iş bu durumda davalı şirket savunmalarının çelişkili olduğu , SGK işten ayrılış bildirgesi uyarınca davacı iş akdinin işçi tarafından haklı neden ile feshi sonucu kıdem tazminatına hak kazanacağı sonucuna varıldığı,davacının hizmet süresi hizmet süresi 10.03.2008-23.07.2013 tarihleri esas alınarak 5 yıl. 4 ay 13 gün olarak kabul edildiği,dosya kapsamında yer alan Mayıs-Haziran son dönem bordro brüt ücret 3.182,62 TL üzerinden yemek ücreti 250 TL ve yol ücreti 350 TL olmak üzere giydirilmiş ücret toplam 3.782,62 TL esas alınarak, 01.07.2013 - 31.12.2013 kıdem tazminatı tavanı 3.254,44 TL olduğu dikkate alınarak kıdem tazminat tavanından yapılan hesaplama esas alınarak kabulüne davacının işe giriş ve çıkış saatleri dosya kapsamında belirlenememiş olup,ortalama ayda kaç gün mağaza açılışı yapıldığı,mağaza açılış döneminde çalışma saatlerinin de belirtilmemiş olduğu dikkate alınarak hesaplama unsurları tespit edilemediğinden fazla mesai ücreti hesaplanamadığı,bu nedenle de bu yöndeki talebin reddine,davacı vekili tarafından dava dilekçesinde 2013 yılı içerisinde davalı şirket tarafından tüm personele verilen 300 TL hediye çekinin sadece davacıya verilmediği iddiası ile alacak talebinde bulunduğu,dinlenen davacı ve davalı tanık beyanlarında hediye çeki hususunda beyanda bulunmadıkları,bu nedenle de bu yöndeki talebin de reddine karar verildiği, SGK kurum kayıtlan uyannca davacı işe giriş tarihi esas alındığında 2009 yılı 14 gün, 2010 yılı 14 gün, 2011 yılı 14 gün, 2012 yılı 14 gün ve 2013 yılı 14 gün toplam 70 gün yıllık izin hakkının mevcut olduğu, davacı 51 günlük iznin tenzili ile 19 gün izin hakkı fesih tarihindeki en son brüt çıplak ücret üzerinden hesaplama yaptırıldığı,dosyaya sunulu ücret bordrosu uyarınca 2013 Temmuz ayında tahakkuk edilen 1.167,45 TL brüt izin ücreti hesaplamadan tenzil edildiğive sonuç olarak bakiye olan aşağıda yazılı izin ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Somut uyuşmazlıkta davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanamadığı uyuşmazlık konusudur.
Öncelikle iş akdini fesheden 23.07.2013 tarihli noter ihtarnamesi ile iş akdini fesh ettiğini bildiren davacı işçidir.Davacı işçinin feshinden yaklaşık 10 gün sonra 02.08.2012 tarihinde davalı işverenin gerçekleştirdiği devamsızlık feshi,feshedilmiş iş akdi yeniden feshedilmeyeceğinden hukuken sonuç doğurmaz.
İş akdini fesheden davacı işçi olduğuna göre fesihte haklı olduğunu ispat külfeti de davacı işçidedir.Bu itibarla öncelikle mahkemenin ispat külfetini davalı işverene yüklemesi ve devamsızlık yaptığı halde işten ayrılış bildirgesindeki fesih kodunun 25”işçi tarafından işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle fesih”olmasını çelişki kabul edip, davacı işçinin kıdem tazminatına hak kazandığı şeklindeki gerekçesi yerinde değildir.Kaldı ki fesih nedeni olarak gösterilen kod ve bu koda ilişkin açıklama devamsızlık nedeniyle feshe ilişkin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/2-g maddesini de kapsayan 25/II maddesinin genel başlığı olup, işverenin çıkış bildirgesinde gösterilen kod ile fesih nedeni arasında çelişki de yoktur.
Davacı noterden gönderdiği ihtarname ile haklı feshini, işverenin kendisine psikolojik baskı uygulaması,işyerinde mobbinge maruz kalması olarak açıklamıştır.
Davacı bu iddialarını ispat etme bakımından iki tanık dinletmiş olup,birisi işyeri çalışanı değildir ve nakli beyanda bulunmuştur.Diğeri ise davacı işçinin fesh tarihi 23.07.2013 olup, 2011 ağustos ayına kadar davacı işçi ile birlikte çalışmıştır. 2011 ağutos ayından fesih tarihine kadar birlikte çalışma söz konusu olmadığına göre bu tanığın da davacının maruz kaldığın söylediği mobbinge ilişkin uygulamaları bilmesi mümkün değildir. Ayrıca kendi beyanından bu tanığın da davalı işveren karşı açtığı dava nedeniyle husumeti olduğu anlaşıldığından beyanlarına ihtiyatla yaklaşılmalıdır.
Sonuç itibariyle davacı işçi feshine konu ettiği psikolojik baskı, mobbing iddiasını ispat edemediğinden kıdem tazminatı talebinin reddi gerekirken yukarda açıklanan yanılgılı gerekçe ile kabulü hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 10.12.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.