22. Hukuk Dairesi 2014/20749 E. , 2015/33133 K.
"İçtihat Metni"Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : Kırıkkale 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 19/06/2014
NUMARASI : 2013/467-2014/313
DAVA : Davacı, kıdem, ihbar tazminatı, yıllık izin, fazla mesai, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı K.. B.. avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı Belediyeden özel halk otobüsü güzergahı alan davalı şirket nezdinde otobüs şoförü olarak çalıştığını ve iş sözleşmesinin haksız şekilde işverence feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatları ile izin, fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil alacaklarını istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Belediye, zamanaşımı ve husumet itirazında bulunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı şirket, davacının 06.08.2010-25.05.2012 tarihleri arasında çalıştığını ve fesihte kendisine kıdem ve ihbar tazminatının ödendiğini, günde sekiz saati aşan çalışması bulunmadığını, fazla çalışma yapılmışsa karşılığının imzalı bordro ile ödendiğini ve davacının fesihte ibraname vererek işvereni ibra ettiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının alacaklarından davalı Belediye"nin de davalı şirketle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu ve davalının iş sözleşmesini fesihte haksız olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı K.. B.. temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı K.. B.."nın aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davalılar arasındaki ilişkinin hukuki niteliği ile davalı Belediye"nin davacının işçilik alacaklarından sorumlu tutulup tutulamayacağı hususlarında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Davalı K.. B.. ile diğer davalı K. Ltd. Şti. arasında bağıtlanan sözleşmeler incelendiğinde; sözleşmenin 2. maddesinde işin konusunun "K.. B..nca belirlenmiş olan, mülkiyeti tasarrufu Belediyemize ait ihale şartnamesinde Belediye Trafik Komisyonu Encümen kararı ile belirlenen hat ve güzergahlar ile Üniversite kampüs hattı güzergahları belirtilen 25+2 yedek toplam 27 araçlı 20 (Yirmi) adet toplu taşıma güzergah hattının 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu"nun 45. maddesi gereğince Açık Arttırma usulü ile 30.09.2014 tarihine kadar kiraya verilmesi işidir." şeklinde düzenlendiği, 7. maddeye göre sözleşmenin 2886 sayılı Kanun"un 45. maddesine göre yapılan ihale sonucu yirmi güzergahlı hattın kiraya verilmesi işi olduğu ve bu işin de yirmiyedi adet toplu taşıma aracı ile yapılmasının şart koşulduğu, işin götürü bedelle verildiği, 14. maddede ise işin yapılma yeri olarak "Kırıkkale Belediyesi tarafından belirlenmiş olan ve Özel halk Otobüslerinin kent içi toplu taşıma hizmetlerini yürüteceği 20 adet hat ve güzergahları üniversite kampüs hattı durak ve güzergahları ile gösterilen belediye merkez ve mücavir alanı içerisinde kalan hat ve güzergahlardır." şeklinde belirleme yapıldığı, 14/b. bendinde işe başlama tarihinin sözleşme tarihinden itibaren onbeş gün olduğu, yüklenici firmanın onbeş günlük süre içerisinde çalıştıracağı otobüslerin tamamının kontroller sonrasında işe başlayacağı, 15/b. maddesinde yüklenicinin araçların arızalanması halinde kamu hizmetinin aksamaması için iki adet aracı yedekte bulundurmak zorunda olduğu hususlarının düzenlendiği anlaşılmaktadır. Davalılar arasındaki ilişkide, ihale alan şirketin bu işten de elde ettiği gelirini, taşıdığı yolcu başına cihazlara basılan elektronik bilet ve ya tek kullanımlık jeton karşılığında yapılacak tahsilatların oluşturduğu açıktır. Toplu taşıma işleri Belediyelerin asli işlerinden olmakla birlikte 5393 sayılı Belediyeler Kanun"un 67. maddesi ile Belediyelerin asıl işlerinin de 4857 sayılı İş Kanunu"nun 2. maddesinin 6. fıkrasındaki sınırlama olmaksızın alt işverene verilebileceği düzenlenmiş ve bu hususta 4857 sayılı Kanun"un 2. maddesine bir istisna getirilmiştir. Ancak; sözleşme ve şartnameye göre, otobüsü temin eden, işçi çalıştıran, tahsilatları yapan, çalışma ve sefer saatlerini belirleyen ve benzeri tüm işleri yapan ihale alan şirket olup, Belediyenin sadece kontrol ve denetim işlerini ifa ettiği ve işletme riskinin tamamının davalı şirketçe üstlenildiği; davalı Belediyenin sözü edilen işte işçi çalıştırmadığı, işin sayı ve nitelikleri tamamen davalı şirketçe belirlenen işçilerle yapıldığı; bu durumda davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunduğundan söz edilemeyeceği izahtan varestedir. Davalılar arasındaki ilişkinin; davacının alacaklarından davalı Belediyenin de sorumlu tutulmasını gerektirecek nitelikte bir asıl işveren- alt işveren ilişkisi şeklinde olmadığı sabit olduğundan; dava konusu alacaklardan davalı Belediyenin de diğer davalı ile müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasına karar verilmesi isabetli olmamıştır. Davalı Belediye aleyhine açılan davanın reddi yerine kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 01.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.