Danıştay 13. Daire 2016/3005 Esas 2021/2786 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/3005
Karar No:2021/2786

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Petrol Ürünleri Taşımacılık Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bayilik lisansı sahibi davacı şirkete ait akaryakıt istasyonunda, 24/09/2013 tarihinde yapılan denetimde vaziyet planında yer almayan tank bulundurulduğundan bahisle 1.000.000,00-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Denetim Dairesi Başkanlığı'nın … tarih ve …sayılı yazısıyla bildirilen Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; akaryakıt ticaretiyle uğraşan davacı şirketin, bayilik lisansı ekinde davalı idareye sunduğu vaziyet plânında yer almayan tankın bulunduğu hususunun işletme sahibinin imzasının da yer aldığı … tarih ve … sayılı tutanak ile tespit edildiği anlaşıldığından, davacı hakkında idarî para cezası uygulanmasına ilişkin olarak verilen Kurul kararında mevzuata aykırılık bulunmadığı, davacının akaryakıt istasyonunu aldığı 2006 yılından beri böyle bir gizli tankın varlığından haberi olmadığı yönündeki iddiasının basiretli bir tacir gibi hareket etme yükümü ve hayatın olağan akışı ile bağdaşmadığından kabulünün mümkün olmadığı, öte yandan vaziyet plânında yer almayan tankın kullanılamaz durumda olduğuna yönelik adli yargıda yaptırmış olduğu tespitin denetim tarihinden çok sonra, 02/04/2014 tarihinde yapılmış olması nedeniyle dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğuna işaret eden bir delil mahiyeti taşımadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 27/03/2014 tarihinde … Asliye Hukuk Mahkemesi'nde delil tespiti yaptırıldığı, hazırlanan raporda zeminin toprak ve çakılla kaplı olduğu, Mahkeme gözlemine göre bu alanın uzun süredir kullanılmadığı, ek bilirkişi raporunda yer altı tankının hiçbir pompaya bağlı olmadığı ve akaryakıt satışına elverişli olmadığı tespitlerine yer verildiği, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından 24/01/2015 tarihinde … İl Emniyet Müdürlüğü'ne yazı yazılarak tank mührünün kırılarak içerisinin boş olup olmadığı, kaçak akaryakıt veya herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde veya tankın bu amaçla istasyon içerisinde kullanılıp kullanılmadığının tespitinin istenildiği, 26/02/2015 tarihinde KOM Denetleme Ekiplerince, kapak üzerinde havalandırma borusu ve dolum ağzı olduğu, başka herhangi bir bağlantı olmadığı, ulusal markera konu olacak akaryakıta rastlanmadığı, toprak ve su dolu olduğu, büyük kısmının boş olduğu, tankın yan taraflarında herhangi bir bağlantı olmadığı hususlarının tespit edildiği, Samandağ Cumhuriyet Başsavcılığı'nca tankın atıl vaziyette olduğu, herhangi bir yan bağlantısının bulunmadığı, içerisinde kum ve toprak olduğu, bu nedenle akaryakıt satmaya yarayacak bir düzenek ve yeterlilikte olmadığı gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığı kararının verildiği, bahse konu istasyonun 1943 yılında faaliyete geçtiği ve farklı işletmecilerce kullanıldığı, 1996 yılında kiralandığı, devir sırasında istasyon vaziyet planında yer alan aleni tanklar dışında, bahse konu yer altında kalan çıplak gözle fark edilmesi imkânsız olan tankı bilmesinin veya fark etmesinin mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki bilgi ve belgeler incelendikten sonra, davacı tarafından ileri sürülen Anayasa'ya aykırılık iddiası ciddi bulunmayarak esasın incelenmesine geçildi.

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
… sayılı bayilik lisansı sahibi davacıya ait "…/Antakya Yolu Üzeri, … Caddesi, … Beldesi …/Hatay" adresinde bulunan akaryakıt istasyonunda 24/09/2013 tarihinde yapılan denetimde gizli tank bulundurulduğu hususunda tutanak tanzim edilmiş, akabinde … tarihi ve … sayılı soruşturma raporu neticesinde bu fiili nedeniyle 1.000.000,00-TL idarî para cezası ile verilmesine ilişkin 14/07/2015 tarih ve 5694-8 sayılı Kurul kararı alınmıştır.
Bunun üzerine anılan Kurul kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
11/04/2013 tarih ve 28615 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 6455 sayılı Gümrük Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 37. maddesi ile, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun "Lisans sahiplerinin temel hak ve yükümlülükleri" başlıklı 4. maddesinin 4. fıkrasına (l) bendi eklenmiş, buna göre lisans sahipleri, "Kaçak akaryakıt veya sahte ulusal marker elde etmeye, satmaya ya da herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde lisansa esas teşkil eden belgelerde belirlenenlere aykırı sabit ya da seyyar tank, düzenek veya ekipmanı bulundurmamak" ile yükümlü tutulmuşlardır.
Ayrıca, 5015 sayılı Kanun'un fiil tarihinde yürürlükte olan "İdarî para cezaları" başlıklı 19. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi ile aynı bendin (2) numaralı alt bendinde, Kanun'un 4. maddesinin 4. fıkrasının (I) bendinin ihlâli hâlinde sorumlulara bir milyon Türk Lirası idarî para cezası verileceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık konusu olayda, davalı idarece, lisansa aykırı şekilde herhangi bir tank, düzenek ya da ekipman bulundurulmamasının yasal bir yükümlülük olduğu, dolayısıyla tankın atıl vaziyette ve uzun zaman kullanılmamasının hiçbir şekilde davacı şirketin yasal yükümlülüğünü ortadan kaldırmayacağı iddia edilmiş ise de, dosyadaki tüm bilgi ve belgeler incelendiğinde; vaziyet planı dışındaki tankın mevcut durumunun tespitinin davacı tarafından … Asliye Hukuk Mahkemesi'nin … D. İş sayılı dosyasında talep edildiği, Mahkemece 24/03/2014 tarihinde yerinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen 02/04/2014 tarihli bilirkişi raporunda, zeminin toprak ve çakılla kaplı olduğu, Mahkeme gözlemine göre bu alanın uzun süredir kullanılmadığı, ek bilirkişi raporunda yer altı tankının hiçbir pompaya bağlı olmadığı ve akaryakıt satışına elverişli olmadığı tespitlerine yer verildiği görülmüştür.
Yine davalı Kurum tarafından 24/01/2015 tarihinde … İl Emniyet Müdürlüğü'ne yazı yazılarak tank mührünün kırılarak içerisinin boş olup olmadığı, kaçak akaryakıt veya herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde veya tankın bu amaçla istasyon içerisinde kullanılıp kullanılmadığının tespitinin istenildiği, 26/02/2015 tarihinde KOM Denetleme Ekiplerince EPDK mührü açılarak kapak üzerinde havalandırma borusu ve dolum ağzı olduğu, başka herhangi bir bağlantı olmadığı, toprak ve su dolu olduğunu, büyük kısmının boş olduğu, tankın yan taraflarında herhangi bir bağlantı olmadığı, vaziyet planında istasyonun … ve … no'lu parselde, bahse konu yer altı tankının ise vaziyet planında olmadığı hususlarının tespit edildiği, … Cumhuriyet Başsavcılığı'nca, tankın atıl vaziyette olduğu, herhangi bir yan bağlantısının bulunmadığı, içerisinde kum ve toprak olduğu, bu nedenle akaryakıt satmaya yarayacak bir düzenek ve yeterlilikte olmadığı gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığı kararının verildiği, bu hâliyle uyuşmazlığa konu akaryakıt tankının, kaçak akaryakıt veya sahte ulusal marker elde etmeye, satmaya ya da herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde olmadığı hususunun sabit olduğu sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, ilgili mevzuat hükümleri ile olayın birlikte değerlendirilmesinden, söz konusu yer altı tankının akaryakıt istasyonunun vaziyet planı dışında yer aldığı, kullanılacak ve satış yapılacak vaziyette olmadığının bilirkişi raporları ile de tespit edilmesi karşısında davacı şirketin kaçak akaryakıt veya sahte ulusal marker elde etmeye, satmaya ya da herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde lisansa esas teşkil eden belgelerde belirlenenlere aykırı sabit ya da seyyar tank, düzenek veya ekipmanı bulundurduğundan bahsedilemeyeceğinden davacı şirkete 1.000.000,00-TL idarî para cezası verilmesine yönelik dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 10/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.