14. Hukuk Dairesi 2019/240 E. , 2019/2209 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasında yargılamanın yenilenmesi talebi sonucunda mahkemece verilen hükmün Dairemizce bozulması üzerine, yerel mahkemece verilen direnme kararına ilişkin dava dosyası, 02/12/2016 tarihinde yürürlüğe giren 6763 sayılı Kanunla 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanununa eklenen Geçici 4. maddenin ikinci fıkrası uyarınca Dairemize gönderilmiş olmakla, dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
Dava, yargılamanın yenilenmesi suretiyle ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/289 Esas 2008/113 Karar sayılı kararının kaldırılarak davanın reddi ya da tekrar yargılama yapılarak taşınmazın gerçek değeri üzerinden karar verilmesi istemlerine ilişkindir.
Davalı ... vekili, davanın kabulü ile yargılamanın yeniden yapılmasını istemiş, diğer davalı şirket vekili davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/289 Esas, 2008/113 Karar sayılı dosyasında yapılan yargılama sonucunda davacı şirketin önalım talebinin kabul edilmek sureti ile önalım bedelinin ipoteğe kaydırıldığı, söz konusu kararın verilmesinde davacı ve davalının birbiri ile anlaşarak hileli davranışları sonucunda kararın oluşturulduğu yönünde dosyaya herhangi bir delil sunulmadığı, davaya konu edilen mahkeme ilamına ait yargılamada usul hükümleri gereğince ipotek alacaklısının davaya dahil edilerek yargılama yapılması gerektiği halde mahkemenin böyle bir uygulamayı gerçekleştirmediği bu durumda menfaati ihlal edilen ipotek alacaklısının söz konusu kararı öğrenme tarihinden itibaren yasal süre içinde temyiz etmesi veya ipoteğin yeniden tesisi için yasal yollara başvurması gerektiği hususları hep birlikte değerlendirildiğinde HMK’nın 376. (HUMK’nın 446.) maddesinde öngörülen hükmün iptali nedenlerinin bulunmaması gerekçeleri ile davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, yargılamanın yenilenmesini isteyen davacı vekili temyiz etmiştir.
Dairemizin, 11.11.2014 tarih, 2014/5220-12667 E. K. sayılı ilamında; " ... Somut uyuşmazlıkta, davalılar arasındaki önalım davasının yargılaması sonucunda 56/113 pay üzerinde davacı şirketin 457.800 TL bedelli ipoteği mevcut iken önalım davasının davacısı tarafından ipotek şerhinin kaldırılması istenmiş ne var ki ipotek alacaklısı davacı şirketin davaya katılması sağlanmadan mahkemece bu istem kabul edilmiş, temyiz edilmeksizin kesinleşen karar sonrasında 28.07.2008 tarihinde ipoteğin sicilden terkin edildiği görülmüştür.
Türk Medeni Kanununun 1020. maddesi gereğince tapu sicili herkese açık olup, kimse tapu sicilindeki bir kaydı bilmediğini ileri süremez. Ayrıca, ipotek lehtarı davaya katılmadan ipoteğin terkinine karar verilmesi halinde ipotek lehtarının hak kaybına uğrayacağı da açıktır.
İpotek bedelinin önalım bedelinin çok üzerinde olması yani önalım bedelinin ipotek bedelini karşılamaması da nazara alınarak ipotek lehtarının yokluğunda ve hak kaybına yol açacak şekilde ipoteğin terkini suretiyle aleyhine hüküm kurulmuş olması nedenleriyle HUMK"nın 446. maddesi hükmü gereğince yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulü gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmediği...." gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Davalı ...Mühendislik ve İnşaat San. Ltd. Şti vekilinin karar düzeltme talebi, Dairemizin 05.10.2015 tarihli, 2015/8538-8443 E. K. sayılı ilamıyla reddedilmiştir.
Mahkemece, önceden verilen 2011/223 Esas 2013/510 Karar sayılı kararda direnilmesine, yargılamanın yenilenmesini talep eden davacı ... ve Sanayi İşl. AŞ"nin davasının sübuta ermediğinden reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
Direnme kararı incelenmek üzere, Hukuk Genel Kuruluna gönderilmiş ise de 24/11/2016 tarihinde kabul edilen 6763 tarihli Kanunla, 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanununa eklenen Geçici 4. maddenin ikinci fıkrası uyarınca, incelenmek üzere Dairemize gönderilmiştir.
Direnme kararının Dairemizce incelenmesi üzerine her ne kadar ipotek bedelinin önalım bedelinin çok üzerinde olması yani önalım bedelinin ipotek bedelini karşılamaması da nazara alınarak ipotek lehtarının yokluğunda ve hak kaybına yol açacak şekilde ipoteğin terkini suretiyle aleyhine hüküm kurulmuş olması nedenleriyle HUMK"nın 446. maddesi hükmü gereğince yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulü gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmediği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmişse de, davacı tarafın yargılamanın yenilenmesine dayanak yaptığı HUMK 446.maddesindeki koşulların gerçekleşmediği, söz konusu maddede taraflardan birinin veya üçüncü kişinin mağduriyetinin yargılamanın yenilenmesi nedeni olarak kabul edilemeyeceği, madde metninde açıkça hileli davranışların mevcudiyetinin arandığı, oysaki dava dosyasına davalı tarafın hileli davrandığına ilişkin herhangi bir delil sunulmadığı, bilakis şufa davasının davacısı iş bu davanın davalısı olan ...Mühendislik Ltd Şti"nin vekilinin talep ve uyarısı doğrultusunda ipoteğin şufa bedeline yansıtılmasını sağladığı, davacı tarafın ipotek alacaklısı olarak aleyhine kurulan hükme karşı öğrenme tarihinden itibaren temyiz süresi içinde temyiz hakkını kullanmayıp, olağanüstü kanun yolu olan yargılamanın yenilenmesini talep etmesi ve yargılamanın yenilenmesi koşulunun gerçekleşmediği, bozma kararımızın yanılgılı değerlendirmelere dayandığı ve mahkemenin direnme kararının yerinde olduğu anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle yerel mahkemenin direnme kararı onanmalıdır.
SONUÇ:
1-Mahkemece verilen direnme hükmünün yerinde bulunduğu anlaşıldığından Dairemizin mahkemenin anılan kararının bozulmasına ilişkin 11.11.2014 gün ve 2014/5220-12667 E.K. sayılı ilamı ile karar düzeltme talebinin reddine ilişkin 05.10.2015 tarihli, 2015/8538-8443 E. K. sayılı ilamının KALDIRILMASINA,
2- Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 12.03.2019 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
(Muhalif) (Muhalif)
KARŞI OY
Dairemizin, 11.11.2014 tarihli kararında yazılı bozma gerekçesi; oluşa, dosya kapsamına, usul ve yasaya uygun olup, direnme kararı yerinde değildir. Hukuk Muhakemeleri Kanununun 373/5. maddesi gereğince ilk derece mahkemesinin direnme kararının incelenmesi için dava dosyasının Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna gönderilmesi gerekir.
Sayın çoğunluğun yukarıda yazılı kararına iştirak edememekteyiz.