MAHKEMESİ:Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Yönetimi ve davalı Hazine vekilleri tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... Yönetiminin, 09/11/2007 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; ....köyünde 5304 sayılı Kanun gereğince yapılan kadastro çalışmaları sırasında; OS105-OS.106, OS.93-OS.96, OS.87-OS.92, OS.84-OS.86, OS.82-OS.83 ve OS.80-OS.81 Orman Sınır Noktaları arasında kalan dava konusu taşınmazların orman sınırları dışarısında bırakıldığını, oysa bu taşınmazların eski tarihli memleket haritaları ile amenajman planlarında orman olarak bulunduğunu ileri sürerek, davalı adına yapılan kadastro tesbitlerinin iptali ile orman vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece; dava konusu edilen ve OS105-OS.106, OS.93-OS.96, OS.87-OS.92, OS.84-OS.86, OS.82-OS.83 ve OS.80-OS.81 Orman Sınır Noktaları arasında kalan dava konusu taşınmazların ada ve parsel sayıları ile maliklerinin tespit edilerek bildirilmesi istenilmiş, dava konusu 87-92 orman sınır noktaları arasında kalan 172 ada 6 parsel sayılı taşınmazın tespit maliki Hazine usulüne uygun olarak davaya dahil edilmiştir. Davacının dava dilekçesi ilk olarak mahkemenin 2007/30 Esasına kaydedilmiş, dava konusu....köyünde kain 87-92 O.S noktaları arasında kalan 172 ada 6 parsel sayılı taşınmaza yönelik dava anılan dosyadan tefrik edilerek mahkemenin 2013/50 nolu esasına kaydedilmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile, dava konusu 172 ada 6 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespitinin iptali ile “orman” vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilmiş, hüküm davalı Hazine vekilince temyiz edilmiştir.
Eski tarihli memleket haritası, amenajman planı ve hava fotoğraflarının uygulanmasına dayalı araştırma, inceleme ve keşif sonucu düzenlenen orman bilirkişi kurulunun raporuyla çekişmeli parselin 1953 tarihli hava fotoğrafında koyu renkte ve kapalı alanda kaldığı, bu nedenle öncesi itibariyle orman sayılan yerlerden olduğu, zilyetlik ve zamanaşımı yoluyla orman sayılan yerlerin edinilemeyeceği, halen orman niteliğinde olduğunun belirlendiği gerekçesiyle Orman Yönetiminin davasının kabulüne karar verilmiştir. Davalı Hazine vekilinin temyizi üzerine Dairenin 11/09/2014 gün ve 2014/4961 E. - 2014/7545 K. sayılı kararıyla “Mahkemece yapılan araştırma ve hükme dayanak yapılan uzman orman bilirkişi kurulunun raporu yetersiz olup hükme esas alınamaz.
Şöyle ki; çekişmeli parselin kadastro tespitlerinde Hazine adına tespit edildiği, kullanıcısının beyanlar hanesinde kaydedildiği, dava dosyasından anlaşılmakta olup, çekişmeli parsel ile etrafındaki diğer davalı parsellerin Orman Yönetimi tarafından aynı sav ile dava konusu edildiği, aynı gün temyiz incelemesi yapılan dava dosyalarından anlaşılmaktadır.
Çekişmeli parsel ve çevresinin aynı yapıda üzerine evler ve müştemilatları yapıldığı, bahçesinde az sayıda meyve ağaçları dikildiği, arsa olarak kullanılan yerler olduğu, eğimleri itibariyle çevresindeki orman parseli ile benzerlik göstermedikleri tartışmasızdır.
Çözümlenmesi gereken uyuşmazlık, çekişmeli parsel ile diğer dosyalarda dava konusu edildiği anlaşılan parsellerin, öncesi itibariyle orman sayılan yerlerden olup olmadığı yönündedir.
Çekişmeli parsel ve çevresinin orman sayılan yerlerden olup olmadığını araştırmak için kullanılabilecek en eski tarihli resmî belgeler, askeri amaçla çekilen hava fotoğrafları ve düzenlenen memleket haritalarıdır.
Ne var ki; aynı tarih ya da bir birine yakın tarihlerde yapılan keşifler sonucu orman bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen raporlarda, çekişmeli parsel ile çevresinin 1957 tarihli memleket haritasında ve bu haritaların yapımında kullanılan 1953 çekimli hava fotoğrafında orman olarak nitelendirildiği bildirildiği halde, ekli memleket haritasında bitki örtüsünü sembolize eden işaretlerin silik çıkması nedeniyle görülemediği, orman ya da maki sembolü olup olmadığının ayırt edilemediği, hava fotoğrafında ise denetime olanak tanınmayacak biçimde (küçük bir çizgi şeklinde) işaretlendiği gibi, çekişmeli parselin hava fotoğrafında işaretlendiği yerin, bilirkişi raporunda söylenenin aksine açık renkli olduğu görülmektedir. Bu nedenlerle orman mühendisi bilirkişi kurulunun eski tarihli hava fotoğrafı ve memleket haritasını doğru uygulayıp uygulamadığı ve doğru yorumlayıp yorumlayamadığı konusunda tereddüt oluşmaktadır.
Orman sınırlandırılması yapılmayan veya sınırlandırılmanın ilk olarak yapıldığı yerlerde, bir yerin orman niteliğinin ve hukuki durumunun 3116, 4785, 5658, 6831 sayılı kanun hükümlerine göre çözümlenmesi gerekir. 3116 sayılı Kanunla sadece hangi nitelikteki taşınmazın Devlet Ormanı sayılacağını göstermiş ve Devlet Ormanlarının kadastrosunun yapılmasını öngörmüştür. 13.07.1945 tarihinde yürürlüğe giren 4785 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince aynı Kanunun 2. maddesinde sayılan istisnalar dışında bütün ormanlar Devletleştirilmiş, Devletleştirilen ormanlardan bazıları sonradan yürürlüğe giren 5658 sayılı Kanun ile iadeye tâbi tutulmuş ve iadenin koşulları aynı Kanunda gösterilmiştir.
Ayrıca, davacı ... Yönetiminin 09.11.2007 tarihli dava dilekçesi ile, çekişmeli taşınmaza karşı taşınmazın 01.04.2008 olan tespit tutanağının ilân tarihinden önce dava açıldığı görülmüştür. Öyleyse mahkemece; dava konusu taşınmazın tespit tutanağının malik hanesi ve niteliği boş bırakılmak suretiyle düzenlendiği kabul edileceğinden, 3402 sayılı Kanunun 30/2. maddesi gereğince bulunması halinde çekişmeli taşınmazın tesbit tutanağının beyanlar hanesinde kullanıcı olarak adı geçen diğer hak sahiplerinin de davaya dahil edilip, husumet yaygınlaştırılarak taraf teşkili sağlanmalı, tarafların gösterecekleri deliller ile mahkemece re"sen lüzum görülen diğer deliller de toplanıp dava konusu taşınmazın gerçek hak sahibi adına tesciline karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, yazılı biçimde hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırıdır.
Mahkemece öncelikle; yukarıda anıldığı şekilde 3402 sayılı Kanunun 30/2. maddesi gereğince usûlüne uygun taraf teşkili sağlandıktan sonra, dava konusu taşınmaza ait en eski tarihli memleket haritası, hava fotoğrafları ve varsa amenajman planı ilgili yerlerden getirtilip, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman yüksek mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi ve bir fen elemanı yardımıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte köy yerleşim alanı olarak belirlenip dağıtıma tâbi tutulan diğer tüm parsellere ve geniş çevreye de uygulanmak suretiyle çekişmeli parsel ve çevresinin öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyetlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 3.3.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yok edilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; parselin ve çevresinin eğimi eğim ölçer alet ve memleket haritasındaki münhaniler yardımıyla teknik olarak hesaplattırılmalı, orman kadastrosu kesinleşmediğine göre, fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulanacak kesinleşmemiş tahdit haritası ile irtibatlı, taşınmazın konumunu gösteren orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumunu çevre parsellerle birlikte 1/25000 ve 1/5000 ölçeklere büyütülmüş memleket haritaları ve hava fotoğrafları üzerinde gösterecekleri, yöredeki bitki örtüsünü gösteren sembollerin açıkça ayırt edilebileceği, ayrı renklerle işaretli ve bilirkişilerin onayını taşıyan, duraksamaya yer vermeyecek nitelikte kroki düzenlettirilmeli ve oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir.” gereğine değinilerek bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddi ile dava konusu .....172 ada 6 parsel sayılı taşınmazın arsa vasfı ve 72,58 m² yüzölçümü ile dahili davalı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davacı ... Yönetimi ve davalı Hazine vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava; kadastro tespitine itiraz istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede orman kadastrosu 5304 sayılı Kanunla değişik 3402 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılmıştır.
Dosya kapsamına ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince işlem yapılarak hüküm kurulmuş olmasında isabetsizlik bulunmamaktadır.
Ancak karar tarihinden sonra, 28.04.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7139 sayılı Kanunun 33. maddesi ile Orman Genel Müdürlüğü, 02/07/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununa göre alınan harçlardan, bu Kanunda belirtilen görevleri kapsamında düzenlenen kâğıtlar sebebiyle damga vergisinden ve tapu ve kadastro işlemlerinden kaynaklanan döner sermaye hizmet bedellerinden muaftır, hükmü gereğince Orman Yönetiminin açtığı dava nedeniyle aleyhine harçlara hükmedilmesi hatalı olup bu hususlar yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hükmün düzeltilerek onanması uygun görülmüştür.
Bu sebeple; ilk derece mahkemesi hükmünün harçla ilgili 4. bendinin hükümden çıkarılarak yerine “4-Davacı ... Yönetimi harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına"" cümlesi yazılması suretiyle düzeltilmesine ve hükmün 6100 sayılı Kanunun geçici 3. maddesi atfıyla HUMK’nın 438/7. maddesine göre düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 05/12/2019 günü oy birliği ile karar verildi.