Danıştay 6. Daire 2019/21466 Esas 2021/8902 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/21466
Karar No : 2021/8902

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ: … İdare Mahkemesi'nce dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'IN DÜŞÜNCESİ : Mevzuat hükümlerine göre uygulama imar planının ilgili belediye meclisince onaylandıktan sonra yürürlüğe girip bir ay süreyle ilan edildikten sonra kesinleşeceği açık olup bu süre içinde yapılan itirazların tamamı ya da bir kısmının kabul edilmesi halinde uygulama imar planının yeniden bu süreci takip edip ilan edilerek kesinleştirilmesi gerektiğinden anılan hususa uyulmaksızın yürürlüğe konulan dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali yolundaki Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bu gerekçe eklenerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Zonguldak İli, Karadeniz Ereğli İlçesi, …Mahallesi, … Köyü Mevkii, … ada, … sayılı parselde kayıtlı taşınmazın maliki olan davacı tarafından, imar planında okul alanında kalan taşınmazın kamulaştırılması veya imar planında değişiklik yapılarak konut alanına alınması için davalı idareye yaptığı 06/06/2017 tarihli başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporu ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu taşınmazın imar planındaki mevcut halinin güncel koşullara göre irdelenmediği, bölgede ilköğretim alanına ihtiyaç olup olmadığı, bitişikteki okul binasının ihtiyaçları karşılayıp karşılamadığı, uyuşmazlık konusu taşınmazın coğrafik konumu, eğimi yönlerinden eğitim kurumu yapımına müsait olup olmadığı yönlerinden plan değişikliği isteminin incelenmediği, bu durumda dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş; Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince bu karara karşı davalı tarafından istinaf başvurusu reddedilmiş, bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, "Nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan; uygulama imar planı da; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan" olarak tanımlanmıştır.
Aynı Kanununun 8.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendinde, imar planlarının, nazım imar planı ve uygulama imar planından meydana geldiği, mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planlarının ilgili belediyelerce yapılacağı veya yaptırılacağı, planların, belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe gireceği, bu planların onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edileceği, bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebileceği, belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazların ve planların belediye meclisince on beş gün içinde incelenerek kesin karara bağlanacağı, onaylanmış planlarda yapılacak değişikliklerin de yukarıdaki usullere tabi olduğu hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıya alıntılanan mevzuat hükümlerine göre imar planının ilgili belediye meclisince onaylandıktan sonra yürürlüğe girip bir ay süreyle ilan edildikten sonra kesinleşeceği açık olup bu süre içinde yapılan itirazların tamamı ya da bir kısmının kabul edilmesi halinde imar planının yeniden bu süreci takip edip ilan edilerek kesinleştirilmesi gerekmektedir.
Danıştay Altıncı Dairesinin E:2019/20796, E:2019/20889, E:2019/19495, E:2019/13061, E:2018/5425, E:2018/9521, E:2018/353, E:2019/21319, E:2018/6903, E:2019/15431, E:2019/15422 sayılı dosyalarının birlikte incelenmesi sonucunda, 20.03.2012 tarihli, 2012-5/54 sayılı Karadeniz Ereğli Belediye Meclisi kararıyla 1/5000 ölçekli nazım imar planının onandığı, … tarihli, … sayılı Karadeniz Ereğli Belediye Meclisi kararıyla 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının onandığı, ancak 02/07/2012 tarihli belediye meclisi kararında 1/5000 ölçekli ilave revizyon nazım imar planının değiştirilmesine ilişkin düzenlemelerin de bulunduğu, anılan belediye meclisi kararının 03/07/2012 ile 03/08/2012 tarihleri arasında askıya çıkarıldığı, askıda yapılan itirazların … tarihli, … sayılı Karadeniz Ereğli Belediye Meclisi kararıyla değerlendirilerek yapılan itirazların bir kısmının kabul edildiği, bir kısmının ise reddedildiği ancak itirazlar kısmen kabul edilmesine rağmen anılan belediye meclisi kararının yeniden askıya çıkarılmadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, dava konusu imar planlarına askı süresi içinde yapılan itirazlar kabul edildiği halde imar planının yeniden ilan edilerek kesinleştirilmesi gerekirken anılan süreç takip edilmeden tesis edilen işlemlerde bu yönden de hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer taraftan, uzun yıllar programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeniyle kamulaştırma ya da takas yoluna başvurmayan davalı İdarenin, malikin taşınmaz üzerindeki tasarruf hakkını belirsiz bir süre için kullanılamaz hale getirdiği, dolayısıyla malikin taşınmazdan mülkiyet hakkının özüne uygun şekilde yararlanma olanağının kalmadığı, taşınmaz malikinin mülkiyet hakkının hukuksal bir nedene dayanılmadan İdarece engellendiği kuşkusuzdur.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın yukarıda belirtilen gerekçe eklenerek ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 28/06/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.


KARŞI OY (X) :
İmar planlarına karşı askı süresi içinde yapılan itirazların tamamının ya da bir kısmının kabul edilmesi halinde imar planının yeniden bu süreci takip edip ilan edilerek kesinleştirilmesi gerekirken anılan süreç takip edilmeden tesis edilen dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planının kabul edilmesine ilişkin belediye meclisi kararlarında hukuka uyarlık bulunmaması nedeniyle usul yönünden hukuka aykırı olduğundan İdare Mahkemesince işin esasına girilmeden işlemin bu gerekçe ile iptali gerekirken, işin esasına girilerek karar vermesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Ancak karar hukuka aykırı işlemin iptali yönünde olduğundan ve sonucu itibariyle de yerinde olduğundan kararın yukarıda belirtilen gerekçe ile gerekçe değiştirmek suretiyle onanması gerekirken, gerekçe eklenerek onanması yolundaki çoğunluk kararına katılmıyoruz.