Danıştay 6. Daire 2018/9521 Esas 2021/8900 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/9521
Karar No : 2021/8900

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : … İdare Mahkemesi'nce dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Mevzuat hükümlerine göre uygulama imar planının ilgili belediye meclisince onaylandıktan sonra yürürlüğe girip bir ay süreyle ilan edildikten sonra kesinleşeceği açık olup bu süre içinde yapılan itirazların tamamı ya da bir kısmının kabul edilmesi halinde uygulama imar planının yeniden bu süreci takip edip ilan edilerek kesinleştirilmesi gerektiğinden anılan hususa uyulmaksızın yürürlüğe konulan dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali yolundaki Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bu gerekçe eklenerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Zonguldak İli, Kdz. Ereğli İlçesi, … Mahallesi, … ada, …sayılı parselin maliki olan davacı tarafından, … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planında taşınmazının üzerinden geçen yolun kaldırılması talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin belediye meclisinin … tarihli, … sayılı kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporuyla dosyanın birlikte değerlendirilmesinden, davacının …ada,… parsel sayılı taşınmazı 23/07/2004 tarihinde satın aldığı, Kdz. Ereğli Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla kabul edilen 1/5000 ve 1/1000 ölçekli İlave ve revizyon imar planlarının, gerçekleşen kentsel büyüme karşısında yeni ulaşım sistemi ve arazi kullanım kararlarını yeniden oluşturmak için revizyona konu edilmesini gerektirecek koşulların oluştuğu, taşınmazın da içinde bulunduğu 1/25000 ölçekli Zonguldak Çevre Düzeni Planının gerek plan ifade teknikleri, gerekse plan kararlarının niteliği itibariyle, davaya konu İmar Planlarında yer alan yaya yolu sistemi kararlarını gösterebilecek bir ölçekte olmadığı, dolayısıyla davaya konu edilen imar planının üst ölçekli 1/25000 ölçekli çevre düzeni planına yönelik bir uyumunun değerlendirme konusu olamayacağı, bununla birlikte 1/1000 ölçekli uygulama imar planıyla (1/5000) üst ölçekli planın birbiriyle örtüştüğü ve ölçeksel ifade birliğinin sağlandığı, planların kademeli birlikteliği ilkesine aykırı olan bir durumun söz konusu olmadığı, 1990 yılında onaylı 1/1000 ölçekli uygulama imar planında park olarak gösterilen … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanın konut alanına alındığı ve her ne kadar 15.00 m.lik araç yolunun kuzey kısmında park alanları oluşturulmuşsa da, bu alanların aynı bölgede eş değer nitelikte bir alanın ayrılması şeklinde değerlendirilemeyeceği, dolayısıyla 1990 yılı onaylı imar planlarında park alanı olarak planlanan 20 parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanda kaldırılan park alanına ilişkin plan kararının şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olmadığı, davaya konu taşınmazın güney komşuluğunda, orman alanlarının varlığı göz önüne alındığında, bu alanlara yönelik yaya ulaşımını sağlayacak yolların 10 metre olmasını da zorunlu kılan bir yaya yoğunluğunun olmadığı, dolayısıyla davacı taşınmazının bulunduğu alandan 10 metrelik bir yaya yolu geçirilmesini zorunlu kılan herhangi bir zorunluluğun bulunmadığı, bununla birlikte, … sayılı parsel ile … ve … sayılı parseller arasından geçen 7 m.lik yolun kamuya terk edilmişken tekraren konut alanına alınması halinde de, gereksiz yere mülkiyet sorunlarına neden olunacağı, 1990 yılında onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planında, davaya konu taşınmazın ve … parsel sayılı taşınmazın güneyinden geçen 10.00 m.lik araç yolunun kaldırılarak konut alanına alındığının anlaşıldığı, bu şekilde gerçekleşen planlamayla, 20 parsel sayılı taşınmazın bulunduğu imar adasının gereksiz yere büyütüldüğü ve 10.00 m.lik araç yolunun da kaldırılmasıyla bölgedeki ulaşım sisteminde zorunlu olmayan bir değişikliğe gidildiği, henüz yoğun bir yapılaşmaya konu olmayan, donatı alanları ile ulaşım sisteminin belli bir kurguda planlandığı bölgede, yeni mülkiyet sorunları ve ulaşım sisteminde gereksiz değişiklikler yapılmasını öngören plan kararlarının şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olarak değerlendirilemeyeceği, Kdz. Ereğli Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla kabul edilen ilave ve revizyon imar planı kararlarının ve davacı tarafından imar tadilatı yapılması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin belediye meclisinin … tarihli, … sayılı kararının şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, kamu yararına uygun olmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş; Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince bu karara karşı davalı tarafından yapılan istinaf başvurusu reddedilmiş, bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, "Nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan; uygulama imar planı da; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan" olarak tanımlanmıştır.
Aynı Kanununun 8.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendinde, imar planlarının, nazım imar planı ve uygulama imar planından meydana geldiği, mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planlarının ilgili belediyelerce yapılacağı veya yaptırılacağı, planların, belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe gireceği, bu planların onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edileceği, bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebileceği, belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazların ve planların belediye meclisince on beş gün içinde incelenerek kesin karara bağlanacağı, onaylanmış planlarda yapılacak değişikliklerin de yukarıdaki usullere tabi olduğu hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıya alıntılanan mevzuat hükümlerine göre imar planının ilgili belediye meclisince onaylandıktan sonra yürürlüğe girip bir ay süreyle ilan edildikten sonra kesinleşeceği açık olup bu süre içinde yapılan itirazların tamamı ya da bir kısmının kabul edilmesi halinde imar planının yeniden bu süreci takip edip ilan edilerek kesinleştirilmesi gerekmektedir.
Danıştay Altıncı Dairesinin E:2019/20796, E:2019/20889, E:2019/19495, E:2019/13061, E:2018/5425, E:2018/353, E:2019/21319, E:2019/21466, E:2018/6903, E:2019/15431, E:2019/15422 sayılı dosyalarının birlikte incelenmesi sonucunda, … tarihli, … sayılı Karadeniz Ereğli Belediye Meclisi kararıyla 1/5000 ölçekli nazım imar planının onandığı, … tarihli, … sayılı Karadeniz Ereğli Belediye Meclisi kararıyla 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının onandığı, ancak 02.07.2012 tarihli belediye meclisi kararında 1/5000 ölçekli ilave revizyon nazım imar planının değiştirilmesine ilişkin düzenlemelerin de bulunduğu, anılan belediye meclisi kararının 03/07/2012 ile 03/08/2012 tarihleri arasında askıya çıkarıldığı, askıda yapılan itirazların … tarihli, … sayılı Karadeniz Ereğli Belediye Meclisi kararıyla değerlendirilerek yapılan itirazların bir kısmının kabul edildiği, bir kısmının ise reddedildiği ancak itirazlar kısmen kabul edilmesine rağmen anılan belediye meclisi kararının yeniden askıya çıkarılmadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, dava konusu imar planlarına askı süresi içinde yapılan itirazlar kabul edildiği halde imar planının yeniden ilan edilerek kesinleştirilmesi gerekirken anılan süreç takip edilmeden tesis edilen işlemlerde bu yönden de hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
…Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın yukarıda belirtilen gerekçe eklenerek ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 28/06/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.


KARŞI OY (X) :
İmar planlarına karşı askı süresi içinde yapılan itirazların tamamının ya da bir kısmının kabul edilmesi halinde imar planının yeniden bu süreci takip edip ilan edilerek kesinleştirilmesi gerekirken anılan süreç takip edilmeden tesis edilen dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planının kabul edilmesine ilişkin belediye meclisi kararlarında hukuka uyarlık bulunmaması nedeniyle usul yönünden hukuka aykırı olduğundan İdare Mahkemesince işin esasına girilmeden işlemin bu gerekçe ile iptali gerekirken, işin esasına girilerek karar vermesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Ancak karar hukuka aykırı işlemin iptali yönünde olduğundan ve sonucu itibariyle de yerinde olduğundan kararın yukarıda belirtilen gerekçe ile gerekçe değiştirmek suretiyle onanması gerekirken, gerekçe eklenerek onanması yolundaki çoğunluk kararına katılmıyoruz.