Mahkemesi : Kayseri 3. İş Mahkemesi
Tarihi : 20.03.2014
No : 2013/605-2014/152

Dava, 1.101.695 TL inşaat maliyeti dışında prim ve gecikme zammı borcunun olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma sonrası yapılan yargılama sonunda istek gibi davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın istek gibi kabulüne dair önceki hüküm, Dairemizin 15.01.2013 gün 2011/3905 esas 2013/140 karar sayılı ilâmıyla; 506 sayılı Yasanın 79. Maddesinin 29.07.2003 tarih 4958 sayılı Yasanın 37. Maddesiyle değişik ek fıkraları açıklanmak suretiyle ve anılan yasanın 130. Maddesine de değinilerek, “...Asgari işçilik tutarının hesaplanmasında, özel bina inşaatlarında binanın ruhsatında kayıtlı alanı (binanın ruhsatı mevcut değilse bu husus mahallinde yapılacak keşifle belirlenmelidir) ile, Bayındırlık Bakanlığı birim maliyet bedeli çarpımı sonucu bulunacak yaklaşık maliyet bedeline işin yapım tarihinde yürürlükte bulunan Kurumca tespit edilmiş asgari işçilik oranının uygulanması sonucu elde edilecek miktarın asgari işçilik tutarı olarak kabul edilmesi, ihale konusu işlerde ise, müteahhide ödenen toplam istihkak tutarının işin yapımı tarihinde yürürlükte olan asgari işçilik oranı ile çarpımı sonucu bulunacak asgari işçilik miktarına itibar edilmesi gerekir.
Öte yandan, çeşitli tarihlerde Kurumca çıkarılan genelge ve genel tebliğlere ekli listelerde asgari işçilik oranları belirlendiğinden, işin yapıldığı dönemde yürürlükteki asgari işçilik oranlarının dikkate alınması gerekir. Listede açıklanan işi bölümlere ayırıp her biri için ayrı işçilik oranları alınması da mümkün değildir. Ancak, ihaleli işlerde bölümler halinde keşif özetine bağlanmış farklı ihale konuları varsa her biri için listede belirlenen asgari işçilik oranının esas alınması gerektiği kabul edilmelidir.
Davaya konu somut uyuşmazlıkta; davacı şirketin, dava dışı M..K..’le yaptığı 20.06.2007 tarihli sözleşme ile iş sahibi M.. K..’ün 07.05.2007 tarihli protokol ile Sağlık Bakanlığına bağış yoluyla yapmayı taahhüt ettiği “Develi İlçesi Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi”nin yapım işini üstlendiği, sözleşmenin 6. maddesinde; anahtar teslimi iş nedeniyle iş sahibi M..K.. tarafından davacı şirkete KDV dahil 1.300.000 TL ödeneceğinin belirtildiği, anılan tutarın KDV’siz karşılığının ise dava konusu tutar gibi 1.101.695 TL olduğu, 25.07.2007 tarihli işyeri teslim tutanağında, ihale bedelinin 1.300.000 TL gösterildiği, yine yapım işleri kesin kabul tutanağında; işin 29.08.2008 tarihinde bitirildiğinin, geçici kabulün 29.08.2008, kesin kabulün ise 22.01.2010 tarihi olup sözleşme bedelinin de 1.300.000 TL olarak belirtildiği anlaşılmaktadır.
Kurum, Develi Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından düzenlenen 28.07.2007 tarihli yapı ruhsatında belirtilen 1.724.160 TL inşaat maliyeti bedelini esas alarak %25 oranında eksiltme ile %6,75 işçilik oranını uygulayarak asgari işçilik miktarını 116.380,80 TL belirlemiş, bundan bildirilen 35.867,18 TL’yi tenzil ederek noksan işçilik tutarını 80.513,62 TL olarak tespit etmiş, bu tutara da %35,5 prim oranı uygulanmak suretiyle 28.582,33 TL ek prim gerisi gecikme zammı olmak üzere 36.446,45 TL borç tahakkuk ettirmiştir. Davacı şirket, davaya konu maliyet bedelini esas alarak aynı yöntemlerle hesaplama yapıp, ek prim tahakkukunun 28.582,33 TL yerine 13.666,51 TL olması gerektiğini iddia etmektedir.
Mahkemece, öncelikle özel bina inşaatının proje, sözleşme, inşaat ruhsatı ve benzeri belgeleri celp edilerek, iş kolunda ve mali konularda uzman bilirkişilerin katılımı ile mahallinde yapılacak keşif yoluyla binanın yapı grubu belirlenerek, yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda yargılama yapılarak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurması isabetsizdir. Kuşkusuz, bu belirleme yapılırken davaya konu tutarın esas alınamayacağının, işçilik oranının taraflarca kabul edildiği gibi %9 olup ancak bundan %25 oranında eksiltme yapılamayacağının gözden uzak tutulmaması gerekir.” gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozma sonrası yürütülen yargılama sürecinde, ilgili proje ve sözleşmeyle ruhsat ve ekleri belediye imar müdürlüğünden celbedilmiş, ayrıca mahallinde keşif yapılarak bilirkişilerden rapor alınmıştır. Mahkemece, bozmaya uyulduğuna göre bozma gerekçelerine uygun olarak yargılama yapılıp hüküm verilmesi zorunluluğu doğar. Hükmüne uyulan bozma ilâmında; asgari işçilik tutarının hesaplanmasında davaya konu tutarın esas alınamayacağı ve %9 olan işçilik oranından %25 oranında eksiltme yapılamayacağının belirtilmesine rağmen, davaya konu tutar esas alınıp %25 eksiltme yapılmak suretiyle asgari işçilik tutarı belirlenen 24.02.2014 tarihli bilirkişi raporuna göre davanın istek gibi kabul edilerek bozma öncesi hükmün aynen ve yeniden tesis edilmiş olması usul ve yasaya aykırı görülmüştür. Mahkemece, hükmüne uyulan bozma ilâmındaki ilke ve esaslar gözetilerek yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılıp varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
O hâlde, davalı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 06.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.