MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar dava dilekçesi ile birlikte miras bırakan ...mirasçıları olduğunu,....mezrasında bulunan eski zabıt kütüğünün 22/04/1935 tarih ve 848 sırada kayıtlı 13.776 m² miktarlı tarlanın maliki olduğunu, söz konusu tarla bölgede yapılan kadastro çalışmaları dışında tespit harici bırakılarak herhangi bir revizyon görmediğini, bu sebeple miras bırakanı adına tapuda kayıtlı olan, fakat herhangi bir neden olmaksızın tescil harici bırakılan bu taşınmazın mirasçıları adına tespit edilerek tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece; dava konusu taşınmazın mahallinde yapılan keşif sonrası değerinin 275.520,00 TL olarak belirlendiği ve 11/02/2016 tarihli celsede davacı vekiline bakiye 4.619,70 TL eksik nispi harcın yatırılması için bir haftalık kesin süre verildiği, verilen süre içerisinde yatırılmadığı takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği hususunun ihtar edildiği, davacı tarafından nispi harcın verilen bir haftalık kesin süre içerisinde yatırılmadığı gerekçesiyle 6100 sayılı HMK."nın 119/1-d ve 2 maddeleri gereğince eksik 4.619,70 TL tamamlama nispi peşin harcın verilen bir haftalık kesin süre içerisinde yatırılmadığından davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davanın harca esas değer olarak 5.000,00 TL gösterilerek açıldığı, 11/09/2015 tarihinde yapılan keşif sonrası, mahkemece taşınmazların keşfen belirlenen değerleri üzerinden harcın ikmal edilmesi konusunda 11/02/2016 tarihli celse ara kararları ile davacı tarafa bir haftalık kesin süre verildiği, akabinde 07/04/2016 tarihinde kesin süre içerisinde harcın ikmal edilmemesi sebebiyle davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; taşınmazın aynına ilişkin davalarında, dava konusu taşınmazın gerçek değeri tespit ettirildikten sonra dava harcının buna göre alınması kanun gereğidir. Öyle ise keşif sonucu taşınmazların tespit edilecek değeri ile belirlenen bedel üzerinden alınacak harcın mahkeme tarafından tespiti ile harç noksanı varsa Harçlar Kanununun 30. maddesi uyarınca ikmal ettirmek üzere davacı tarafa süre verilmesi gerekmektedir.
492 sayılı Harçlar Kanununun 30. maddesinde; “Muhakeme sırasında tesbit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 409 uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması, noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır.” düzenlemesine, 6100 sayılı HMK’nın 150/4. fıkrasında (HUMK’nın 409. maddesi ); “Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir..." ve 5. fıkrasında ise; “İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler karşısında somut olaya bakıldığında yapılacak iş, mahkemece davacının yatırması gereken eksik harç miktarı tespit edilerek eksik harç miktarı belirtilmek suretiyle ikmali hususunda davacı tarafa takip eden celseye kadar süre verilmesi, eksik harcın ikmal edilmemesi halinde anılan celsede dosyanın işlemden kaldırılmasına karar vermesi, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde eksik harç ikmal edilerek davanın yenilenip yenilenmeyeceğini beklemesi ve yenilenmediği takdirde kendiliğinden davanın açılmamış sayılmasına karar vermekten ibarettir.
Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan usulün izlenmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile 07/04/2016 tarihli celsede doğrudan davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi isabetsizdir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 09/12/2019 günü oy birliğiyle karar verildi.