Danıştay 10. Daire 2021/3131 Esas 2021/3639 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/3131
Karar No : 2021/3639

DAVACILAR : 1- ... Bakım Merkezi Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezi Hizmetleri Medikal Turizm
Ticaret Limited Şirketi 1 Şubesi
2- ... Bakım Merkezi Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezi Hizmetleri Medikal Turizm
Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … Bakanlığı
DAVANIN_ÖZETİ : Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Müdürlüğü'nün 23/03/2021 tarih ve 72139109-010.06.01-27 sayılı Özel Bakım Merkezlerinde Kalite yönetimi ve Hizmet Standartları ile Erişilebirlik Belgesi Hakkındaki 2021/2 sayılı Genelgesinin; TS EN ISO 9001:2015 KYS belgesine sahip olma şartını yerine getirmiş ve halen teşvik ödemesi almakta olan Engelli Bireylere Yönelik Özel Bakım Merkezlerine, teşvik ödemesinin 31/12/2021 tarihinden sonra da devam ettirilebilmesi için ve anılan tarihe kadar TS EN ISO 9001:2015 KYS belgesine ek olarak erişilebilirlik mevzuatına uygunluğu ilgili komisyonca belirlenerek Valiliklerce verilecek Erişilebilirlik Belgesinin alınması yönündeki kısmının iptali ve yürütmesinin durdurulması istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 5. maddesine uygun olmayan dava dilekçesinin, aynı Kanun'un 15. maddesi uyarınca reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca hazırlanan Tetkik Hakiminin raporu ve sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra, davacıların yürütmenin durdurulması istemleri hakkında bir karar verilmeksizin dava dilekçesi öncelikle 2577 sayılı Kanun'un 14/3-g maddesi gereğince anılan Kanun'un 5. maddesine uygun olup olmadığı yönünden incelenerek gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3. maddesinde, idari davaların, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılacağı, dilekçelerde tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adreslerinin, davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin gösterileceği, dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı, 5. maddesinde de, her bir idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılacağı, ancak aralarında maddi ya da hukuki yönden bağlılık ya da sebep sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçeyle dava açılabileceği, birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için ise, davacıların hak veya menfaatlerinde iştirak bulunması ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebeplerin aynı olması gerektiği hükmü yer almıştır.
Anılan Kanun'un 14. maddesinin 3. fıkrasında ise; dilekçelerin görev ve yetki, idari merci tecavüzü, ehliyet, idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, süre aşımı, husumet ve aynı Kanun'un 3 ve 5. maddelerine uygun olup olmadıkları yönlerinden sırasıyla inceleneceği hükmüne yer verilmiş; 15/1-d maddesinde de, dilekçelerin 3. ve 5. maddelere uygun olmadıklarının tespiti halinde, otuz gün içinde 3. ve 5. maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak üzere reddedileceği kurala bağlanmıştır.
Kanunu'nun 31. maddesinde, bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi, ehliyet, üçüncü şahısların davaya katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, dosyanın taraflar ve ilgililerce incelenmesi, feragat ve kabul, teminat, mukabil dava, bilirkişi, keşif, delillerin tespiti, yargılama giderleri, adli yardım hallerinde ve duruşma sırasında tarafların mahkemenin sukünunu ve inzibatını bozacak hareketlerine karşı yapılacak işlemler, elektronik işlemler ile ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruşma icrasında Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygunlanacağına ilişkin hüküm yer almaktadır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki" başlıklı 14. maddesinin 1. fıkrasında, bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğu; 2. fıkrasında, özel hukuk tüzel kişilerinin, ortaklık veya üyelik ilişkileriyle sınırlı olmak kaydıyla, bir ortağına veya üyesine karşı veya bir ortağın yahut üyenin bu sıfatla diğerlerine karşı açacakları davalar için, ilgili tüzel kişinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkili olduğu kuralına yer verilmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun "Şubeler" başlıklı 48. maddesinin 1. fıkrasında her şubenin, kendi merkezinin ticaret unvanını, şube olduğunu belirterek kullanmak zorunda olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Dava dilekçesinin incelenmesinden; davacı olarak ... Bakım Merkezi Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezi Hizmetleri Medikal Turizm Ticaret Limited Şirketi ile bu şirketin şubesi olduğu belirtilen ... Bakım Merkezi Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezi Hizmetleri Medikal Turizm Ticaret Limited Şirketi 1 Şubesi'ne yer verildiği görülmektedir.
İdari yargıda, birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için öncelikle davacıların taraf ehliyetlerinin olması, ardından hak ve menfaatlerinde iştirak bulunmasının zorunlu olduğu açıktır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin incelenmesinden, ticari işletmenin şubelerine ilişkin olarak mevzuatta bir tanıma yer verilmediği, şubeler tarafından açılacak davalara ilişkin açık bir usül kuralı getirilmediği, yalnızca şubelere karşı açılacak davalarda şubenin bulunduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğunun düzenlendiği görülmektedir.
Bununla birlikte, gerek yargı kararlarında ve gerekse öğretide ticari işletmelerin şubelerinin, merkezlerinden ayrı tüzel kişiliklerinin bulunmaması, tek başlarına ticari muamele yapabilseler de bu işlemlerden doğan hak ve borçların merkeze ait olması nedeniyle şubelerin taraf ve dava ehliyetlerine sahip olmadıkları kabul edilmektedir.
Kaldı ki, dava dosyasına sunulan Bucak 2. Noterliği'nce düzenlenmiş … tarih ve … yevmiye numaralı vekaletnamenin de Bakım Merkezi Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezi Hizmetleri Medikal Turizm Ticaret Limited Şirketi'ni temsilen düzenlendiği görülmektedir.
Bu durumda, … Bakım Merkezi Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezi Hizmetleri Medikal Turizm Ticaret Limited Şirketi 1 Şubesi'nin dava konusu düzenlemenin iptalini isteme konusunda ehliyetinin bulunmadığı, bu bağlamda müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için davacıların hak ve menfaatlerinde iştirak bulunmadığı anlaşıldığından, bu haliyle dava dilekçesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 5. maddesine uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15/1-d maddesi uyarınca bu kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde 5. maddeye uygun şekilde yeniden düzenlenecek ayrı ayrı dilekçelerle, gerekli harç ve masrafları yatırmak suretiyle dava açmakta serbest olmak üzere DAVA DİLEKÇESİNİN REDDİNE, 2577 sayılı Kanun'un 15/5. maddesi hükmüne göre dilekçenin reddi üzerine yeniden verilen dilekçede de aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği hususunun davacılara duyurulmasına, yapılan yargılama giderinin davacılar üzerinde bırakılmasına, istemleri halinde … TL yürütmenin durdurulması harcı ve artan posta ücretinin davacılara iadesine, 24/06/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.