19. Hukuk Dairesi 2017/3415 E. , 2018/4423 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacılar vekili,davacıların bireysel olarak veya ... olarak çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarında güvenlik ihaleleri aldıklarını ve güvenlik hizmetleri ile iştigal ettiklerini,dava dışı ... Özel Sağ. Bil.Yem.Tem.Tur.Ot. San. ve Tic.Ltd.Şti."nin de davacı şirketlerin kardeş şirketi olduğunu, hesap ve yönetiminin ortak yapıldığını,güvenlik malzemelerini davalıya ait firmadan temin ettiklerini, ... Güvenlik Ortaklığına 1.548,66 TL, ... Güvenlik Ortaklığına 13.84,50 TL., ... Güvenlik Ltd.Şti."ne 8.368,43 TL, ... Elekt. Sağ.Ltd.Şti."ne 6.368,80 TL Olmak üzere toplam 30.140,39 TL"lik malzeme alındığını, buna karşılık 13.05.2009 tarihinde 1.000,00 TL nakit, dava dışı ... Elektronik Öz. Sağ. Hiz. Bil. Yem. Tem. Tur. Oto. San. ve Tic.Ltd.Şti."nce 15.500 TL.,... Özel Güvenlik tarafından toplam 6.500 TL., ... Özel Güvenlik Ltd.Şti. tarafından 1.500,00 TL olmak üzere davalının şirketine toplam 24.500,00 TL ödeme yapıldığını ve davalıya 5.640,00 TL Bakiye borçlarının kaldığını,davalının davacılar hakkında üç ayrı icra takibi yaptığını,haciz baskısı nedeniyle bu icra dosyalarına 14,700,00 TL ödeme yaptıklarını ve sadece ... 1.icra müdürlüğü"nün 2012/206 esas sayılı icra takip dosyasına 722,00 TL borçlarının kaldığını ileri sürerek davalıya haciz baskısı altında ödedikleri paraların istirdatı ile halen 722,00 TL bakiye borçlu oldukları ... 3. İcra Müdürlüğünün 2012/206 esas sayılı dosyasından da borçlu olmadıklarının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili,taraflar arasındaki alışverişlere ait işlemlerin tamamının davalının ticari defterlerinde kayıtlı olduğunu, ... 1. icra müdürlüğü"nün 2012/206 esas sayılı icra dosyasının başka bir firmaya karşı açılmış bir icra takibi olduğunu, davacının basiretsiz davranarak hangi şirket adına hareket ettiğini, ne kadar mal aldığını, ne kadar ödeme yaptığını, ödemeyi hangi firma adına yaptığını hususlarında açmaza düştüğünü, davacılara ilişkin hesapların hepsinin ayrı ayrı tutulduğunu, dava dışı ... Elek.Özel Sağ.Hiz.Tem.Ltd.Şti. tarafından davacı şirket borçlarına yönelik havale ve ödemelerde bulunulmadığını,davacılar tarafından yapılan herhangi bir fazla ödemenin olmadığını, yapılan ödemeler karşılığında faturaların mevcut olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama ve alınan bilirkişi raporuna göre, davacı şirketlerin davalıdan 41.540,69 TL mal alışı yaptıkları, 28.434,02 TL ödeme yapıldığı, takip tarihi itibariyle 11.677,77 TL bakiye borç olduğu,davacıların davalıya borçlarının 5.640,39 TL. olduğuna ilişkin yeterli somut delil elde edilemediği, dava dışı ... Elektronik Özel Sağ.Hiz.Tem.Ltd.Şti."nin 2.852,58 TL, ... Özel Güvenlik Eğt. ve Hizm.Ltd.Şti."nin 1.251,24 TL davalıya fazladan yapılmış ödemenin davacı şirketlerin borçlarından mahsup edileceğine dair dosya da belge olmadığı, banka havalelerinde de bu yönde açıklama bulunmadığı, davacılar vekilinin 8.042,00 TL fazla ödemenin davalıdan istirdatına ilişkin talebiyle ilgili somut bir delile ulaşamadığı,davacıların davasını ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş,hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava davalı tarafından davacılar aleyhine yapılan üç ayrı ilamsız icra takibine karşı açılmış menfi tespit davasıdır. Mahkemece yapılan tahkikat neticesinde davanın reddine karar verilmişse de hükme esas alınan bilirkişi raporu denetime elverişli olmadığı gibi hükme esas alınacak nitelikte de değildir.Yetersiz tahkikat ile hüküm verilmesi doğru olmamış yerel mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
Mahkemece yapılacak iş konusunda uzman bir bilirkişiye tarafların tüm yazılı delilleri ve tüm ticari defterleri incelettirilerek her bir takip dosyası bakımından ayrı ayrı değerlendirilerek rapor verilmesinin sağlanması,davacılardan birinin dava dışı bir kişi ile birlikte müteselsilen sorumlu olduğu takip dosyasından dava dışı kişinin takip dosyasına yaptığı ödemenin bu ödeme kadar diğer borçlu davacıyı da borçtan kurtaracağı üzerinde durulup sonucunda göre bir karar vermekten ibarettir.
Kabule göre ise davanın reddi halinde davacıdan maktu harç alınması gerekirken nispi harca hükmedilip eksik harcın davacıya tamamlatılması da yanlış olmuştur.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacılara iadesine, 24/09/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.