MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 24. HUKUK DAİRESİ


DAVA : Davacı, delege seçimlerinin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın usulden reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin usulden red kararına karşı davacılar avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
...Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi davacılar avukatının istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir.
...Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi"nin kararı süresi içinde davacılar avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:


YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Asıl davada davacı vekili; ..., Sendika Genel Kurulu Sendika Ana Tüzüğü madde 13"e göre Şube Genel Kurulları, işyerinden seçilecek delegeler, sendika yönetim, denetleme ve disiplin kurulu asil üyelerinin de katılmasıyla 300 delegeden oluştuğunu ve Genel Kurul Seçimlerinin 11-12 Kasım 2017 tarihinde gerçekleşeceğini, işbu Genel Kurulun Sendika Tüzüğü gereği seçilmiş üst kurul delegelerinden oluştuğunu, İstasyon Baş Müdürlüğünde gerçekleşen delege seçimlerinin tüzüğe aykırı ve tamamen hukuksuz olduğunu, sendika işyeri delege seçimlerinin devam ettiği bu süreçte, genel merkez üst kurul delegesinin seçimlerine dair bütün işyerlerinin bulunduğu ve üye işçi sayısının gösterildiği, seçim tarihlerinin ilan edildiği herhangi bir duyuru veya seçim takvimi açıklamasının henüz yapılmadığını, delege seçimlerinin yapılacağı saatin Sendika web sitesinde, işyeri temsilciliğinin kapısına asılan duyuruda belirtilmediğini, rakip aday listesinin seçime katılmasını engellemek için normal şartlarda 09:00 da başlaması gereken seçimin 07:00 de başlatıldığını, delege seçim kurulunun Sendika Tüzüğü ve ekinde yer alan yönetmeliğe uygun şekilde teşekkül etmediğini, Türkiye Sivil Havacılık


Sendikası tarafından 19/09/2017 tarihinde Anonim Ortaklığı İstasyon Baş Müdürlüğünde yapılan delege seçimlerinin iptaline ve Kanun gereği 15 gün içinde tüzüğe uygun şekilde yeniden yapılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen Bakırköy 8. İş Mahkemesi’nin 2017/486 E. sayılı ve ...İş Mahkemesi’nin 2017/504 E. sayılı dava dosyalarında davacı vekili; usule ve mevzuata aykırı olarak yapıldığı iddia edilen davalı ... tarafından 19.09.2017 tarihinde Anonim Ortaklığı İstasyon Baş Müdürlüğü"nde yapılan delege seçimlerinin iptaline ve Kanun gereği 15 gün içerisinde Tüzüğe uygun şekilde yeniden yapılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Asıl ve birleşen davalarda davalı vekili, aynı seçimin iptaline yönelik birden fazla mahkemede birden fazla dava ikâme olunduğunu, bu nedenle derdestlik itirazında bulunduklarını, aksi kanaatte olması halinde ise davaların birleştirilmesini talep ettiklerini, yargılama sonunda da, hukukî yarar bulunmayan ve haksız açılan davaların usulden ve esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, "... Mahkememizce; huzurdaki asıl dava ile birleştirilmesine karar verilen davaların incelenmesinde; davacı ... ve davacı ..."in davalı ... Sendikasının delege seçimlerinin iptaline yönelik 21/09/2017 tarihinde dava açtıkları, söz konusu davaların Mahkememizdeki asıl dava ile aynı gün, aynı vekil tarafından açıldığı ve davaların açılmış oldukları Mahkemelerince hukuki ve fiili irtibat nedeniyle ve açılma saati bakımından önceki saat olan Mahkememiz dosyası ile birleştirme kararı verildiği görülmüştür.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde asıl ve birleşen dava davacılarının aynı konuda birer gün arayla peş peşe birden fazla dava açtıkları, her davada ayrı ayrı tedbir talep ettikleri, bu durumun hak arama özgürlüğü ve iyi niyetle bağdaşmadığını belirterek aynı davacıların açmış oldukları davalar hakkında birleşen davalarda derdestlik ve hukuki yarar yokluğundan davaların reddini savunması nedeniyle, Mahkememiz dosyası ile halihazırda birleşen dosyalar dışındaki diğer dosyalar ilgili Mahkemelerinden istenmiş diğer Mahkemelerdeki dosyaların incelenmesinde huzurdaki asıl dava davacısı İskender Çarkçı"nın Bakırköy 32. İş Mahkemesinin 2017/982 E sayılı dosyası ile ... nın 19/09/2017 tarihinde gerçekleşen delege seçimine yönelik iptal davası açtığı, 32. İş Mahkemesi ile birleşen Bakırköy 11. İş Mahkemesinin 2017/517 E. sayılı dosyasının ise yine mahkememiz birleşen dava davacısı Feridun Evrensel"in aynı davalıya yönelik 19/09/2017 tarihinde gerçekleşen delege seçimine yönelik iptal davası olduğu, Bakırköy 31. İş Mahkemesinde açılmış bulunan 2017/524 E. sayılı davanın davacısının ise huzurdaki davadaki birleşen dava davacısı ... olup konusunun yine 19/09/2017 tarihinde gerçekleşen delege seçimine yönelik iptal davası olduğu anlaşılmıştır.
İncelenen 3 davanın 20/09/2017 tarihinde peşpeşe açıldığı, Mahkememize açılan asıl ve birleşen davaların açılma tarihlerinin ise 1 gün sonra 21/09/2017 tarihi olduğu yine peş peşe açıldıkları, 20/09/2017 tarihli incelenen 3 davanın davacı ile davalılarının ve dava konusunun mahkememiz asıl ve birleşen dosyalar davacı ve davalıları ile aynı ve aynı konuda olduğu görülmüştür. HMK 114-1/ı maddesi gereği "Aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması" yani derdestlik dava şartı olarak düzenlenmiş ve dava şartları Mahkemece resen incelenmesi gerekli olduğundan, mahkememize açılan asıl ve birleşen davalarla ile aynı davaların daha önceden açılıp derdest olduğu görülmekle…” gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların HMK 114/1-ı ve HMK 115 fıkra 2 cümle 3 maddesi gereğince dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
D)İstinaf başvurusu:
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı, davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
E)İstinaf Sebepleri:
Davacılar vekili istinaf başvurusunda; kararda bahsi geçen dava dosyalarının huzurdaki dava ile dava konularının tamamen farklı olduğunu, dava sebeplerinin birbirinden tamamen ayrı olduğunu, böylelikle yerel mahkeme kararının istinaf incelemesi neticesinde kaldırılarak, işin esasına girerek karar verilmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.

F)Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, gerek dosyada gerekse UYAP ortamında yapılan incelemede, davacı vekiline 10/05/2019 tarihinde gerekçeli karar tebliğ edilmiş ise de, gerekçeli kanun yoluna başvurma sebep ve gerekçelerini gösterir dilekçenin 8 günlük süreden sonra 29/05/2019 tarihinde ibraz edildiği, bu nedenle istinaf kanun yoluna süresinde gerekçeli istinaf dilekçesi ile başvurulmadığından ve Mahkeme kararında HMK 355 maddesi gereğince kamu düzenine bir aykırılık da tespit edilmediğinden, davacı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 352.maddesi gereğince reddedilmesi gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddedilmiştir.
G)Temyiz başvurusu :
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı davacılar vekili tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
H) Gerekçe:
1-Bölge Adliye Mahkemesince gerekçeli kararın 10/05/2019 tarihinde tebliğ edilmesine karşın sebep ve gerekçeyi gösterir kanun yolu dilekçesinin 8 günlük süreden sonra 29/05/2019 tarihinde ibraz edildiği gerekçesine istinad edilerek sadece kamu düzenine aykırılık yönünden istinaf incelemesi yapılarak sonuca gidilmiş ise de; istinaf kanun yoluna başvuru süresi 2 hafta olup, gerekçeli kararın 15.05.2019 tarihinde tebliğ edildiği ve istinaf dilekçesinin de UYAP sistemine 29.05.2019 tarihinde havale edildiğinin anlaşılması karşısında yerinde bulunmamıştır.
2-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun’un 114/1-ı. maddesi uyarınca bir davanın görülebilmesinin ön koşullarından biri aynı davanın daha önce açılmış ve halen görülmekte olmamasıdır. Her iki davanın tarafları, sebepleri ve iki davadaki talep sonucu aynı ise aynı davadan söz edilir. Dava sebebinden maksat ise hukukî sebepler değil, davanın dayanağı olan vakıalar (olaylar ve olgular) olduğu kabul edilmektedir.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleşen davaların derdestlik nedeniyle HMK 114/1-ı ve HMK 115 fıkra 2 cümle 3 maddesi gereğince dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş, bu karara karşı istinaf başvurusu da esastan reddedilmiştir.
Eldeki davada asıl davanın davacısı ..., birleşen ... İş Mahkemesi’nin 2017/486 E. sayılı davasının davacısı ..., birleşen ... İş Mahkemesi’nin 2017/504 E. sayılı davanın davacısı ise ... olup, davanın konusu ise “19 Eylül 2017 tarihinde Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı İstasyon Baş Müdürlüğü Delege Seçimlerinin iptali” talebidir.
İlk Derece Mahkemesi’nce yargılama safhasında celbedilerek incelenen ve mevcut derdestlik nedeniyle verilen red kararının dayanağı olarak gösterilen ...İş Mahkemesi’ndeki davanın davacısının ..., birleşen 11. İş Mahkemesi’nin 2017/517 E. sayılı davanın davacısının ise ... olup, bu davaların konusunun ise “18/09/2017 tarihinde gerçekleşen delege seçiminin iptali” olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, her ne kadar .... İş Mahkemesi’nde görülen davaların tarafları aynı olsa da konusunun farklı olduğu, bu nedenle derdestlik koşulları oluşmadığı anlaşılmakla davanın usulden reddine karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 18.12.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.