3. Hukuk Dairesi 2020/3290 E. , 2020/5675 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ
... Bölge Adliyesi Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının davacı karşı davalı ... vekilince murafaa talepli olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Murafaa için belirlenen günde duruşmalı temyiz eden davacı karşı davalı asil ile vekili avukat ... ile davalı karşı davacı vekili avukat ... geldiler. Hazır olan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra kararın açıklanması başka güne bırakıldı. Yapılan incelemede temyiz dilekçesinin süresinde verildiğinin anlaşılması üzerine, gereği konuşulup düşünüldü.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, avukat olduğunu, davalı kooperatifin hukuk danışmanlığını yaptığını, ayrıca davalı ile yapılan bir asıl ve bir ek sözleşme kapsamında, kooperatifin taşınmazlarına el atılması nedeniyle ... Büyükşehir Belediyesi aleyhine açılan ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2015/139E. ve ... 16. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2007/373E. sayılı dosyalarını takip ettiğini, davaların kooperatif lehine sonuçlanarak icra takibine konu edildiğini, davalı ile ana para ve faiz toplamı üzerinden % 20 vekalet ücreti ödeneceği hususunda anlaştıklarını, ... 19. İcra Müdürlüğü"nün 2007/8353 E. sayılı dosyasında 158.925,25 TL, ... 25. İcra Müdürlüğü"nün 2008/13766 E. sayılı dosyasında 4.636.124,67 TL tahsilat yapıldığını, buna göre toplam vekalet ücretinin 919.011,76 TL olduğunu, kendisinin ödediği 33.408,39 TL damga vergisi ile davalı adına yapılıp, kabullerinde olan 3.000,00 TL masrafın mahsubu ile davalıya 3.744.667,81 TL ödemesi gerekirken, 3.742.308,07 TL gönderildiğini, ancak davalıdan başka alacakları da olduğunu, düzenlenen serbest meslek makbuzlarından doğan stopaj ve KDV farklarının da davalıya ödendiğini, alacak borç mahsuplaşması yapılarak davalı kooperatifin o dönem ki yöneticilerinin kendisini ibra ettiklerini, yönetim değişikliğinden sonra 28/07/2011 tarihli ihtarname ile taraflar arasındaki sözleşmelerin geçersiz olduğu belirtilip, ... 19. İcra Müdürlüğü dosyasından çekilen tutarın faizi ile ve uhdesinde bulunan tüm ödenen vekalet ücretlerinin iade edilmesinin talep edildiğini, davalının talebinin yerinde olmadığını, ibraya ilişkin hususların göz ardı edildiğini, ifa edilmiş sözleşmenin geçersizliğinin ileri sürülemeyeceğini ileri sürerek ve fazlaya dair talep hakları saklı kalmak kaydı ile 919.011,76 TL üzerinden borçlu olmadığının tespitini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiş; karşı davasında ise fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacı-karşı davalı avukatın uhdesinde bulunan paradan şimdilik 10.000,00 TL’nin icra dosyalarındaki tahsil tarihlerine göre işleyecek yasal faizi ile birlikte karşı davalıdan tahsilini, davacı-karşı davalının icra dosyasından tahsil ettiği parayı bildirmemesi nedeniyle çekilmek zorunda kalınan kredi masraf ve faizinden kaynaklanan zararın belirlenerek davacı-karşı davalıdan tahsilini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, asıl davada, davanın kısmen kabulü ile; davacının, davalıya 18.729,71 TL borçlu olduğunun, 900.282,05 TL için borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine; karşı davada davanın kısmen kabulü ile 10.000,00 TL’nin 09/07/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte karşı davalıdan tahsiline, karşı davacının diğer taleplerinin reddine karar verilmiş; karara karşı, taraflarca istinaf başvurusunda bulunmuştur.... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesince, davacı-karşı davalı ..."ün istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı-karşı davacı kooperatifin istinaf başvurusunun kısmen kabul, kısmen reddine, ... 18. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18/07/2017 tarihli 2012/218 Esas 2017/294 Karar sayılı kararının kaldırılmasına; asıl davada, davanın kısmen kabulü ile davacı karşı davalı ..."ün, davalı-karşı davacı Kooperatife 180.646,52 TL borçlu olduğunun tespitine, davacı-karşı davalının fazlaya ilişkin talebinin reddine; karşı davada davanın kısmen kabulü ile 10.000,00 TL’nin 09/07/2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı-karşı davalı ..."ten alınarak, davalı-karşı davacı Kooperatif"e verilmesine, miktar yönündeki talep yönünden fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasına, davalı-karşı davacının diğer taleplerinin reddine, karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin kararı davacı-karşı davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1- Davacı-karşı davalı asıl dava ile aralarındaki vekalet ilişkisi nedeniyle davalı-karşı davacıya 919.011,76 TL borçlu olmadığının tespitini istemiştir. İlk derece Mahkemesince verilen asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne ilişkin karara karşı taraflarca istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesince ilk derece Mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve asıl davanın kısmen kabulü ile davacı-karşı davalının 180.646,52 TL borçlu olduğunun tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir. Ne var ki; asıl dava menfi tespit davası olup, HMK’nun 27. maddesi uyarınca taleple bağlılık kuralı gereği davacı-karşı davalının borçluluk durumu saptanarak borçlu olmadığı miktar yönünden menfi tespit hükmü kurulması gerekmektedir. Öte yandan, HMK’nun 297/2. maddesinde; hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve
tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerektiği öngörülmüştür. Davacının 919.011,76 TL borçlu olmadığına yönelik talebi karşısında Mahkemece, 180.646,52 TL borçlu olduğunun tespiti ile fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş olması, HMK 297/2 maddesine hükmüne de aykırıdır. Mahkemece, talep doğrultusunda davacı-karşı davalının borçlu olduğu miktar yönünden menfi tespit hükmü kurulması gerekirken, yazılı şekilde borçlu olunan miktar üzerinden olumlu tespit kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
2-Bozma nedenine göre, davacı-karşı davalının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 17.04.2019 tarih ve 2017/1899 E.- 2019/686 K. sayılı kararının BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı-karşı davalının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 2.540 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınıp, davacı-karşı davalıya verilmesine, peşin alınan 219,40 TL harcın temyiz edene iadesine, dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 08/10/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.