4. Hukuk Dairesi 2017/451 E. , 2019/6095 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... Madencilik Sanayi ve Tic. Ltd. Şti ve diğerleri aleyhine 08/04/2011 gününde verilen dilekçe ile haksız fiil nedeniyle maddi tazminat mahkemece yapılan yargılama sonunda; davalılardan ...yönünden istemin reddine; diğer davalılar yönünden kısmen kabulüne dair verilen 12/12/2014 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ile davalılardan ... Madencilik San ve Tic. Ltd. Şti ve ... Çimento San ve Tic. AŞ vekilleri tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacının tüm, davalılardan ... Madencilik Sanayi Tic. Ltd. Şti ile ... Çimento San. Tic. A.Ş. vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Davalılardan ... Madencilik Sanayi Tic. Ltd. Şti ile ... Çimento San. Tic. A.Ş. vekillerinin diğer temyiz itirazına gelince;
Dava, haksız fiil nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davalılardan ... İnşaat Tic. Ltd. Şti. yönünden istemin reddine; diğer davalılar yönünden kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm, davacı vekili ile davalılardan ... Madencilik Sanayi Tic. Ltd. Şti ile ... Çimento San. Tic. A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili; müvekkili kurumun bakım ve onarım sorumluluğunda bulunan ...- ... köy yolunun, yasal haddin üzerinde yükleme yapan ağır tonajlı araçların geçişi nedeniyle tahrip olduğunu, olayın gerçekleşmiş olduğu 2010 yılı içerisinde davalı şirketler hakkında belirtilen yol üzerinde yasal haddin üzerinde yükleme yapma eylemi nedeniyle ... İlçe Jandarma Komutanlığı tarafından 10 ile 23 kere idari yaptırım uygulandığını, tahrip olan yolun müvekkili kurum tarafından onarıldığını belirterek, eski hale getirme bedelinin İl Özel İdaresi Kanunu"nun 55. maddesi gereğince %30 fazlası ile davalılardan müşterek ve müteseslsil tahsili isteminde bulunmuştur.
Davalılar; yersiz açılan davanın reddedilmesi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece; bilirkişi raporu hükme esas alınarak, sevkiyat belgeleri değerlendirilerek davalılardan ... İnşaat Tic. Ltd. Şti. nin bu yolu konum olarak kullanmasının mümkün olmadığı gerekçesi ile reddine; diğer davalılar yönünden ise sorumluluk oranına göre belirlenen eski hale getirme bedeline İl Özel İdaresi Kanunu"nun 55. maddesi gereğince %30 fazlası ile hükmedilerek kısmen kabulüne karar verilmiştir.
5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu"nun idari yaptırımlar başlıklı 55. maddesinde; "İl Özel İdaresinin görev ve sorumluluk alanlarında bulunan tesislere herhangi bir zarar verilmesi durumunda, il özel idaresince eski duruma getirilerek yapılan masraflar % 30 fazlasıyla zarar verenden tahsil edilir." ; 56. maddesinde ise " 55 inci maddede öngörülen idari yaptırımlara il encümeni tarafından karar verilir." hükümleri düzenlenmiştir.
Haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında kural olarak gerçek zarar ilkesi geçerlidir. Zarar gören ancak haksız fiil sebebiyle uğradığı gerçek zararını haksız fiil sorumlularından isteyebilir.
Somut olaya gelince; davacı kurum, bakım ve onarım sorumluluğunda bulunan ...- ... köy yolunun davalıların ağır tonajlı araçlar ile geçişleri nedeniyle tahrip olduğunu belirterek talepte bulunmuş; mahkemece, bilirkişi raporu esas alınarak yukarıda açıklanan kanuni düzenleme uyarınca, maliyet bedeline %30 ilave yapılarak belirlenen zarar miktarına hükmedilmiştir. Yukarıda açıklanan 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu"nun 55. ve 56. maddeleri cezalar üst başlığı altında idari yaptırımlar bölümünde düzenlenmiş olup eski hale getirme masraflarının % 30 fazlasına ilişkin bölüm, başlığından da anlaşılacağı üzere idari yaptırım niteliğindedir. Eylem haksız fiil niteliğinde olup davacı kurumun belirlenecek gerçek zararına hükmedilmelidir.
Şu durumda, mahkemece gerçek zararın hesaplanıp hüküm altına alınması gerekirken, idari para cezasına ilişkin kanuni düzenleme esas alınarak zarar miktarının belirlenmiş olması doğru görülmemiş, hükmün davalılardan ... Madencilik Sanayi Tic. Ltd. Şti ile ... Çimento San. Tic. A.Ş. yararına bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (2) sayılı bentte gösterilen nedenlerle davalılardan ... Madencilik Sanayi Tic. Ltd. Şti ile Çimsa Çimento San. Tic. A.Ş. yararına BOZULMASINA; davacının tüm, davalılardan ... Madencilik Sanayi Tic. Ltd. Şti ile ... Çimento San. Tic. A.Ş.nin diğer temyiz itirazlarının (1) sayılı bentte açıklanan nedenlerle reddine ve temyiz eden davalılardan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 18/12/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.