Mahkemesi : Salihli 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 17.04.2013
No : 2009/707-2013/269

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili ve davalılardan S..Ö.. E..Hiz.San.Tic.A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava 506 sayılı Kanun’un 79/10 hükmü uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
506 sayılı Kanunun 4. maddesinde “sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler” işveren olarak tanımlanmıştır. ”Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. Sigortalının taraf olduğu hizmet akdinin hangi işverenler tarafından düzenlenmiş olduğu tespit edilip, hizmet tespitine yönelik davanın, anılan Yasanın 79/10. maddesine göre, sigortalıyı fiilen çalıştıran işverenlere yöneltmesi gerekir. 506 sayılı Kanunun 4. maddesinde, “sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler” işveren olarak tanımlanmıştır. ”Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. hizmet tespitine yönelik davalarda, çalışma ilişkisinin nitelik ve süresinin belirlenmesinde, bu yöndeki işyeri bilgi ve belgelerine ulaşılmada, kısacası, davanın sübutu ve verilen kararın infazı açısından, işverenin kim olduğunun bilinmesinde yasal zorunluluk vardır; bu nedenle, sigortalının taraf olduğu hizmet akdinin hangi işverenler tarafından düzenlenmiş olduğu tespit edilip, hizmet tespitine yönelik davanın, anılan Yasanın 79/10. maddesine göre, sigortalıyı fiilen çalıştıran işverenlere yöneltilmesi gerekir.
Davacı, davalı şirketlerin 2003 tarihinde birleştiğini, 02.10.2000-31.10.2006 tarihleri arasında davalı şirketlere ait işyerlerinde öğretmen olarak görev yaptığını ve eksik bildirilen hizmet sürelerinin tespitini talep etmiş, Mahkemece, dahili davalılardan Ö.. A.. yönünden usulüne uygun açılmış bir dava bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalı S..Ö.. E.. Hizmetleri San. Tic.A.Ş. yönünden ise davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Eldeki somut olayda; adı geçen şirketlerle ilgili birleşme tescilinin yapılmadığının Ticaret Sicil Memurluğu"nca, çalışılan okullar ile çalışma tarihlerinin İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü"nce bildirildiği, 30.06.2005 tarihi itibariyle davacının Ö..S.. G.. Anaokulu"ndaki usta öğreticilik görevinden istifa ettiği anlaşılmaktadır. Şu halde, re"sen araştırma ilkesi doğrultusunda; Mahkemece, öncelikle davalı işyerleri arasında birleşme veya devir olup olmadığı araştırılmalı, çalışılan işyeri ya da işyerleri belirlenerek HMK 124. madde uyarınca husumetin yöneltilmesi sağlanmalı, resmi kayıtlara geçen hizmet süreleri ve işyerleri gözetilerek, davacının kayıtlara geçmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum ve davalılardan S..Ö.. E.. Hiz.San.Tic. A.Ş. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı S..Ö.. E.. Hiz.San.Tic. A.Ş."ne iadesine, 28.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.