(KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİ)


Suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma ve yağma suçlarından Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 04/03/2016 tarihli ve 2016/154 değişik iş sayılı kararı ile 14 yıl 9 ay 15 gün hapis cezasına hükümlü ..."nın, bu cezasının infazı sırasında, hükümlü müdafinin, hükümlünün Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 06/05/2009 tarihli ve 2009/57 esas, 2009/104 sayılı kararına konu dosyasında tutuklulukta geçen sürelerinin hâlen infaz edilmekte olan cezasından mahsup edilmesi talebinin reddine ilişkin Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 04/08/2016 tarihli ve 2009/230 esas, 2012/312 sayılı ek kararına yönelik itirazın reddine dair mercii İnebolu Ağır Ceza Mahkemesinin 26/08/2016 tarihli ve 2016/332 değişik iş sayılı kararı ile ilgili olarak;
Her ne kadar Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 04/08/2016 tarihli ek kararı ile hükümlünün Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 06/05/2009 tarihli ve 2009/57 esas sayılı dava dosyasında bulunan tutukluluk süreleri hakkında tazminat talebinde bulunulduğu ve taleple ilgili karar verildiği, bu haliyle hükümlünün tazminat alınan tutuklulukta geçen sürelerinin ayrıca mahsuba konu olamayacağından bahisle mahsup talebinin reddine karar verilmiş ise de;
Hâlen infaz edilmekte olan Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 19/06/2012 tarihli ve 2009/230 esas, 2012/312 karar sayılı dosyası incelendiğinde;
Hükümlü hakkında 2007 ve 2008 tarihlerinde işlediği "Suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma ve yağma" suçlarından mahkumiyetine dair verilen kararın Yargıtay 6. Ceza Dairesi"nin 24/10/2014 tarihli ve 2012/30051 Esas, 2014/17717 Karar sayılı ilamı ile onanarak aynı tarihte kesinleştiği,
Tutuklu kalınan Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 06/05/2009 tarihli ve 2009/57 esas, 2009/104 karar sayılı dosyası incelendiğinde;
Hükümlü hakkında 19/08/2004 tarihinde işlediği iddia olunan "Taammüden Adam Öldürme Suçuna yardım ve İştirak ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanun"a muhalefet" suçlarından cezalandırılması istemiyle Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı, yapılan yargılama sonucunda taammüden adam öldürme suçuna yardım ve iştirak suçundan Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 06/05/2009 tarihli ve 2009/57 esas, 2009/104 sayılı kararı ile sanığın atılı suçu işlediğine dair yasal ve yeterli delil elde edilemediğinden bahisle beraatine karar verildiği, verilen kararın Yargıtay 1. Ceza Dairesi"nin 02/03/2010 tarihli ve 2009/9345 esas, 2010/1215 karar sayılı ilamı ile onanarak aynı tarihte kesinleştiği, sanığın atılı suç nedeniyle Kastamonu Sulh Ceza Mahkemesinin 08/10/2004 tarihli ve 2004/175 değişik iş sorgu sayılı kararı ile 08/10/2004 tarihinde tutuklandığı, Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 28/12/2004 tarihli oturum ara kararı ile tahliyesine karar verilmesi sonrası sanığın Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesince 22/11/2005 tarihinde tekrar tutuklandığı ve Yargıtay 1. Ceza Dairesinin 06/02/2009 tarihli, C02.0.C01/206 sayılı kararı ile 06/02/2009 tarihinde tahliyesine karar verildiği,
Tazminat talebine yönelik İnebolu Ağır Ceza Mahkemesince 24/05/2012 tarih, 2012/30 Esas, 2012/38 karar sayılı dosyası incelendiğinde;
Hükümlünün Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 06/05/2009 tarihli ve 2009/57 esas, 2009/104 karar sayılı hükmü ile atılı suçu işlediğine dair yasal ve yeterli delil elde edilemediğinden bahisle beraatine karar verildiği, sanığın üzerine atılı beraat ettiği suç nedeni ile 08/10/2004-28/12/2004 ve 22/11/2005-06/02/2009 tarihleri arasında tutuklu olarak kalmış olduğu 3 yıl 5 ay 7 günlük süre yönünden tazminat talebinde bulunduğu, söz konusu tazminat talebine yönelik olarak, İnebolu Ağır Ceza Mahkemesince 24/05/2012 tarihli ve 2012/30 esas, 2012/38 sayılı kararı ile maddi ve manevi tazminat taleplerinin kısmen kabul ve kısmen reddine karar verildiği, verilen kararın temyizi üzerine, Yargıtay 12. Ceza Dairesinin 06/03/2013 tarih, 2012/33514 Esas, 2013/5519 Karar sayılı ilamı ile onandığı,
İlgili mevzuat değerlendirildiğinde;
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun "Mahsup" başlıklı 63. maddesinin "Hüküm kesinleşmeden önce gerçekleşen ve şahsî hürriyeti sınırlama sonucunu doğuran bütün hâller nedeniyle geçirilmiş süreler, hükmolunan hapis cezasından indirilir." şeklinde,
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun "Tazminat İstemi" başlıklı 141. maddesinin "(1) Suç soruşturması veya kovuşturması sırasında; a) Kanunlarda belirtilen koşullar dışında yakalanan, tutuklanan veya tutukluluğunun devamına karar verilen,... e) Kanuna uygun olarak yakalandıktan veya tutuklandıktan sonra haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilen,....Kişiler, maddî ve manevî her türlü zararlarını, Devletten isteyebilirler..." şeklinde,
5271 sayılı Kanun’un "Tazminat isteyemeyecek kişiler" başlıklı 144. maddesinin, 6459 sayılı kanunun 18. maddesi ile mülga edilen birinci fıkranın (a) bendinin " a) Gözaltı ve tutukluluk süresi başka bir hükümlülüğünden indirilenler.." şeklinde,
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin "Özgürlük ve güvenlik " başlıklı 5. maddesinin 5. fıkrasının " Bu madde hükümlerine aykırı bir yakalama veya tutma işleminin mağduru olan herkes tazminat hakkına sahiptir." şeklinde,
1982 Anayasası"nın "Kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı" başlıklı 19. maddesinin son fıkrasının ise "(Değişik: 3/10/2001-4709/4 md.) Bu esaslar dışında bir işleme tâbi tutulan kişilerin uğradıkları zarar, tazminat hukukunun genel prensiplerine göre, Devletçe ödenir." şeklinde düzenlendiği,
Somut olayda çözümlenmesi gereken sorunun haksız şekilde hürriyeti sınırlanan kişinin tazminat ve mahsup müesseselerinin her ikisinin hakkında uygulanıp uygulanamayacağına yönelik olduğu,
Yapılan değerlendirmede, koruma tedbirleri nedeniyle tazminatın, 5271 sayılı Kanun"un 141. maddesinde düzenlenen haller sebebiyle uğranılan maddi ve manevi zararı gidermeye yönelik olduğu, mahsup müessesinin ise kişi hürriyeti ve güvenliği hakkını koruyup, hürriyeti sınırlama sonucu doğuran haller sebebiyle geçen sürelerin başka bir cezadan indirilerek, kişinin hürriyetinden fazla süre ile sınırlanmaması amacına dayandığı, tazminat alan kişinin mahsuptan faydalanamayacağına dair sınırlayıcı bir düzenlemenin bulunmadığı, tazminat ve mahsubun seçimlik bir düzenleme olarak değerlendirilemeyeceği, kaldı ki 5271 sayılı Kanun"un 144/1-a maddesinin yürürlükten kaldırılmadan önceki halinde, kişilerin gözaltında veya tutuklulukta geçirdiği sürelerin başka cezalarından mahsup edilmesi halinde, bu kişilerin 5271 sayılı Kanun"un 141 ve devamı maddelerinde düzenlenen tazminat talep etme hakları bulunmamakta iken 6459 sayılı İnsan Hakları ve İfade Özgürlüğü Bağlamında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un 18. maddesi ile anılan fıkranın yürürlükten kaldırılmasıyla gözaltında veya tutuklulukta geçirdiği süreleri başka cezalarından mahsup edilen kişilere tazminat yolunun açıldığı,
Bu haliyle, sanığın tutuklu kaldığı ve mahsup edilmesini istediği Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 06/05/2009 tarihli ve 2009/57 esas, 2009/104 sayılı kararına konu suç tarihinin 19/08/2004 olduğu ve bahse konu kararın 02/03/2010 tarihinde kesinleştiği, hâlen infaz edilmekte olan Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesinin 19/06/2012 tarihli ve 2009/230 esas, 2012/312 sayılı kararına konu suç tarihinin ise 2007 ve 2008 tarihleri arasında olduğu ve söz konusu kararın 24/10/2014 tarihinde kesinleştiği, bu hâliyle tutuklu kalınan ve mahsup talebine konu kararın kesinleşmesinden önce işlenmiş bir suçun bulunduğu, 5237 sayılı Kanun"un 63. maddesinde belirtildiği üzere, mahsup işleminin yapılabilmesi için tutuklu kalınan suçtan verilen kararın kesinleşme tarihinden önce bir başka suç ya da suçların işlenmesinin yeterli olacağı cihetle, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü ifadeli 12/06/2019 gün ve 94660652-105-37-2850-2019-Kyb sayılı yazılı istemlerine müsteniden Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının tebliğnamesi ile Dairemize ihbar ve dava evrakı gönderilmekle, incelenerek gereği düşünüldü;

TÜRK MİLLETİ ADINA

Kanun yararına bozma talebine dayanılarak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen tebliğnamedeki bozma isteği incelenen dosya kapsamına göre yerinde görüldüğünden, İnebolu Ağır Ceza Mahkemesinin 26/08/2016 tarihli ve 2016/332 değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nin 309. maddesi uyarınca KANUN YARARINA BOZULMASINA, diğer işlemlerin yapılabilmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 04/11/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.