Davacı ... ile davalı ... aralarındaki menfi tespit-istirdat davasına dair ... Sulh Hukuk Mahkemesinden verilen 10/09/2015 tarihli ve 2014/525 E.-2015/423 K. sayılı hükmün bozulması hakkında dairece verilen 01/07/2019 tarihli ve 2017/4174 E.-2019/5957 K. sayılı ilama karşı davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalı ile aralarında kira sözleşmesi bulunduğunu, 2012 yılı kira bedelinin tahsili için davalı tarafından Marmaris 1. İcra Müdürlüğü"nün 2012/559 Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, takibe itiraz edilmesi üzerine Marmaris İcra Hukuk Mahkemesi"nin 2012/280 Esas- 2013/127 Karar sayılı kararı ile itirazın kaldırılmasına ve tahliyeye karar verildiğini, temyiz edilen karar faiz yönünden bozulduğundan açılan istirdat davasında talebin kısmen kabulüne karar verildiğini ancak bahsi geçen dosyada ödediği 8.149 TL "nin yanlış tahakkuk nedeniyle kefil adına düzenlendiğini, yine dava dışı kefil tarafından ödenen ve daha sonra kefile ödenen 5.935TL toplamı 14.084 TL fazla ödeme yönünden inceleme yapılmadığını, dosyaya tehiri icra teminatı olarak yatırılan 19.676,32 TL"nin takip alacaklısı davalıya ödendiğini, istirdat davasında faiz talebinde bulunulmadığından iadesine karar verilen 62.500 TL"nin işleyecek faizine ilişkin olarak şimdilik 5.602,5 TL"nin tahsili gerektiğini, ayrıca davalı tarafından 2013 yılına ait ödenmeyen kira alacağı istemiyle başlatılan Marmaris 1. İcra Müdürlüğü 2013/1489 Esas sayılı icra takip dosyasında da yıllık kira bedelinin takibe konu edildiğini, kiralanan dönem sonundan üç ay önce tahliye edildiğinden üç aylık kira bedeli toplamı olan 19.676 TL yönünden borçlu bulunmadığını belirterek Marmaris 1. İcra Müdürlüğü"nün 2012/559 Esas sayılı dosyasında yapılan fazla ödemenin tahsiline ve Marmaris 1. İcra Müdürlüğü 2013/1489 Esas sayılı icra takip dosyasında üç aylık kira bedeli 19.676 TL yönünden borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile Marmaris 1. İcra Müdürlüğü 2013/1489 Esas sayılı icra dosyasındaki borca dair menfi tespit talebinin kabulüne, 19.676 TL yönünden borçlu olmadığının tespitine, davacının 39.362,82TL tutarındaki sair taleplerinin reddine karar verilmiş, hükmün taraflarca temyizi üzerine Dairemizin 01/07/2019 gün ve 2017/4174 Esas, 2019/5957 Karar sayılı ilamı ile, davalının tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddi ile davacı tarafından Marmaris 1. İcra Müdürlüğü"nün 2012/559 Esas sayılı takip dosyasına tahliye yönünden tehiri icra kararı alabilmek için sunulan teminat mektubu paraya çevrilmiş ise de takibe konu borcun asıl alacak ve ferileri ile birlikte tamamen ödendiği bildirildiğinden,
davacının bu savunması üzerinde durularak davacı tarafından mükerrer ödeme yapılıp yapılmadığı belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi, öte yandan "Alacağın Temliki Sözleşmesi" başlıklı belge ile kefilin davalı kiraya verenden olan alacağını davacıya devrettiği, ibraz edilen belge üzerinde durularak yapılacak yargılama ile varılacak sonuç doğrultusunda bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiş, davalı vekili karar düzeltme isteğinde bulunmuştur.
1-) Düzeltilmesi istenilen Yargıtay ilamında benimsenen mahkeme kararındaki gerekçelere göre düzeltme dileğinde ileri sürülen sebepler HUMK"nun 440. maddesindeki yazılı hallerden hiç birisine uymadığından davalının sair karar düzeltme isteminin reddi gerekir.
2-) Kiracı, sözleşme süresine veya fesih dönemine uymaksızın kiralananı erken tahliye ettiği durumda, kiralananın benzer koşullarla kiraya verilebileceği makul süre kira bedeli ile sorumludur. Kira bedelinin tahsili için yapılan icra takibine itiraz edilmesi üzerine açılan icra takibine itirazın kaldırılması ve tahliye davasının kabulü ile taşınmazın tahliyesi karar verildiği, tahliye kararın icra müdürlüğünce infazı ile davaya konu edilen taşınmazın sözleşme süresi bitmeden erken tahliye edildiği anlaşılmaktadır. İcra Mahkemesince verilen tahliye kararına kendi kusuru ile sebep vermiş olan davacı kiracı erken tahliye nedeniyle anahtar teslim tarihinden itibaren makul süre kadar kira bedelinden sorumludur. Bu durumda Mahkemece, mahallinde keşif yapılıp, uzman bilirkişi aracılığıyla, kiralananın cinsi, özellikleri, konumu, bu nitelikte bir taşınmaza o bölgede duyulan ihtiyacın derecesi ve somut olaya özgü başka diğer özellikler çerçevesinde, kiraya verenin gereken çabayı göstermesi halinde kiralananı aynı koşullarla yeniden hangi süre içerisinde kiraya verebileceği, eş söyleyişle, aynı koşullarla yeniden kiralama için gereken makul sürenin ne olduğunun, Yargıtay’ın denetimine elverişli bir raporla saptanması, belirlenecek makul süre kadar kira parasından davacı kiracının sorumlu olduğu gözetilerek menfi tespit istemi hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle de hükmün bozulması gerekirken, zuhulen sadece önceki Dairemiz ilamında belirtilen gerekçeyle bozulduğu anlaşılmakla Dairemiz 01/07/2019 gün ve 2017/4174 Esas, 2019/5957 Karar sayılı ilamına anılan gerekçenin ilave edilmesine ve yerel mahkeme kararının bu nedenle de bozulmasına, ayrıca bozma ilamının birinci bendinde yer alan davalının tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir şeklindeki ifadenin, davalının ve davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir şeklinde düzeltilmesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalı tarafın sair karar düzeltme isteminin reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davalı tarafın karar düzeltme isteğinin kabulü ile Dairece verilen 01/07/2019 tarih ve 2017/4174 Esas, 2019/5957 Karar sayılı bozma ilamında, bozma nedenine ilave olarak yukarıda ikinci bentte açıklanan neden ile de hükmün BOZULMASINA, peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde düzeltme isteyene iadesine, 12/11/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.