Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/938 Esas 2021/1135 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/938
Karar No : 2021/1135


TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- …
2- … Bakanlığı
VEKİLİ : …
DİĞER DAVALI : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Altıncı Dairesinin 14/12/2020 tarih ve E:2019/14199, K:2020/12700 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Erzurum ili, İspir ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın, Kızılcık Regülatörü ve Hidroelektrik Santralinin yapımı amacıyla Maliye Bakanlığının … tarih ve … sayılı yazısı üzerine, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 27. maddesi uyarınca Hazine adına tescil edilmek üzere acele kamulaştırılması için alınan 17/01/2018 tarih ve 2018/11447 sayılı Bakanlar Kurulu kararının iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Altıncı Dairesinin 14/12/2020 tarih ve E:2019/14199, K:2020/12700 sayılı kararıyla;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 35, 40 ve 125. maddelerine, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin Ek 1 No'lu Protokolü'nün "Mülkiyetin korunması" başlıklı 1. maddesine, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 3, 6 ve 27. maddelerine ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun, "Dava açma süresi" başlıklı, 7 ve "İvedi yargılama usulü" başıklı 20/A maddelerine yer verildikten sonra,
Usul Yönünden;
Uyuşmazlık konusu taşınmazın maliki olan davacı tarafından kendi taşınmazına ilişkin kısmı yönünden dava konusu işlemin iptalinin istenildiği anlaşıldığından, davacının dava açma ehliyeti bulunmadığı yönündeki davalı idarelerin iddiasına itibar edilmediği,
İdari işlemlerin nitelikleri gereği özel kanunlarda genel dava açma süreleri dışında özel dava açma sürelerinin öngörülmüş olması halinde, idare tarafından idari işlemlerin nitelikleri ve tabi oldukları dava açma süreleri gösterilmedikçe özel dava açma sürelerinin işletilmesine olanak bulunmadığından, Anayasa’nın 40. maddesi hükmü uyarınca, özel dava açma süresine tabi olmasına rağmen bu hususun idari işlemde açıklanmaması halinde, dava konusu idari işlemin tebliği tarihinden itibaren özel dava açma süresinin değil, altmış günlük genel dava açma süresinin uygulanması gerektiği,
Acele kamulaştırmaya ilişkin Cumhurbaşkanı kararının Resmi Gazete'de yayımlanması ilgililere tebliğ hükmünde olmadığından acele kamulaştırmaya ilişkin işlemlerin Anayasa'da yer alan bir temel hak ve özgürlük olan mülkiyet hakkını kısıtlayıcı nitelikte bireysel işlem olması karşısında otuz gün içinde dava açılacak idarenin gösterilmesi suretiyle ilgiliye tebliğ edilmesinin, Anayasa'da güvence altına alınmış olan hak arama özgürlüğünün de bir gereği olduğu,
Uyuşmazlıkta, dava konusu Bakanlar Kurulu kararının davacıya tebliğ edilmediği, … Asliye Hukuk Mahkemesince taşınmaza ilişkin 31/07/2018 tarihinde acele el koyma kararı verildiği, bu kararın davacıya tebliğ edildiğine dair belgenin dosyaya sunulmadığı, 04/04/2019 tarihinde ise … Asliye Hukuk Mahkemesinde bedel tespiti ve tescil davasının açıldığı, davacının ise 08/05/2019 tarihinde bakılan davayı açtığı,
Bu durumda, davacı tarafından öğrenme tarihi üzerine altmış günlük genel dava açma süresi içinde dava açıldığından, davalı idarelerin davada süre aşımı bulunduğu yönündeki itirazının da yerinde görülmediği,
Esas Yönünden;
… Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı sayılı kararı ile dava konusu taşınmaza acele el konulmuş ise de, anılan taşınmazın kamulaştırılmasından Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile vazgeçildiği,
Bu itibarla, taşınmazın kamulaştırılmasından vazgeçilmesi nedeniyle acele kamulaştırmaya yönelik dava konusu Bakanlar kurulu kararında, uyuşmazlığa konu taşınmaza ilişkin kısım yönünden hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idarelerden Cumhurbaşkanlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, usule ilişkin olarak; davacının dava açmakta menfaatinin bulunmadığı ve davanın süresinde açılmadığı, esasa ilişkin olarak ise; dava konusu taşınmazın kamulaştırılmasından Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile vazgeçildiğinden anılan taşınmaz yönünden davanın konusu kalmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken dava konusu işlemin iptali yönünde verilen temyize konu Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.


DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulu Kanunu'nun 20/A maddesi uyarınca gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerden Cumhurbaşkanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Altıncı Dairesinin temyize konu 14/12/2020 tarih ve E:2019/14199, K:2020/12700 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 02/06/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.



KARŞI OY

X- Dava konusu taşınmaz hakkında, Kızılcık Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali yapımı amacıyla 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 27. maddesi uyarınca acele kamulaştırılmasına ilişkin 17/01/2018 tarih ve 2018/11447 sayılı Bakanlar Kurulu kararı alınmıştır.
Ancak, daha sonra davalı idarelerce görülen lüzum üzerine, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun … tarih ve … sayılı kamu yararı kararından revizyona gidilerek, aynı idare tarafından alınan, … tarih ve … sayılı karar ile dava konusu taşınmazın da içinde bulunduğu bazı taşınmazlar için daha önce alınmış olan kamu yararı kararından vazgeçilmiştir.
Bu durumda, kamulaştırılmasından vazgeçilen dava konusu taşınmaz yönünden davanın konusu kalmadığından, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken, dava konusu işlemin iptali yönünde verilen temyize konu Daire kararının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.