MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz masrafları yatırılmadığından temyiz edilmemiş sayılmasına dair verilen 07/03/2019 tarihli ek kararın süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalıya ait besicilik çiftliğinde 04/05/2004 - 15/07/2010 tarihleri arasında çalıştığını, 15/07/2010 tarihinde iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından sebepsiz yere sona erdirildiğini, aylık net 1.250,00 TL ücret aldığını, her bayram yarım maaş ikramiye ve erzak yardımı olduğunu, hafta içi günler ve cumartesi pazar günleri sabah 06.00-23.00 saatleri arasında çalıştığını, işyerinde gece ve gündüz kaldığını, dini ve milli bayramlarda çalışmanın devam ettiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, ücret alacağı, fazla çalışma ücreti, taleplerinden oluşan toplam 250,00 TL "nin tahsilini talep etmiş, 29/04/2014 tarihli ıslah dilekçesi ile de talebini 26.766,77 TL daha artırmıştır.
Davalı, davacının işyerinden kendi rızası ile ayrıldığını, verilen ibranamede kıdem ve ihbar tazminatı alacağı bulunduğuna ilişkin ihtirazi kaydın olmadığını, bütün haklarını aldığını, hiçbir hak ve alacağının kalmadığını , ayrıca davacıya haricen ödemelerin de yapıldığını belirterek davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 11.281,91 TL kıdem tazminatı, 3.750,00 TL yıllık izin alacağı, 2.908,47 TL ihbar tazminatı, 8.976,39 TL fazla mesai alacağının faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin talebin ve ücret alacağına ilişkin talebin reddine karar verilmiş, hükmün davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz harcı yatırılmadığından tamamlanması için davalıya bir haftalık kesin süre verilerek tebligat yapılmış, harç süresinde tamamlanmadığından ek kararla davalının temyiz isteminden vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiş, davalı, bu kez verilen ek kararı temyiz etmiştir.
1-Dosyanın incelenmesinden; kararın İstinaf yasa yolu açık olarak verildiği ve davalının vekiline 18/09/2017 tarihinde tebliğ edildiği, 20/09/2017 de davalı vekili tarafından harçları yatırılarak İstinaf yasa yoluna başvurulduğu, dosyada daha önce Yargıtay bozması olduğu için Bölge Adliye Mahkemesince dosyanın Yargıtaya gönderilmek üzere mahkemesine iade edildiği, mahkeme tarafından istinaf karar tebliğinin davalı vekiline yapıldığı, aynı tebligatın üzerine ‘istinaf kararı gereğince temyiz harçlarının bir haftalık kesin süre içerisinde tamamlanması, aksi halde temyiz talebinden vazgeçmiş sayılacağına karar verileceği ihtar ve tebliğ olunur’ şerhinin yazıldığı, bunun haricinde herhangi bir muhtıra yazılmadığı, yazılan şerhli tebligatın 15/02/2019 tarihinde davalı vekiline tebliğ edildiği ve 07/03/2019 tarihinde temyiz masrafları yatırılmadığı gerekçesiyle ek kararla davalının temyiz isteminden vazgeçmiş sayılmasına karar verildiği, verilen bu ek kararın davalı vekiline 03/04/2019 tarihinde tebliğ edildiği, davalı tarafından ek kararın süresi içerisinde
04/04/2019 da temyiz edilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Davalı vekili tarafından süresi içerisinde istinaf harcı yatırıldığı anlaşıldığından mahkemenin 07/03/2019 tarihli davalının temyiz isteminden vazgeçmiş sayılmasına ilişkin ek kararının kaldırılmasına, işin esasının incelenmesine geçilmesine karar vermek gerekmiştir.
2-4857 sayılı İş Kanunu"nun "istisnalar" başlığını taşıyan 4/b. madde ve fıkrasındaki "50"den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde" İş Kanunu hükümlerinin uygulanmayacağı açıkça belirtilmiştir. Bu durumda uyuşmazlıkta uygulanacak hükümler hizmet ilişkisinin kurulduğu tarih itibariyle 818 Sayılı Borçlar Kanunu hükümleridir. Davacının istemleri arasında kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai, yıllık izin ücretleri alacağı yer almaktadır. BK.’nun 344. maddesi’nde, "muhik sebeplerden dolayı gerek işçi gerekse iş sahibi, bir ihbara lüzum olmaksızın her vakit akdi feshedebilir. Ezcümle, ahlaka müteallik sebeplerden dolayı yahut hüsnüniyet kaideleri noktasından iki taraftan birini artık akdi icra etmemekte haklı gösteren her hal, muhik bir sebep teşkil eder. Bu gibi hallerin mevcudiyetini hakim takdir eder. Fakat işçinin kendi kusuru olmaksızın duçar olduğu nispeten kısa bir hastalığı yahut kısa müddetli bir askeri mükellefiyeti ifa etmesi, muhik sebep olarak kabul edilemez." hükmü, yine BK.’nun 345/1. maddesi’nde ise, "Muhik sebepler bir tarafın akte riayet etmemesinden ibaret olduğu taktirde, bir taraf diğer tarafa onun akit ile müstehak iken mahrum kaldığı feri menfaatler de nazara alınmak üzere, tam bir tazminat itasıyla mükellef olur." hükmü ve yine anılan maddenin 2. fıkrasında ise, "bundan başka hakim vaktinden evvel feshin mali neticelerini, hali ve mahalli adeti gözönünde tutarak taktir eder." hükmü vazedilmiştir. Yine, BK.nun 329. maddesinde fazla çalışmayla ilgili düzenleme mevcut olup, " Sözleşme ile kararlaştırılmış ya da mutad olan çalışmanın ölçüsüne oranla bir fazla çalışma zorunlu oluyorsa, işçi bunu yapmaya gücü yeterse ve üzerine almayı reddetme dürüstlük kuralına bir aykırılık ifade ederse, fazla çalışmayı kabul etmek zorundadır. İşçi, bu fazla çalışma için kararlaştırılan ücrete oran kurularak ve özel durumlar gözönüne alınarak takdir edilmesi gereken ek ücreti talep hakkına sahiptir." BK.nun 334. maddesine ise, " İşveren işçiye mutat serbest saatler ya da günler vermekle yükümlüdür. İşveren feshi ihbar yapılmasından sonra başka bir iş aranması için işçiye uygun bir zaman vermek zorundadır. Bu durumlarda, işverenin çıkarlarını olabildiği kadar gözetmek gerekmektedir." BK.nun 340./II. maddesinde ise, iki haftalık bir ihbar süresi öngörülmüştür.
Somut olaya dönülecek olursa; temyize konu dava hizmet akdinin davalı işveren tarafından haksız olarak feshedilmesi nedeniyle hak kazanılan kıdem, ihbar tazminatı, fazla mesai, yıllık izin ücreti alacaklarına ilişkindir. Mahkemece, görevsizlik kararı verilen iş mahkemesinde iş kanunu hükümleri doğrultusunda düzenlenen bilirkişi raporu hükme esas alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de; uyuşmazlıkta uygulanacak hükümler sözleşmenin kurulduğu tarih itibariyle 818 Sayılı Borçlar Kanunu hükümleridir. O halde, mahkemece davacının Borçlar Kanunu"nda yer alan düzenlemeler kapsamında talepte bulunabileceği dikkate alınarak bir karar verilmesi gerekirken, iş kanunu hükümleri doğrultusunda değerlendirme yapan bilirkişi raporu esas alınarak yazılı şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle mahkemenin 07/03/2019 tarihli ek kararının kaldırılmasına, 2. bentte açıklanan nedenlerle kararın davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nın 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19/11/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.