9. Hukuk Dairesi 2010/50039 E. , 2013/8339 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ücreti, yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde 15.09.1997 tarihinden beri dini bayramların arife günü ile ilk iki günleri dışındaki diğer genel tatil günleri dahil işlerin yoğun olduğu yılın Temmuz- Aralık arasındaki sezon döneminde haftanın 7 günü, yılın diğer aylarında ayda 2 Pazar dahil haftanın 6 ya da 7 günü günlük 1 saat ara dinlenmesi kullanarak 08:00-20:00 saatleri arasında çalışmakta iken 05.02.2006 tarihinde davacının kabul etmediği ücretsiz izne çıkarılarak iş sözleşmesinin feshedildiğini, çalıştığı süre içinde hak kazandığı izinlerini de kullanmadığını belirterek, kıdem ve ihbar tazminatı ile ödenmeyen yıllık ücretli izin, fazla mesai ve tatil çalışmaları karşılığı ücret alacaklarının davalı işverenden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, zamanaşımı itirazı yanında, davacının zorla ücretsiz izne çıkarılmadığını ve iş sözleşmesinin 4 ncü maddesine göre işyerinde yapılan işin siparişe bağlı olması nedeniyle siparişin olmaması sebebiyle işin durduğu sürelerde ücretsiz izne çıkmayı kabul ettiğini, sipariş olmaması nedeniyle davet edilene kadar iş sözleşmesine ara verildiğini, tekrar çalışmak için müracaat etmediğini, buna göre de davacının işe gelmeyerek işten kendisinin ayrıldığını, işyerinde mevsimlik olarak çalıştığı için yıllık ücretli izin hakkının da bulunmadığını, mevsimlik çalışılan işyerinde işçilerin haftanın 5 günü 1 saatlik ara dinlenmesi kullanarak 08:00-17:30, Cumartesi günleri de 08:00-13:00 saatleri arasında çalıştıklarını, bu nedenle davacının saat 20:00"ye kadar çalışması iddiasının gerçeği yansıtmadığını, ayrıca zaman zaman yapılan mesailerin haftalık ödemeler içerisinde verildiğini ve bordroların itirazsız olarak imzalandığını, Ağustos-Kasım döneminde de her Pazar işyerinde çalışmanın da söz konusu olmadığını, davanın reddi gerektiğini savunmuştur..
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılama sonunda alınan hesap raporuna itibar edilerek, davacının süresi belirtilmeksizin rızası dışında ücretsiz izne çıkarılmak sureti ile iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından önelsiz ve tazminatsız olarak feshedildiğinden davacının kıdem ve ihbar
tazminatı alacağının bulunduğu, davacının ücretli iznini kullandırdığını davalı işveren izin defteri ve buna benzer belgeler ile kanıtlayamadığından davacının izin ücreti alacağının bulunduğu, davacının haftalık yasal 45 saatlik sürenin üzerinde fazla çalıştığı, fazla çalışma ücreti alacaklısı olduğu, davacının her yılın sezon olarak belirtilen 1 Temmuz-31 Ekim döneminde hafta tatillerinde çalıştığı, hafta arasında izin kullanmadığı, davacının hafta tatili ücreti alacaklısı olduğu, davacının dini bayramların ilk iki günü dışında kalan günlerinde ve ulusal bayram günlerinde çalıştığı, genel tatil ücreti alacaklısı olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E) Gerekçe:
1. Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2. Çalışma olgusunu işçi kanıtlamak zorundadır. İşe giriş bildirgesi, Sosyal Sigortalar Kurumu kayıtları, işyeri şahsi sicil dosyasındaki deliller, işçinin banka hesabına yapılan ödemeleri gösteren kayıtlar işe giriş ve çalışma süreleri yönlerinden önemli delillerdir. Yazılı delil olmaması durumunda işyerinde o dönemde çalışmış olanların tanıklıkları ile de hizmet süreleri ispatlanabilir.
Somut uyuşmazlıkta davacı işçi, aralıksız çalıştığını iddia etmiştir. Davalı ise sipariş alınmasına bağlı olarak davacının çalıştırıldığını, çalışmasının da aralıklı olduğunu savunmuştur. Kayıtlarda davacının aralıklı çalıştığı görülmektedir. ... ilçesinde olan ve dinlenen tanıklar ise bu konuda kesin bir beyanda bulunmamışlardır. Diğer taraftan ı Asliye Hukuk(İş) Mahkemesine aynı işveren aleyhine dava açan işçilerin tazminat ve işçilik alacaklarında kayda göre aralıklı çalıştıkları kabul edilmiş ve buna göre hesaplanan alacaklar hüküm altına alınmıştır. Bu kararlar Dairemizin 2008/39039 ve devamı esasında onanmıştır.
Davacı işçinin davalı işyerinde kayda göre ve kesinleşen emsal dava dosyalarına göre aralıklı çalıştığı anlaşıldığından, tazminat ve işçilik alacaklarının bu kayıtlardaki süreye göre hesaplanıp hüküm altına alınması gerekir. Yazılı şekilde davacının aralıksız çalışmasına göre hesaplanan tazminat ve işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesi hatalıdır.
3. İşçinin görev tanımının, yaptığı işin ve nöbet uygulamasının getirdiği ayrık durumlar hariç çalıştığı bölümde işin düzenlenmesine ve özellikle çalışma saatlerine ilişkin farklılık bulunmaması gerekir. Kısaca genel olarak aynı bölümde çalışan işçilerin mesailerinin aynı şekilde olması kuraldır.
Dosya içeriğine göre davacı ile aynı konumda olan birden fazla işçi, aynı isteklerle dava açmışlardır. Farklı iş mahkemelerinde görülen bu dava dosyalarında, farklı bilirkişilerden rapor alınması nedeni ile aynı işte, aynı koşullarla çalışan işçiler arasında işin düzenlenmesinde farklılıklar yaratılmıştır. Örneğin bu dosyada siparişin yoğun olduğu sezonda haftada 28,5 saat, Dairemizin 2010/18898 Esasında incelenen dosyada haftada 18 saat, Dairemizin 2010/49318 Esasında incelenen dosyada ise haftada 21 saat, sipariş olmayan dönemlerde ise bazı dosyalarda fazla mesai yapılmadığı, bazılarında ise haftada 2,5 saat fazla mesai yapıldığı kabul edilmiştir. Emsal geçen Asliye Hukuk İş Mahkemesi dosyalarında ise günde 3 saat fazla mesai hesaplanmıştır. Keza sipariş sezonu bu dosyada 01 Temmuz-31 Ekim olarak belirlenirken, diğer bazı dosyalarda ise 01 Temmuz-01 Kasım olarak belirlenmiştir. Bu nedenle davalı aleyhine dava açan tüm işçilerin dosyaları da mümkün olduğu ölçüde aynı bilirkişiye verilerek ve işin düzenlenmesi ile ilgili delillere itibar edilerek, davacının fazla mesai ve hafta tatil çalışmaları belirlenmeli, buna göre hesap raporu alınmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik inceleme ile işin düzenlenmesi konusunda çelişki oluşturacak şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 11.03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.