Danıştay 10. Daire 2021/1445 Esas 2021/2732 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/1445
Karar No : 2021/2732

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1) …
2) …
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kabule ilişkin kısmının davalı idare tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, Hava Pilot Teğmen olarak görev yapan yakınları …'un içinde bulunduğu uçağın, Malatya ilinden havalandıktan sonra Doğu Akdeniz'de Suriye devleti tarafından yapılan askeri müdahale ile 22/06/2012 tarihinde düşürülmesi neticesinde yakınlarının şehit olması nedeniyle, her bir davacı için ayrı ayrı 200.00,00 TL olmak üzere toplam 400.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, davacılarından …'un oğlu, …'in kardeşi olan …'un içinde bulunduğu uçağın, Malatya İlinden havalandıktan sonra Doğu Akdeniz'de Suriye Devleti tarafından yapılan askeri müdahale ile 22/06/2012 tarihinde düşürülmesi sonucunda şehit olduğu, olayın, hizmetin ifası sırasında meydana gelmiş olması sebebiyle olay ile hizmet arasında nedensellik bağının bulunduğu, davacılar yakınının şehit olması neticesinde uğranıldığı iddia edilen zararın, mesleki faaliyetinin bünyesinde bulunan risk unsuru sonucunda meydana geldiği anlaşılmış olup, kamu görevlisi olan müteveffanın, görevi sebebiyle ve görevinin icrası sırasında katlanmış olduğu risk sonucunda gerçekleşen olayda, davalı idarenin kusursuz olarak sorumlu olduğu, 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun "nakdi tazminat ve aylığın etkisi" başlıklı 6. maddesi incelendiğinde, 2330 sayılı Kanun hükümlerine göre ödenecek nakdi tazminatın uğranılan maddi ve manevi zararların karşılığı olduğu, yargı mercilerince maddi ve manevi zararlar karşılığı olarak kurumların ödemekle yükümlü tutulacakları tazminatın hesabında 2330 sayılı Kanun hükümlerine göre ödenen nakdi tazminatın gözönünde bulundurulması gerektiği gerekçesiyle davacıların manevi tazminat isteminin kısmen kabulüyle, baba … için 150.000,00 TL, abla ... için 50.000,00 TL manevi tazminatın davalı idareye başvuru tarihi olan 26/06/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idare tarafından davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin istemleri yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, davacıların şehit yakınlarına tanınan her türlü hak ve yardımdan faydalandığı, tüm yasal haklarının ödendiği, davalı idarenin harçtan muaf olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacılar tarafından, usul ve hukuka uygun olan Mahkeme kararının onanması ile davalı idarenin temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacılar tarafından, Hava Pilot Teğmen olarak görev yapan yakınları …'un içinde bulunduğu uçağın, Malatya ilinden havalandıktan sonra Doğu Akdeniz'de Suriye Devleti tarafından yapılan askeri müdahale ile 22/06/2012 tarihinde düşürüldüğü, davacılar tarafından, yaşanılan olay nedeniyle yakınlarının şehit olması nedeniyle, manevi zararlarının giderilmesi için 26/06/2014 tarihinde Milli Savunma Bakanlığına başvuruda bulunulduğu, 60 gün içerisinde başvuruya cevap verilmemesi üzerine her bir davacı için ayrı ayrı 200.00,00 TL olmak üzere toplam 400.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle görülmekte olan dava açılmıştır.
… İdare Mahkemesinin "davanın süre aşımı sebebiyle reddine" ilişkin … tarih ve E…., K…. sayılı kesinleşen kararına karşı Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvuru üzerine, Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümünün … tarihli (Başvuru Numarası:…) kararı ile mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği sonucuna varılarak, bu ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi sonrasında … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla davacıların yakınının görevi sebebiyle ve görevinin icrası sırasında katlanmış olduğu risk sonucu gerçekleşen olayda davalı idarenin kusursuz sorumluluğu, 2330 sayılı Kanun hükümlerine göre ödenecek nakdi tazminatın uğranılan maddi ve manevi zararların karşılığı olduğu, yargı mercilerince maddi ve manevi zararlar karşılığı olarak kurumların ödemekle yükümlü tutulacakları tazminatın hesabında 2330 sayılı Kanun hükümlerine göre ödenen nakdi tazminatın gözönünde bulundurulması gerektiği bir bütün olarak değerlendirilerek davacıların manevi tazminat isteminin kısmen kabulüyle, baba … için 150.000,00 TL, abla … için 50.000,00 TL manevi tazminatın davalı idareye başvuru tarihi olan 26/06/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idare tarafından davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin istemleri yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasanın 125. maddesinde, idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık olduğu belirtildikten sonra, son fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu hükme bağlanmıştır.
İdare, kural olarak yürüttüğü kamu hizmetiyle nedensellik bağı kurulabilen zararları tazminle yükümlü olup; idari eylem ve/veya işlemlerden doğan zararlar idare hukuku kuralları çerçevesinde, hizmet kusuru veya kusursuz sorumluluk ilkeleri gereği tazmin edilmektedir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Manevi tazminat, kişinin malvarlığında meydana gelen eksilmeyi gidermeye yönelik olmayıp, manevi değerlerinde bir eksilme meydana gelen ve yaşama sevinci ve zevki azalan kişinin manen tatminini sağlamaya yönelik bir tazmin aracıdır. Manevi zararın başka türlü giderim yollarının bulunmayışı veya yetersiz kalışı manevi tazminatın parasal olarak belirlenmesini zorunlu kılmaktadır. Manevi tazminat, olay nedeniyle duyulan elem ve ızdırabı kısmen de olsa hafifletmeyi amaçlar. Manevi tazminatın bu niteliği gözetilerek belirlenmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; dava konusu olay neticesinde davacılar lehine hükmedilen manevi tazminat tutarı fazla bulunduğundan, manevi tazminat tutarının manevi tazminatın amaç ve niteliği dikkate alınarak yeniden belirlenerek bir karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kabule ilişkin kısımının BOZULMASINA,
3. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27/05/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.