16. Hukuk Dairesi 2013/7830 E. , 2013/9975 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ... vekili, ... Beldesi çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümünün davacı adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın fen bilirkişisi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümünün dere yatağı özelliğini kaybettiği, 25- 30 yıldır davacı tarafından zilyet edildiği gerekçeleri ile yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de; taşınmazın zilyetlikle edinilebilecek yerlerden olup olmadığı hususunda yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya elverişli değildir. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından dosyaya sunulan yazıda çekişmeli taşınmazın evveliyatında ... deresine yüzey sularını aktaran su arkı konumunda olup, ... deresinin hali hazırda dere yatağı vasfını yitirmediği, su arkının yağışlı dönemlerde halen yüzey sularını ... deresine taşıdığı bildirilmiştir. Dosya arasında bulunan ve Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından dosyaya sunulmuş olan yazı içeriğinden de dava konusu taşınmazın ... deresi ile olan bağlantısının 1991-1996 tarihleri arasında çift şeritli yol yapılması ile kesildiği, yol yapımının 2011-2012 yılları arasında çift şeritli yol yapılması ile bitirilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Dava konusu taşınmaz başında 19.4.2010 tarihinde yapılan keşif sonunda hazırlanan jeolog bilirkişi raporunda 137 parsel sayılı taşınmaza yönelik olarak hazırlanmış olup yetersizdir. Bununla birlikte aynı keşif sonrası ziraat bilirkişi tarafından hazırlanmış olan rapor içeriğinden çekişmeli taşınmazla ilgili olarak imar-ihya olgusunun başlangıç ve bitiş tarihleri ile tarımsal amaçlı zilyetliğin başlama tarihi anlaşılmadığından adı geçen bilirkişi raporları ihtilafı aydınlatmaya yeterli değildir. Bununla birlikte; mahkemece yörede imar-planının hangi tarihte yapılarak onaylandığı açıklığa kavuşturulmamış, imar ve ihya olgusunun gerçekleşip gerçekleşmediği veya hangi tarihte gerçekleştiği hususlarının en iyi belirlenme yöntemi olan hava fotoğraflarından yararlanılarak rapor alınma yöntemi benimsenmemiştir. Eksik araştırma, inceleme ve değerlendirme ile karar verilemez. Sağlıklı sonuca ulaşabilmek için, çekişmeli taşınmazın imar planına hangi tarihte alındığı araştırılmalı, tespit ve dava tarihinden 20 yıl öncesine ait (1953-1958 yılları arası ve
1982-1987 yılları arası) hava fotoğrafları ve memleket haritaları getirilerek dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, 3 ziraat mühendisi, 3 jeolog ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve fen bilirkişisinden oluşacak bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Taşınmazın başında yapılacak keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, imar ve ihyaya konu edilip edilmediği, imar ve ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, jeodezi ve fotogrometri mühendisinden, 20 yıl önce en az iki zamanda birbirini izleyen bindirmeli olarak çekilen çiftli hava fotoğrafları ve standart topografik fotogrametri yöntemi ile düzenlenen kadastro haritaları, özellikle ön bindirmeli çekilen ve birbirini izleyen streoskopik çift hava fotoğrafları streoskop aletiyle ve üç boyutlu olarak incelenmek suretiyle, çekişme konusu taşınmaz hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığı ve tamamlandığı, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığı konularında bilimsel ve teknik verilere dayalı rapor alınmalı, ziraat bilirkişilerinden ve jeolog bilirkişilerden dava tarihinde taşınmazın dere yatağı olup olmadığı, tespit tarihindeki ve dava tarihinden 20 yıl önceki ve hali hazırdaki niteliği, konumu, bitki örtüsü ve kullanım durumunu belirten rapor alınmalı, fen bilirkişisine taşınmazın belirlenecek durumu ile ilgili olarak, hava fotoğrafları ile mukayeseli, taşınmazın koordinatlarını belirtir, taşınmazın sınırlarını gösterir bütün yönlerinden çekilmiş fotoğrafları ekli, keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmeli, uygulamada komşu parsel tutanak ve varsa dayanaklarından da yararlanılmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 30.10.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.