17. Hukuk Dairesi 2014/3515 E. , 2014/8453 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Gürpınar Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ :11/04/2012
NUMARASI :2010/8-2012/49
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hüküm davalılar .. Turizm Sey. Org ve Tic. A.Ş., HDİ Sigorta Şirketi ve M.. K.. vekillerince temyiz edilmiş, davalı ...Turizm Sey. Org ve Tic. A.Ş vekilince de duruşma talep edilmiş olmakla duruşma için tayin edilen 27.05.2014 Salı günü davalı .. Turizm Sey. Org ve Tic.A.Ş vekili Avukat ..... ile davalı ... Sigorta A.Ş vekili Avukat ... geldiler. Davacılar ve diğer davalılar tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekilleri dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, asıl dosya ve birleştirilen dosyada davalı metro tuz. A.Ş. ait F.. T.. idaresindeki otobüsün, davalı A.. E.. idaresinde bulunan aracın önünü keserek tartıştıkları sırada olayı görerek olay yerine gelen davacılar desteği S.. D.. ve diğer yayalara davalı M.. K.. idaresinde bulunan aracın çarpması sonucu davacıların desteğinin vefat ettiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, davacı eş Sibel için 10.000 TL. maddi 5.000 TL. manevi, çocuklar için ayrı ayrı 3.500 TL. maddi, 1.500 TL. manevi, desteğin anne ve babası için ayrı ayrı 5.000 TL. manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar ayrı ayrı davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davacılar A.. E.. ve A.. A.."nin kazanın meydana gelmesinde kusuru bulunmaması nedeniyle hakkında açılan davanın reddine, diğer davalılar yönünden davacı eş Sibel için 10.000 TL. maddi 5.000 TL. manevi, çocuklar için ayrı ayrı 3.500 TL. maddi, 1.500 TL. manevi, desteğin anne ve babası için ayrı ayrı 5.000 TL. manevi tazminatın sigorta şirketi maddi tazminat ile sorumlu olmak üzere asıl dosya davalıları ve birleştirilen dosya davalısından tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı .....Sigorta A.Ş. vekili ve davalı .... Tur. A.Ş. vekili ile davalı M.. K... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Mahkeme hükmü davalı M.. K... 22.6.2012 tarihinde tebliğ edilmiş, davalı tarafından 30.10.2013 tarihinde verilen dilekçe ile karara karşı itirazlarını ileri sürmüş ise de dilekçenin 6100 Sayılı HMK.nun Geçici 3/2.maddesi gereğince H.U.M.K.nun 432.maddesinde öngörülen 15 günlük yasal süre geçirildikten sonra verilmiş olması nedeniyle süresinden sonra verilen dilekçenin reddi gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. 2918 sayılı Karayolları trafik kanununun 85/son maddesi, "işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur” hükmünü içermektedir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, davalı .. Tur. A.Ş.nin teşebbüs sahibi olarak sorumlu tutulmasında bir isabetsizlik bulunmamasına ve davalı ... Sigorta A.Ş. yönünden kazada vefat eden S.. D.. otobüs yolcusu olmaması nedeniyle Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortasının sorumluluğu bulunmadığından davalı..... .sigorta A.Ş"nin tazminattan sorumlu tutulmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre davalı
.. Sigorta A.Ş. vekili ve davalı .. Tur. A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
3-Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Dosya kapsamına göre davalı ... Tur. A.Ş"ne ait F.. T.. idaresindeki otobüsün, davalı A.. E.. idaresinde bulunan aracın önünü keserek tartıştıkları sırada olayı görerek olay yerine gelen davacılar desteği S..D..ve diğer yayalara davalı M.. K.. idaresinde bulunan aracın çarpması sonucu davacıların desteğinin vefat ettiği anlaşılmaktadır. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacılar desteği ve diğer yayaların tedbirsiz şekilde karayolu üzerinde bulunmaları nedeniyle %37.5 oranında, davalı otobüs sürücüsünün diğer aracı durdurmak için aracı ile karayolu üzerinde durarak yolu trafiğe kapatması nedeniyle %37.5 oranında, aracı ile yayalara çarpan davalı M.. K.. ise %25 oranında kusurlu olduğu belirlenmiştir. Dava konusu olay nedeniyle Van Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2010/330 E-2013/201K. Sayılı dosyasında sanıklar F.. T.., M..K.. ve A.. E.. hakkında yapılan yargılama sırasında alınan bilirkişi raporuna göre sanıkların kusurunun bulunmadığı, yayaların tam kusurları ile kazaya sebebiyet verdikleri gerekçesi ile sanıklar hakkında beraat kararı verilmiş olup dosyanın temyiz incelemesinde olduğu anlaşılmaktadır. Ceza Mahkemesi kararlarının Hukuk Mahkemesine etkisi Borçlar Kanununun 53. ve TBK.nun 74.maddesinde düzenlenmiş olup hukuk hakimi ceza mahkemesinin kesinleşmiş kararları karşısında esas bakımından ilke olarak bağımsız kılınmıştır. Borçlar Kanunu"nun 53.maddesinde, “Hakim, kusur olup olmadığına yahut haksız fiilin failinin temyiz kudretini haiz bulunup bulunmadığına karar vermek için Ceza Hukukunun sorumluluğa ilişkin hükümleri ile bağlı olmadığı gibi Ceza Mahkemesinde verilen beraat kararı ile de mukayyet değildir. Bundan başka Ceza Mahkemesinin kararı, kusurun takdiri ve zararın miktarının tayini hususunda dahi Hukuk Hâkimini takyit etmez” hükmü öngörülmüştür. Bu açık hüküm karşısında, Ceza Mahkemesince verilen beraat kararı, kusur ve derecesi, zarar tutarı, temyiz gücü ve yükletilme yeterliği, illiyet gibi esasların Hukuk Hâkimini bağlamayacağı konusunda duraksama bulunmamaktadır. Ceza Mahkemesinde bir maddi olayın varlığı ya da yokluğu konusundaki kesinleşmiş kabule rağmen, aynı konunun Hukuk Mahkemesinde yeniden tartışılması olanaklı değildir (Y.H.G.K. 11.10.1989 gün ve E.1989/11-373, K.472 sayılı ilamı). Bunun nedeni, ceza yargılamasındaki ispat araçları bakımından Ceza Hâkiminin Hukuk Hâkiminden çok daha elverişli konumda bulunmasıdır. O halde bir Ceza Mahkemesinin uyuşmazlık konusu olayın tespitine; diğer bir söyleyişle maddi olgulara ilişkin kesinleşmiş saptamasının, aynı konudaki Hukuk Mahkemesinde de kesin delil oluşturacağı açıktır. Hukuk Genel Kurulu - 2008/4-564 E, 2008/536 K. Açıklanan nedenlere her ne kadar hukuk mahkemesi hakimi ceza mahkemesi tarafından belirlenen kusur oranı ile bağlı değil ise de tespit edilen maddi olgular ile bağlı olup somut olay itibariyle maddi olgu bakımından da raporlar arasında çelişki meydana gelmiştir. Mahkemece ceza mahkemesi dosyasının sonucu beklenerek, yukarıda açıklanan hususlar hep birlikte tartışılarak varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
4-6100 sayılı HMK. 297/b.maddesinde davanın taraflarının ve davaya katılanların kimlikleri ile Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, varsa kanuni temsilci ve vekillerinin ad ve soyadları ile adreslerinin karara yazılması gerekir. Mahkemece dava dilekçesinde adları geçen ve haklarında hüküm kurulan bir kısım davacıların isimlerinin karar başlığında yazılmamış olması doğru görülmemiştir.
5-Davacı Ç.. D.. için hükme esas alınan aktüerya hesap raporunda 2.909,97 TL. belirlendiği halde mahkemece Çağrı yönünden 3.500 TL.sının tahsiline karar verilmesi de doğru değildir.
SONUÇ; Yukarıda 1 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı M.. K.. temyiz dilekçesinin reddine,2 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı... Sigorta A.Ş vekili ve davalı ... Tur. A.Ş. vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,3,4 ve 5 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı .... Sigorta A.Ş vekili ve davalı .... Tur. A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 1.100,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalılar ... Turz. Sey. Org ve Tic. A.Ş ve .....Sigorta şirketine verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar... Sigorta A.Ş ve .....Turz. A.Ş"ne geri verilmesine 27.5.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.