MAHKEMESİ : ANTALYA 8. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen cezai şart ve reçete bedelinin tahsili işlemlerinin iptali davasının reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesince yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı tarafın istinaf başvurusunun kabulüne yönelik olarak verilen kararın süresi içinde taraf vekillerice temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; Gökhan Eczanesi’nin sahibi ve mesul müdürü olduğunu, davalı SGK ... İl Müdürlüğü tarafından aleyhine 24.153,68 TL reçete bedelinin tahsili ve bunun 5 katı tutarı olan 120.168,40 TL cezai yaptırım uygulandığını, uygulanan yaptırımın 2012 protokolünün 5.3.5. maddesindeki hasta ya da yakınına teslim edilmeyen ilaçların kuruma fatura edilmesi eyleminden kaynaklandığını, söz konusu cezai yaptırımların iptali ile kesinti yapılacağı bildirilen toplam 144.922,08 TL"nin, kesintinin yapılması halinde, davalıdan yasal faizi ile tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, ... isimli organ nakli hastasının kendi adına veya başka organ nakli hastaları adına kayıtlı ilaç kullanım raporlarını hastaların fiilen kullanmakta oldukları dozların üstünde immunsupressif ilaçları ihtiva etmesinden yararlanmak suretiyle ve diğer hastalar ile iş birliği içinde, konunun uzmanı olmayan tabiplere, içerik yönünden fiilen kullanılmayan ilaçları yazdırarak, bu şekilde elde ettiği ilaçları sattığının tespit edildiğini, ... isimli kişinin ... adına kayıtlı 04/02/2013 tarihli XKEETO reçete nolu E reçeteyi yazdırdığı ve bu reçetede yer alan ilaçları davacının sahibi ve mesul müdürü olduğu ... Eczanesi’nden teslim aldığı, ..."e teslim etmediği, bu sebeple davacı eczanenin içerik yönünden sahte reçetenin bedelinden ve protokolde yer alan cezai şart hükmünden sorumluluğunun bulunduğu için davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; davacı eczacının protokol uyarınca yüklendiği edimi yerine getirmeyip hastayla yakınlık derecesi bulunmayan kişiye ilaçları telim ettiği ve SGK"dan ilaçların bedelini de tahsil ettiği, bu durumda protokole aykırı kusurlu eylemi nedeniyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm süresi içinde davacı tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince; 2012 yılı protokolünün (19/09/2013 tarihli 2013/1 ek prokotolü ile değişik) 5.3.5. maddesindeki "hasta veya hasta yakınına teslim edilmeyen" ibaresi 2016 yılı protokolünün 5.3.2 maddesinde "reçete sahibine ya da ilacı alana" teslimi şeklinde değiştirilmiş olması, reçete muhteviyatı ilaçların ilacı teslim alana teslim edildiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık olmaması nedeniyle 2016 yılı protokolünün 5.3.2 ve 6.12. Maddeleri gereğince cezai şart işleminin konusunun kalmaması nedeniyle uygulanmaması gerekeceği, ancak içerik olarak sahte olan reçete sebebiyle ödenen ilaç bedeli 24.153,68 TL"nin davalı kurumdan tahsil edilemeyeceği, söz konusu bedelin sahtecilik eylemini yapan kişilerden talep edilebileceği gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davacının 120.768,40 TL cezai şart nedeniyle davalı kuruma borçlu olmadığının tespitine, 120.768,40 TL cezai şart bedelinin faizi ile birlikte 131.399,32 TL olarak davalı kuruma 07/04/2017 tarihinde ödendiği anlaşılmakla 131.399,32 TL"nin 07/04/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davacının 24.153,68 TL reçete bedeline ilişkin talebinin reddine karar verilmiş, hüküm süresi içinde taraflarca temyiz edilmiştir.
Somut olayda; davacı tarafından, uyuşmazlık konusu ... adına kayıtlı, 04/02/2013 tarihli, XKEETO nolu e-reçetenin bizzat hastaya teslim edildiğine dair MEDULA kaydı oluşturulmuşsa da, yargılama aşamasında davacı, ilaçları hastanın kendisinin gelemeyeceğini söyleyen, köylüsü olduğunu beyan eden ...’a teslim ettiğini, bu işleminin davalı ile aralarındaki sözleşme hükümlerine uygun olduğunu iddia etmiştir. Davalı ise söz konusu reçetedeki ilaçları hastanın teslim almamış olması nedeniyle cezai işlem ve reçete bedelinin tahsiline ilişkin işlemlerinin yerinde olduğunu savunmuştur. Ancak davalı kurum tarafından yapılan soruşturmada ... ile ...’ün birbirlerini tanıdıklarını, ...’ün, kendi adına ilaç yazdırması için ...’a izin verdiği, yazılan ilaçların bir kısmını, bazen de tamamını almadığını, Adem’in aldığını beyan etmiştir. Bu durumda HMK md. 31 uyarınca hakimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında olmak üzere uyuşmazlığın konusunu oluşturan reçetede adı geçen hasta ... ve ilaçları alan ...’ın tanık sıfatıyla mahkemece dinlenilmeleri ve hastanın ilaçları alıp almadığı, kendi rızasıyla ilaçların bir kısmını veya tamamını ...’de bırakıp bırakmadığı sorularak, kurum tarafından alınan beyanları da okunduktan sonra varsa çelişkiler giderilerek, dava dışı Adem hakkında dava konusu uyuşmazlığa ilişkin ceza yargılaması da yapılmış ise bu dosyanın da getirtilmesi suretiyle söz konusu sahteciliğe ...’ın da dahil olup olmadığı belirlenerek ...’a ait dava konusu reçetede yazılı ilaçların kendisi tarafından teslim alındığının veya rızasıyla Adem verdiğinin belirlenmesi halinde davacının protokol hükümlerine aykırı
davranmadığı anlaşılacağından reçete bedellerinin de istenemeyeceği ve cezai işlemin tümüyle kaldırılması gerektiği, hastanın ilaçları almadığının tespiti halinde cezai işleme konu eylemin gerçekleştiği tarihten sonra yürürlüğe giren protokol hükümleri değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile Bölge Adliye Mahkemesi’nce ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozma nedeni yapılmıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının HMK"nın 371 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde davacıya iadesine, HMK"nın 373 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca dosyanın kararı veren bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 26/11/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.