MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, davalılardan ..."ın davacı Kurumda araştırma görevlisi kadrosuna atandığını, davalı ..."ın yüksek lisans programını tamamladıktan sonra 2547 Sayılı Kanunu"nun 35.maddesi gereğince doktora eğitimi yapmak üzere kadrosunun geçici olarak Gazi Üniversitesine aktarıldığını, davalılarca resmi memur huzurunda 28/03/2008 tarihli " Düzenleme Taahhütname ve Kefaletname" imzalandığını davalı ..." ın doktora öğrenimini gördüğü sırada 17/06/2009 tarihinde Üniversitedeki görevinden istifa ettiğini ve istifa nedeniyle kadrosunun boşaltıldığını,Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı"nın ve Rektörlük makamının 16/09/2009 tarih ve 6514 Sayılı onayı ile 06/03/2009 tarihli mecburi hizmet borcunun diğer bir üniversiteye aktarılmasının uygun görülmediğine dair karar gereği arada akdedilen taahhütname ve kefaletname hükümleri uyarınca, mecburi hizmet borcunun para borcuna dönüştüğünü, 31.097,92 TL alacak ile 17.479,84 TL % 50 cezai şart olmak üzere asıl alacağın ve 3.861,76 TL faiz borcunun bulunduğu belirlendiğini, asıl alacak ve cezai şart üzerinden işleyecek faizi ile birlikte toplam 52.439,52 TL"nin 17/06/2009 tarihinden itibaren uygulanacak yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar vekili,davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dosyanın incelenmesinde; 25.02.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunu’nun geçici 4. maddesinin 3. fıkrası "...Yapılacak hesaplamada ,bu kişilerin hizmetleri karşılığında aldıkları yurt içi maaşları ve buna yönelik cezai şart talep edilmez.." gereği Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Dekanlığı’nın 14.09.2012 tarihli yazısında ; 6111 sayılı Yasa’nın geçici 4. maddesinin 3. fıkrası gereğince yurtiçinde görevlendirilen akademik personelin imzaladıkları yüklenme senedi ile muteber imzalı müteselsil kefalet senedi hükümleri dikkate alınmaksızın ve ilgililere ödeme yapma sonucu doğurmaksızın yeniden hesaplanması imkanı getirdiği ve yapılacak hesaplamada bu kişilerin hizmetler karşılığında aldıkları yurt içi maaşları ve buna yönelik cezai şart talep edilemeyeceği açıkça hüküm altına alındığını ve fakülte bütçesinden 28.03.2008 tarihinden sonra maaş dahil hiç bir ödeme yapılmadığından, Fakülte yönünden borç ve faizi bulunmadığı davalı ...’a bildirilmiş ve dava konusuz hale gelmiştir.
Bu aşamada, davanın konusuz kalması hakkında genel açıklama yapılmasında yarar görülmüştür. Her dava, açıldığı tarihteki fiili ve hukuki duruma göre hükme bağlanır (28.11.1956 tarih ve 15/15 sayılı İ.B.K). Ne var ki, dava açıldıktan sonra meydana gelen bir nedenle dava konusunun ortadan kalkması halinde işin esası hakkında infaz kabiliyeti olan bir hüküm kurulmamaktadır.
Dava konusu hakkın davacıya ödenmesi, verilmesi ya da müdahalenin kaldırılması, davacı ve davalı sıfatının birleşmesi, yeni çıkan bir kanun ya da Anayasa Mahkemesi kararı ile ya da kişiye sıkı sıkıya bağlı ve mirasçılara geçmeyen bir hakka ilişkin davalarda taraflardan birinin ölümü gibi nedenlerle artık dava konusu edilen talep hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmesine gerek ya da neden kalmıyorsa, burada davanın konusuz kalmasından söz edilebilir. Bu durumda, mahkemenin, bir tespit hükmü niteliğinde olmak üzere esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmetmesi gerekmektedir.
Yapılan bu açıklamalar ışığında uyuşmazlık değerlendirildiğinde; yargılama sırasında yürürlüğe giren geçmişe etkili yasa değişikliklerinin, dava konusu hakkın özünü ortadan kaldırdığı açıktır. Diğer bir anlatımla, geçmişe etkili yeni yasa nedeniyle dava konusuz kalmıştır.
Hal böyle olunca, Mahkemece yargılama sırasında yürürlüğe giren yasa değişikliği nedeniyle "konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına" dair hüküm kurulması gerekirken; "davanın reddine" karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
SONUÇ:Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle nedenlerle mahkeme kararının"1-Davanın reddine" ifadesinin hükümden çıkarılarak yerine "Dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına" ifadesinin yazılması suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, 6100 sayılı HMK"nin geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nin 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/11/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.