MAHKEMESİ : GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
VEK. AV. ...

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen alacak davasının kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davalı tarafın istinaf başvurusunun kabulü ile düzelterek yeniden esas hakkında verdiği kararın, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, 28/12/2010 tarih ve 121 sayılı sözleşmeye istinaden davalı firmanın serbest muhasebe ve mali müşavirlik hizmetini yürütmekte olduğunu, davalı firmanın Türkiye pazarına 2009 yılında girme kararı üzerine bu konuda vekalet verdiklerini, 15/01/2010 tarihinde tarafından şirketi kurduğunu, davalı firmaya danışmanlık yaparak 9 farklı ürüne Suriye ve Suudi Arabistan"dan ithal etmek üzere gerekli izin işlemlerini tamamladığını, sonrasında davalı firmanın sözleşmeyi tek taraflı ve haksız olarak 12.8.2011 ve 19.9.2011 tarihli ihtarlar ile feshettiğini, sözleşmeye göre sözleşmeyi fesheden tarafın sözleşme tazminatı ödemesi gerektiğini, tazminat için davalı taraf ile yapılan görüşmelerin sonuçsuz kalması üzerine davalı aleyhine Adana 9. İcra Müdürlüğü"nün 2011/7108 Esas sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu ileri sürerek; itirazın iptali ile takibin devamına, icra inkar tazminata hükmedilmesini istemiş, 1.6.2012 tarihli dilekçe ile davaya alacak davası olarak devam ettiğini belirterek 270.000,00TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne; 270.000,00TL"nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar verilmiş; davalı tarafın istinaf talebi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, davalının istinaf talebinin kısmen kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, 75.000,00TL tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1- Taraflar arasında 28/12/2010 tarihli 10 yıl süreli serbest muhasebecilik sözleşmesi bulunduğu konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin cezai şarta ilişkin 6.1 maddesinde; sözleşmeyi süre dolmadan ve sözleşme şartlarına uymadan tek taraflı olarak fesih eden iş sahibi meslek mensubuna 3568 sayılı kanun çerçevesinde Resmi Gazetede yayınlanan fesih yılına ait tarife veya sözleşmede yazılı olan rakamın fesih tarihine kadar geçen sürede uygulanması gereken artış dikkate alınarak ortaya çıkan meblağın yüksek olanı baz alınarak sözleşmede yazılı sürenin tamamına isabet eden yıllık ücretin en az on katını fesih tarihinden itibaren ihtara gerek kalmaksızın 30 gün içerisinde meslek mensubuna ceza olarak ödeyeceği, bu rakamın her şartta 270.000,00TL’den aşağı olamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Eldeki davada; davalı şirket tarafından, sözleşmenin feshine dair 12.08.2011 tarihli ihtarname keşide edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin de kabulünde olduğu üzere, sözleşmenin tarafları ceza miktarını tayinde serbest olmakla birlikte hükmedilecek ceza tutarının hak, adalet ve nesafet kurallarına da uygun olması gerekir. TBK.nın 182/son maddesi gereğince; hakim, borçluyu iktisaden sarsan ceza miktarını tenkisle mükellef olup, hakim tarafından resen nazara alınması gereken bu hüküm açısından; borca aykırı davranılması yüzünden uğranılan zarar ile tayin edilen ceza tutarı arasında adalet ve hakkaniyet ölçüsünü zedeleyen bir fark bulunmamalıdır. Esasen TTK’nun 22. maddesi gereğince tacir sıfatını haiz borçlu cezai şartın indirilmesini isteyemez ise de, kararlaştırılan ceza tutarı borçlunun iktisaden sarsılmasını, çöküntüye uğramasını mucip olacak ise indirim isteyebileceği uygulamada kabul edilmektedir.
Somut olayda; sözleşmenin davalı tarafça haksız olarak feshedildiği yerel mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesince kabul edilmiş, bununla birlikte Bölge Adliye Mahkemesi kararlaştırılan cezai şartta hakkaniyet indirimi yapılarak hüküm kurulması yoluna gidilmiş ise de; davalı tacir olup, kararlaştırılan cezai şartın davalı şirketin mahvına neden olduğu hususu bilirkişi raporu ile tespit edilmediği gibi davalı tarafın bu yönde bir savunması da bulunmamaktadır. Bu durumda, açıklanan ilkeler dikkate alınarak sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2- Kabule göre de; mahkemece, davaya konu sözleşme ile kararlaştırılan cezai şart miktarının fahiş olduğu kabul edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Bu halde takdiri olarak tenkise tabi tutulup reddedilen kısım üzerinden davalı lehine vekalet ücretine hükmedilemeyeceğinin gözetilmemesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda 1 ve 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 01/12/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.