1. Hukuk Dairesi 2018/1774 E. , 2020/4130 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ-TESCİL-TENKİS
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda ilk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın taraflarca istinafı üzerine ...Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince, istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin olarak verilen karar davalılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
- KARAR-
Asıl ve birleştirilen dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis isteklerine ilişkindir.
Asıl ve birleştirilen davalarda davacılar, mirasbırakanları ...’ın 115 ada 6 parsel, 115 ada 7 parsel, 115 ada 8 parsel ve 209 ada 21 parsel sayılı taşınmazlarını satış suretiyle, 255 ada 3 parsel sayılı taşınmazını ise bağış yoluyla davalılara temlik ettiğini, yapılan işlemlerin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı, bedelsiz ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek çekişmeli taşınmazların tapu kayıtlarının miras payları oranında iptali ile adlarına tesciline, olmazsa tenkise karar verilmesini istemişlerdir.
Davalılar, temliklerin gerçek satış işlemi olduğunu, mirasbırakanın mirastan mal kaçırma kastının bulunmadığını, ayrıca ölünceye kadar mirasbırakanın tüm ihtiyaçlarını karşıladıklarını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece bir kısım temliklerin muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen kararın taraflarca istinafı üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince; kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; 1929 doğumlu mirasbırakan ...’ın 03.03.2011 tarihinde ölümü ile geriye mirasçı olarak kızları asıl davada davacılar... ve... ile birleştirilen davada davacılar ...ve ..ile davalı oğlu Hasan’ı bıraktığı tapu kayıtlarına göre, 28.07.2011 tarihli toplulaştırma işlemi ile oluşan dava konusu 115 ada 6 parsel sayılı taşınmazın geldisi olan 3832, 3896, 3950, 4167 ve 4436 parsel sayılı taşınmazların mirasbırakan tarafından 31.03.1988 tarihinde davalı ...’a bağış yoluyla, 6143 parsel sayılı taşınmazın ise dava dışı Soner Yavaş tarafından 26.03.2007 tarihinde davalı ...’a satış yoluyla devredildiği, aynı tarihli toplulaştırma işlemi ile oluşan dava konusu 115 ada 7 parsel sayılı taşınmazın geldisi olan 5381 parsel sayılı taşınmaz, 115 ada 8 parsel sayılı taşınmazın geldisi olan 4832 parsel sayılı taşınmaz ve 209 ada 21 parsel sayılı taşınmazın geldisi olan 4566, 4659 ve 6271 parsel sayılı taşınmazların mirasbırakan tarafından 07.06.2007 tarihinde davalı torunu Hakan’a (diğer davalı ...’ın oğlu) satış yoluyla devredildiği, aynı tarihli toplulaştırma işlemi ile oluşan 255 ada 3 parsel sayılı taşınmazın geldisi olan 1312 ve 1458 parsel sayılı taşınmazların 1/2’şer paydaşlar mirasbırakan ... ile dava dışı Soner Yavaş tarafından 26.03.2007 tarihinde satış yoluyla davalı ...’a devredildiği anlaşılmaktadır.
Hemen belirtmek gerekir ki, dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayanağı yasal ve hukuksal gerekçeye ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle mirasbırakan tarafından davalılardan Hakan’a yapılan temlikin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu saptanarak dava konusu 115 ada 7 parsel, 115 ada 8 parsel ve 209 ada 21 parsel sayılı taşınmazlar bakımından davanın kabulüne karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur. Davalılar vekilinin davalı ... yönünden anılan parsellere yönelik yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle, bu parseller yönünden usul ve yasaya uygun olan tapu iptali ve tescil hükmünün ONANMASINA, aşağıda yazılı 14.812.72- TL. bakiye onama harcının temyiz eden davalı ..."dan payları oranında alınmasına,
Davalıların diğer temyiz itirazlarına gelince;
Bilindiği üzere; bağış, geçerli işlemlerden olup bağış suretiyle temlik edilen taşınmazlar bakımından 1.4.1974 tarih ½ sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının uygulama yeri yoktur.
Somut olaya gelince; dava konusu 115 ada 6 parsel sayılı taşınmazın geldisi olan parsellerden 3832, 3896, 3950, 4167 ve 4436 parsel sayılı taşınmazların mirasbırakan tarafından bağış yoluyla davalıya devredildiği, diğer geldi 6143 parselin ise dava dışı Soner tarafından davalıya devredildiği, mirasbırakandan davalıya yaptığı bir temlik bulunmadığı anlaşılmakla 115 ada 6 parsel yönünden 1.4.1974 tarih ½ sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uygulanamaz
Öte yandan asıl ve birleştirilen davalarda tenkis isteği de bulunmaktadır. 4721 sayılı TMK"nun 571. maddesi uyarınca tenkis davasının 1 yıllık hak düşürücü sürede açılabileceği ve bu sürenin resen nazara alınması gerektiği tartışmasızdır. Eldeki davanın ise, yukarıda yer verilen maddede düzenlenen bir yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı anlaşılmıştır.
Ayrıca, dava konusu 255 ada 3 parsel sayılı taşınmaz da 26.03.2007 tarihli akitle mirasbırakan tarafından satış suretiyle devredilmiş olmasına karşın, mahkemece bağış yoluyla devredildiği gerekçesiyle bu parsel yönünden davanın reddine karar verilmiş ise de, davacıların bu konuda bir temyiz isteği bulunmadığı için bozma nedeni yapılmamıştır.
Hal böyle olunca, asıl ve birleştirilen davalarda, 115 ada 6 parsel sayılı taşınmaza yönelik davalı ... hakkındaki davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davalılardan Hasan’ın değinilen yönden yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 373/1. maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının bu kısmının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı nedenlerden dolayı 6100 Sayılı HMK’nin 371/1-a maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Edirne 1. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Hukuk Dairesine gönderilmesine, peşin alınan harcın temyiz edene geri verilmesine, 16/09/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.