Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/7026 Esas 2022/8356 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalıların davaya konu taşınmaz nedeniyle aleyhinde kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı tazminat davası açtıklarını, davanın kabulüne ilişkin hükmün 26.05.2008 tarihinde kesinleştiğini, kamulaştırmasız el atma bedeli olarak 144.300 TL'yi 01.09.2008 tarihinde ödediğini; ancak, taşınmazın bulunduğu alanda Ulaştırma Bakanlığı DLH Marmara Bölge Müdürlüğünce kamulaştırma yapılarak taşınmazın Maliye Hazinesi adına tescil edildiğini, bu şekilde ödenen kamulaştırmasız el atma bedeli kadar davalıların sebepsiz zenginleştiklerini ileri sürerek; 144.300 TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalılar; davanın zamanaşımına uğradığını, kötü niyetli olmadıklarını, mahkeme kararını zamanında tapuya tescil ettirmeyen davacının bu duruma kendisinin sebebiyet verdiğini, davacının dava tarihinden önceki döneme ilişkin faiz talebinin de yersiz olduğunu savunarak, davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece; davalı tarafın zamanaşımı itirazının yerinde görüldüğü, davacının durumu 08.01.2010 tarihinde öğrendiği, davanın bir yıllık zamanaşımı süresi dolduktan sonra 23.11.2012 tarihinde açıldığı, ayrıca, tazminat davasının 26.05.2008 tarihinde kesinleştiği, mahkeme kararı tapuya işlenmemiş olsa bile mülkiyetin davacıya geçtiği, daha sonra açılan tespit ve kamulaştırma davasında 13.11.2009 tarihinde Hazine adına tescil yapıldığı, davacının taşınmazdaki 81 m2'lik kısmın mülkiyetini 26.05.2008 tarihinde kazandığı, bu durumda davalılara husumet yöneltmesinin söz konusu olamayacağı, davacının, Maliye Hazinesi aleyhine dava açması gerektiği, zamanında terkin yaptırmayan davacının kusurlu olduğu gerekçeleriyle; davanın reddine dair verilen karar, davacı tarafın temyizi üzerine, Dairece verilen tarihli 28.04.2016 tarihli ve 2015/12661 E. 2016/6738 K. sayılı ilamla; zamanaşımı hususu incelenip davalının zamanaşımı def'i reddedilmeden, davanın esasına yönelik bir inceleme yapılamayacağı, davalı tarafın zamanaşımı def'inin yerinde görüldüğü belirtildikten sonra esasa yönelik ret sebeplerinin gerekçeli kararda tartışılmasının doğru görülmediği, her ne kadar mahkemece, davacı idarenin olayı 08.01.2010 tarihinde öğrendiği kabul edilmiş ise de, 08.01.2010 tarihinin dava açılmasına emir vermeye yetkili makamın öğrenme tarihi olup olmadığı üzerinde durulmadığı gerekçeleriyle bozulmuştur.
Bozma kararına uyan mahkemece; emir vermeye yetkili makam tarafından 11.05.2011 tarihinde dava açılmasına olur verildiği, davanın zamanaşımı süresi geçmeden 23.12.2011 tarihinde açıldığı, davalıların dava konusu taşınmazın 81,08 m2'lik kısım yönünden taşınmaz bedelini 2 kez tahsil ettikleri, davalıların kötü niyetle hareket ettikleri gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan 818 sayılı BK'nın 101.maddesinde; "Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarıyla mütemerrit olur" hükmü getirilmiştir. Temerrüt, ihtar ya da dava açılması suretiyle gerçekleşir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacı tarafından davalılara gönderilen 08.01.2010 tarihli ihtarnamede ödeme yapılmasının bildirilmesine karşın, ödemenin hangi sürede yapılması gerektiğinin belirtilmediği, buna göre kötü niyetli oldukları ispat edilemeyen davalıların dava tarihinden önce temerrüde düşürülmedikleri gözetilmeksizin, yazılı şekilde hüküm altına alınan alacağın ödeme tarihinden işleyecek faizi ile tahsiline karar verilmiş olması usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hükmün düzeltilerek onanması HUMK'nın 438/7 maddesi hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalıların sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın hüküm fıkrasının (2) numaralı bendinin (a), (b), (c), (ç), (d) ve (e) alt bentlerinde yer alan “ödeme tarihi olan 04/09/2008 tarihinden” ifadelerinin çıkarılarak yerlerine " dava tarihinden" ifadesinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 6100 sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 31/10/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.