Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/710 Esas 2022/7862 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen alacak davasında yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün, duruşmalı olarak temyiz incelenmesi davacı vekili, duruşmasız olarak incelenmesi davalı vekili tarafından, istenilmekle daha önceden belirlenen 18/10/2022 duruşma günü için tebligat üzerine davacı vekili Av. ... geldi. Davalı taraftan gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunan vekilin sözlü açıklaması dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00'e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı şirket ile arasında 13/06/2009 tarihinde sipariş sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında ürünlerin bir kısmının bedeli olan 220.000,00 USD'yi banka havaleleri ile davalıya gönderdiğini, tutar karşılığı teslim edilmesi gereken ürünlerden 80.050 kg miktarında 40x80x1,40 mm ölçülerindeki kutu profil, 19.750 kg miktarında 40x80x1,20 mm ölçülerindeki kutu profil, 38.950 kg miktarında 50x50x1,20 mm ölçülerindeki kutu profil ile 147.250 kg miktarında ve 50x50x1,40 mm ölçülerindeki kutu profillerin teslim edilmediğini, İskenderun 1. Noterliğinin 19/11/2009 tarihli ihtarnamesi ile 286 ton profilin teslim edilmesini aksi takdirde bedellerinin işleyecek ticari faizleri ile birlikte ödenmesinin talep edildiğini, bugüne kadar ürünlerin teslim edilmediği gibi bedellerinin de ödenmediğini ileri sürerek, 286 ton olan profilin kendisine veya yetkilendireceği kişi/firmaya aynen teslimine, bunun mümkün olmaması halinde ise bu profillerin bedellerinin (ödemenin yapılacağı tarihteki piyasa fiyatlarına göre hespalanacak) işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davacının alacağı olmadığını, şirkete yapılan bir ödeme olmadığını, siparişe konu malların sipariş edenin talebi üzerine taşımacılığını yapan dava dışı ... Uluslararası Nak. San. ve Tic. Ltd Şti'ne teslim edildiğini, mallar taşıyıcı firmaya teslim edildiğinden şirketin sorumluluğunun bulunmadığını, davacının talebini ... firmasına karşı yöneltebileceğini belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile; 12.707,73 USD alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiş, hüküm taraflarça temyiz edilmiştir.
1-Dava, dava konusu malların teslim edilmemesi nedeniyle ödenen paranın iadesi istemine ilişkindir. Davacı, sipariş sözleşmesine konu malların teslim edilmemesine rağmen gönderilen paranın iade edilmediğini iddia etmiş, davalı ise şirkete yapılan bir ödeme olmadığını, malların taşıyıcı firmaya teslim edildiğini savunmuştur.
Uyuşmazlık, malların davacıya teslim edilip edilmediği noktasında toplanmaktadır. Mahkemece, davacının Türk vatandaşı olmaması nedeniyle dava dışı ... Uluslararası Nak. San. Tic. Ltd. Şti aracılığı ile davalıdan kutu profil ihraç ettiği, davacı tarafça dosyaya sunulan faturalardan 15/06/2009 tarihinde 120.000,00 ve 23/06/2009 tarihinde 100.000,00 USD olmak üzere toplamda 219.985,00 USD davalıya ödemede bulunduğu, buna karşılık dava dışı ... Ltd Şti aracılığı ile davalıdan 175.671,50 USD'lik kutu profil teslim aldığı, davalı tarafça ise toplamda 321.870,48 TL'lik faturalara dayanılarak dava dışı ... Nak. Ltd Şti'ne İskenderun İcra Müdürlüğü 2009/5499 esas sayılı takip dosyası ile icra takibi başlattığı, olayın oluş şekli itibariyle davalının dava dışı ... Ltd Şti'ne yapmış olduğu teslimatların davacıya verilmek üzere yapıldığı, dolayısıyla ... Ltd Şti'ne teslim edilen 45.022,90 USD, 105.121,67 USD ve 57.147,70 USD olmak üzere toplamda 207.292,27 USD mal bedelinin mahsubu ile bakiye 12.707,73 USD davacı tarafça fazla ödemede bulunulduğunun bilirkişi raporlarıyla da sabit olduğu, gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen ve taraflarca da kabul edilen 13.06.2009 tarihli Sipariş Sözleşmesinde; 580 Ton çeşitli ebatlardaki kutu profil karşılığında 15.06.2009 tarihinde 118.000 USD, bakiyesi yüklemeden önce olmak üzere toplam 354.500,00 ödeme yapılacağının kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır. Davalı tarafça her ne kadar yargılamanın başlangınca davacı tarafça kendisine ödeme yapılmadığı şeklinde beyanda bulunulmuş ise de; daha sonraki aşamalarda 15/06/2009 tarihinde 120.000,00 ve 23/06/2009 tarihinde 100.000,00 USD olmak üzere toplamda 219.985,00 USD kendisine ödemede yapıldığı hem ikrarı ile hem de dosya kapsamı ile sabit olmuştur.
Bu durumda çözümlenmesi gereken husus, bu ödemeler karşılığı olarak sipariş sözleşmesinde belirtilen malzemelerin davacı tarafa teslim edilip edilmediği noktasında toplanmaktadır. 14.06.2009 tarihli " Taahhütname " başlıklı belge ile davacı ile dava dışı ... Ulus. Nak. San. Tic. LTD. ŞTİ. arasında taşıma sözleşmesi imzalanmıştır. Davalı savunmasında siparişe konu malların davacının talebi üzerine taşıma şirketine teslim edildiğini bildirmiş mahkemecede teslimin yapıldığı kabul edilerek hüküm kurulmuştur. Dava konusu ürünlerin teslimi hukuki bir işlem olup, ancak TMK 6. ve HMK. 190 ve 200 maddeleri gereği yazılı delillerle ispat edilebilir. Bilirkişi raporları ile de sabit olduğu üzere dosya içerisinde dava dışı ... Uluslararası Nak. San. Tic. Ltd. adına yazılmış 9 adet sevk irsaliyesi mevcut olup bu sevk irsaliyelerinden sadece 2 tanesinde yer alan profiller ebat olarak davacı tarafın siparişine uygun olmakla birlikte teslim edilecek kişinin isim ve adresi yer almamaktadır. Yine dosya içerisinde yer alan ve davalı tarafından ibraz edilen kantar fişlerinde yük alıcısı " ..., Zaho /Irak-612 " olarak yazılıdır. Bu durumda dosya kapsamında davalı şirket, "Taahhütname " başlıklı taşıma sözleşmesi gereğince davacı tarafa teslim edilmek üzere dava dışı taşıma şirketine kutu profillerin teslimatlarının yapıldığını ispat edememiştir. Üstelik davalı şirketin siparişe konu malların sipariş edenin talebi üzerine taşımacılığını yapan dava dışı ... Uluslararası Nak. San. ve Tic. Ltd Şti'ne teslim edildiği savunması karşısında, dosya içerisinde yer alan ve sipariş sözleşmesinde yazılı olan ebatlara uygun olan 3 adet fatura nedeniyle dava dışı ... Uluslararası Nak. San. Tic. Ltd. aleyhine davalı şirket tarafından 23.07.2009 tarihinde başlatılan ilamsız icra takibi de hayatın olağan akışına aykırıdır. O halde, Mahkemece, dava konusu yapılan malların davacıya tesliminin yasal delillerle ispatlanamadığı kabul edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne ilişkin karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
2- Davalı temyiz dilekçesinde, davacının 19.06.2009 tarihinde 120.000 USD swift transferi ve 25.06.2009 tarihinde 99.985,00 USD swift transferi ile ödeme gönderdiğini, bu ödemeleri davacının beyan ettiği üzere yurt dışı havale işlemlerini yapamadığı için birini ... &... üzerinden diğerini de ... şirketi üzerinden gönderdiğini, hesap ekstresi incelendiğinde toplam 175.671,50 USD ihraç bedelinin yapılan ödemeden mahsup edildiğini, akabinde davacının 44.313,50 USD alacak bakiyesi kaldığını, bu bakiyesinin de 24.09.2009 tarihinde kendisinin ödeme gönderdiği ... &...'ya iade edildiğini beyan ederek , iadeye ilişkin Garanti Bankası swift belgesininin fotokopisini ibraz etmiştir. Davalının savunması kısmı ödeme itirazı niteliğinde olup, borcu söndüren sebeplerdendir ve davanın her aşamasında ileri sürülmesi mümkündür. Mahkemece davalının iade yaptığına ilişkin delillerinin araştırılarak ve değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına 2. bent gereğince davalı yararına BOZULMASINA, 8.400 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 6100 sayılı HMK'nın Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18/10/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.