MAHKEMESİ : KAYSERİ 1. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/11/2011
NUMARASI : 2008/433-2011/525

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, 2000 yılında davalı işyerinde tır şoförü olarak çalışmaya başladığını, 2004 yılından itibaren ücretlerinin ödenmediğini, ayrıca 2004 yılından itibaren hak ettiği fazla mesai ücreti, ikramiye, yıllık ücretli izin paraları, resmi ve dini bayram tatilinde yapmış olduğu mesailerin paralarının da ödenmediğini, şirketin Özdilek firması ile ortaklıktan yeni ayrıldığını, toparlanmaya ihtiyacı olduğunu, işveren ile kendilerinin akraba olduğunu, şimdilik harcırahlar ile idare etmesini, alacakların içeride biriktirilip kendilerine toplu bir şekilde ödeneceğini beyan ettiklerini, bu nedenle güvendiğini ve ücret alacaklarının toplu ödeneceğine inanarak çalışmaya devam ettiğini ancak daha sonra davalı işverenin hiçbir alacağının olmadığını, isterse kendisine yol harcırahı olarak verilen paraları borç vermiş gibi göstereceğini söylemesi üzerine, iş akdini feshettiğini iddia ederek kıdem tazminatı, ücret alacağı, yıllık ücretli izin, fazla mesai ve genel tatil alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının taleplerinin tamamının zamanaşımına uğradığını, davacının davalı işverenle akrabalık ilişkilerini kullanarak borç para aldığını ve bu paraları bankada çalıştırdığını ve iade etmemek için böylesine bir yola başvurduğunu, davacıya ait kredi kartı ve kooperatif borçlarını da davalı işverenin ödediğini, ayrıca davacının kendisine verilen yol masrafını harcamaması gerekirken bu parayı kendisinin kullandığını, uzun yol şoförü olarak çalışan bir kişinin uluslararası yollarda belli bir saatten fazla çalışamayacağını, bu nedenle davacının fazla mesai talebinin yersiz olduğunu, davacının nadiren de olsa fazla mesai yaptığını ve karşılığının ödendiğini savunarak açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davalı tarafça davacıya ücretlerinin ödendiği hususunda herhangi bir belge ibraz edilmediğinden davacı tarafından yapılan feshin haklı bir fesih olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı süresi içersinde davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Giydirilmiş ücret hesabında, tır şoförünün elektrik, su ve ısınma adı altındaki harcama kalemlerinin nerden kaynaklandığı ve bu kalemlerin parasal karşılığının işveren tarafından ödendiği hususları anlaşılamamaktadır. Bu harcama kalemlerinin giydirilmiş ücrete dahil edilmesi hatalıdır.
3 - Davacının yaptığı seferlerin sayısının tanık beyanlarına göre tespiti isabetsizdir.
Mahkemece ilgili Emniyet birimlerinden davacının yurda giriş-çıkış kayıtlarının temini ile gelen bilgiler dikkate alınarak, davacının yaptığı aylık ortalama sefer sayısına göre ücret seviyesinin belirlenmesi gerekirken, eksik inceleme ile ücretin belirlenmesi hatalıdır.
4- Davacı 2004-2007 tarıhleri arasında ücretinin asgari ücret kısmının ödenmediği iddiasında olup, bu tarihler arasında davalı işverence, davacı adına çeşitli ödemeler yapıldığı görülmekle, bu ödemelerin anılan dönemde hak edilen asgari ücret tutarından mahsubu ile bakiyesine hükmedilmesinin gerekeceğinin düşünülmemesi hatalıdır.
5- Davacı işçi tır şoförü olup, işçilik alacaklarına hak kazanma ve hesap yönlerinden taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Yurt içi tır şoförleri bakımından fazla çalışmalar her türlü delille ispatlanabilir ise de takometre kayıtları bulunması halinde inceleme bu kayıtlar üzerinden yapılmalıdır (Yargıtay 9.H.D. 30.01.2013 gün, 2010/ 39450 E, 2013/ 3675 K.). Yurt içinde çalışan tır şoförünün hafta tatili ile bayram ve genel tatillerde çalıştığını her türlü yazılı delil veya tanıklarla kanıtlaması mümkündür. Ancak ulusal trafik kurallarına göre günde belli bir saat araç kullanma zorunluluğu sebebiyle fazla çalışma yapıldığının inandırıcı delillerle ispatı gerekir (Yargıtay 22.H.D. 24.06.2013 gün, 2012/ 25400 E, 2013/ 15235 K.). Takometre kayıtlarının sunulması halinde konunun uzmanı bilirkişi marifetiyle inceleme yapılarak kayıtlara üstünlük tanınmalıdır (Yargıtay 9.H.D. 13.06.2013 gün, 2011/ 17536 E, 2013/ 18349 K. ; Yargıtay 22. H.D. 21.05.2013 gün, 2013/ 10623 E, 2013/ 11943 K.).
Yargıtay’ın kararlılık kazanmış olan uygulamasına göre yurt dışına sefer yapan tır şoförlerinin salt tanık deliline dayanarak fazla çalışma ücreti talep etmeleri mümkün değildir. Tanıkların anlatımları kendi çalışma saatleri ile ilgili olup, dava açan tır şoförü ile aynı seferde görev yapmamaları sebebiyle günlük çalışma saatlerini tam olarak bilmeleri imkânsızdır (Yargıtay 22. H.D. 02.05.2013 gün, 2012/ 20294 E, 2013/ 9333 K.). Öte yandan uluslararası tır şoförleri mesailerini kendileri belirledikleri gibi günlük tır kullanımıyla ilgili sıkı trafik mevzuatına uymak zorundadırlar (Yargıtay 9.H.D. 25.03.2013 gün, 2013/ 1808 E, 2013/ 9914 K. ; Yargıtay 9.H.D. 23.01.2013 gün, 2010/ 39429 E, 2013/ 2594 K.).
Avrupa ülkelerinde hafta tatili günlerinde tır trafiği yasak olduğu için Avrupa ülkelerine sefer yapan tır şoförleri için salt tanık beyanları ile hafta tatili çalışmalarının ispatı mümkün değildir (Yargıtay 9.H.D. 2011/ 16868 E, 2013/ 17242 K.; Yargıtay 9.H.D. 03.05.2013 gün, 2011/ 7424 E, 2013/ 13347 K.).
Yurt dışına sefer yapan tır şoförlerinin fazla çalışma yaptıklarını ve hafta tatillerinde çalıştıklarını yazılı delille ispatlamaları gerekir.
Tır şoförünün yurt dışında olduğu sırada bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığının yazılı delil veya tanık beyanları ile ispatı mümkündür. Tanık beyanları ile kanıtlanan bu tür çalışmalarda pasaport ve benzeri yurda giriş çıkış kayıtları üzerinden inceleme yapılmalı ve işçinin yurt dışında olduğu süreye rastlayan bayram ve genel tatil günleri için hesaplamaya gidilmelidir (Yargıtay 9.H.D. 11.04.2013 gün, 2011/ 5273 E, 2013/ 11883 K.; Yargıtay 9.H.D. 24.01.2013 gün, 2010/ 39272 E, 2013/ 2778 K.).
Somut olayda; davacının çalışma saatlerinin takoğraf kayıtlarına göre belirlendiği açıklanmış ise de davacının tek başına sefere çıktığı, araç kullanma saatlerini kendisinin belirlediği ve yurtdışındaki araç kullanma kısıtlamaları birlikte değerlendirildiğinde yukarıdaki ilke kararları doğrultusunda fazla mesai ücret talebinin reddinin gerektiğinin düşünülmemesi hatalıdır.
6-Davacının genel tatil alacak taleplerinin pasaport kayıtlarına göre yurtdışında seferde olduğu zamana denk gelen genel tatiller tespit edilerek belirlenmesi gerektiğinin düşünülmemesi de hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 11.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.