Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/5532 Esas 2022/7184 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 3. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : DENİZLİ 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen alacak davasının davacının davalılar ... ve ... aleyhine açtığı davanın reddine, davacının davalı ... aleyhine açtığı davanın kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelenmesi sonucunda; davalı ...’ın istinaf talebinin esastan reddine, davacı tarafın istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak yeniden esas hakkında verdiği kararın süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 78.,79. ve 80.maddeleri ile yetiştirilmek üzere Yurtdışına Gönderilecek Devlet Memurları Hakkında Yönetmelik hükümleri ve Emniyet Genel Müdürlüğü Yurtiçi-Yurtdışı Lisansüstü Eğitim ve Yurtdışı Kısa Süreli Eğitim Yönergesi çerçevesinde 183018 sicil sayılı 3. Sınıf Emniyet Müdürü davalı ...'ın 20/08/2003 tarihli Bakan onayı ile 26/08/2003-25/08/2005 tarihleri arasında ABD'de master eğitimine gönderildiğini, 20/06/2005 tarihli genel müdür oluru ile 24/08/2007 tarihine kadar 2 yıl eğitim süresinin uzatıldığını, eğitimini tamamlayamamasından dolayı 04/09/2008 tarihli bakan onayı ile 21/08/2009 tarihine kadar 1 yıl eğitiminin uzatıldığını,davalı ...'a ek süreler verilmesine rağmen eğitimini belirli sürede başarı ile tamamlamadığı ve ülkeye dönüş tarihi olan 21/08/2009’dan itibaren doktora diplomasını teslim etmediği belirterek doktora eğitimi için ABD'ye gönderilen ...'ın eğitimini tamamlamadan yurda dönmesi nedeniyle kendisi için yapılan 163.326,17 ABD dolarının davalı ... ve kefillerinden ödeme tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanununun 4/A maddesi uyarınca işleyecek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir.
İlk derece mahkemesince davacının davalılar ... ve ... aleyhine açtığı davanın reddine, davacının davalı ... aleyhine açtığı davanın kabulü ile 163.326,17(ABD Doları) $'nın ödeme tarihinden itibaren işleyecek olan yasal faizi ile birlikte TBK'nin 99.maddesi gereğince tahsil tarihindeki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasınca tespit edilen efektif satış kuru üzerinden Türk Lirası olarak tahsiline dair kararın davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine bölge adliye mahkemesince;davalı ...'ın istinaf talebinin esastan reddine,davacının istinaf talebinin kabulü ile Denizli 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/434 Esas, 2016/593 Karar sayılı 21/12/2016 tarihli kararının kaldırılarak davacının davalılar ... ve ... aleyhine açtığı davanın reddine, davacının davalı ... aleyhine açtığı davanın kabulü ile 163.326,17 USD'nin ödeme tarihlerinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 4/A maddesi uyarınca Devlet bankalarınca USD döviz cinsinden açılan bir yıl vadeli mevduat hesabına uygulanan en yüksek faiz oranı ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının tüm, davalı ...’ın aşağıdaki bendin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davalı ... vekilinin faiz başlangıcına yönelik temyiz itirazı yönünden yapılan incelemede;
Bölge Adliye Mahkemesince, davalının faize yönelik istinaf incelemesinde, davacı tarafından dava dilekçesinde ödeme tarihlerinden itibaren faiz talep edildiğini, davalı vekilinin cevap dilekçelerinde faizin başlangıç tarihi yönünden her hangi bir itirazda bulunmadığını, HMK'nin 357/1 maddesinde açıklanan ilk derecede ileri sürülmeyen iddia ve savunmaların Bölge Adliye Mahkemelerinde istinaf incelemesinde dinlenemeyeceği gerekçesine yer verilerek davalının istinaf talebinin reddine karar verilmiştir.
Davalının borcu tamamen reddettiği anlaşılmakla ‘‘çoğun içinde az da vardır’’ kuralı gereğince davalının faiz başlangıcına yönelik temyiz itirazı incelenmiştir.
6098 sayılı TBK'nin 117. maddesine göre, muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile temerrüde düşer.
Davanın dayanağı olan yüklenme senedinde, taahhüdün ihlal edilmesi halinde fiilen döviz cinsinden yapılan masrafların fiili geri ödeme tarihindeki Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden hesap edilerek Türk Parası karşılığının yasal faizi ile tahsili kararlaştırılmıştır. Kefalet senedi ile ayrı bir borç ödeme günü de belirlenmemiştir. Davacı taraf, dava tarihinden önce düzenlenen borç bildirimi ile 163.326,17 ABD dolarının tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde ödenmesini talep etmiş, söz konusu borç bildirimi davalıya 24/11/2014 tarihinde tebliğ edilmiş olup, temerrüt 24/12/2014 tarihinde gerçekleşmiştir. Bu durumda, yabancı para alacağına 24/12/2014 tarihinden itibaren faiz uygulanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Hal böyle olunca,Bölge Adliye Mahkemesince faiz başlangıç tarihini temerrüt tarihi olan 24/12/2014 tarihinden itibaren başlatması gerekirken değinilen bu yön gözardı edilerek yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzelterek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm,davalı ...’ın sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 30/11/2017 tarih ve 2017/310 Esas, 2017/1259 sayılı kararının hüküm bölümünün 3. bendinde yer alan C bendinin "...ödeme tarihlerinden itibaren ” kısmının hükümden çıkartılarak yerine, “24/12/2014 tarihinden itibaren ” cümlesinin yazılmasına, kararın düzeltilmiş bu şekliyle 6100 sayılı HMK'nin 370/2. maddesi uyarınca ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davalıya iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 29/09/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.