Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/3469 Esas 2022/7089 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki elatmanın önlenmesi ve ecrimisil davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hüküm, taraflarca temyiz edilmiş, hükmün duruşmalı olarak incelenmesi davalı ... Pazarlama Giyim Tic. A.Ş. vekili tarafından istenilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 27/09/2022 tarihinde davacı şirket yetkilisi ... ve vekili Av. ... geldi. Başka gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00'e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; maliki bulunduğu 450 ada 5 ve 14 sayılı parsel sayılı taşınmazlarda yer alan dükkanların sicilden terkin edilen ve davacı şirketle hiçbir yasal bağı olmayan ... ... Gıda ve İht. Mad. Tic. ve San. A.Ş. ünvanlı şirket tarafından 01/01/1997 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile 6 yıl süreli olarak davalı ... Halı Mob. Tah. San. Tic. Ltd. Şti.ne kiraya verildiğini, kira sözleşmesinin bitim tarihi olan 31/12/2003 tarihinde ikinci bir kira sözleşmesi düzenlenerek kira süresinin 31/12/2005 tarihine kadar uzatıldığını, yapılan sözleşmelerde kiracıya alt kiraya verebilme yetkisinin verildiğini, verilen bu yetkiye dayanılarak kiracı tarafından 2011 yılına kadar devam eden kira sözleşmeleri ile taşınmazların 3. şahıslara kiraya verilmek suretiyle çok yüksek kira gelirleri elde edildiğini ancak söz konusu kira sözleşmelerinin bağlayıcı olmadığını, davalıların ... olduklarını, kira sözleşmesine malik olarak taraf olmadığını, taşınmazın kiraya verilmesi konusunda verdiği bir yetki ve talimat bulunmadığını, davalıların ecrimisil ödemekle yükümlü olduklarını ileri sürerek; davalı ... Şirketi ile yapılan kira sözleşmesinin davacı şirket açısından geçersiz olduğunun tespitini, bağlayıcı olmayan kira sözleşmesine dayanarak
taşınmazları elinde bulunduran davalı şirketlerin ... olduğunun tespiti ile davalıların haksız el atmasının önlenmesine, taşınmazlardan tahliye edilerek boş olarak teslimini, fazlaya ilişkin hakları saklı tutulmak suretiyle şimdilik 10.000 TL ecrimisil bedelinin ihtarname tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsilini talep etmiş, yargılamada ecrimisil talebini ıslah ile arttırmıştır.
Davalılar, davanın reddini istemişlerdir.
Davanın açıldığı asliye hukuk mahkemesince; uyuşmazlığın kira ilişkisinden kaynaklandığı, sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle, dava dilekçesinin reddine dair verilen karar, davalılardan ... Pazarlama ve Giyim San.Tic.A.Ş.nin temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 6. Hukuk Dairesinin 26/03/2014 tarihli ve 2013/10698 E. 2014/3705 K. sayılı kararıyla onanmıştır.
Onama kararı üzerine, dosyanın gönderildiği mahkemece yapılan yargılama neticesinde; davanın kısmen kabulü ile 654.900 TL ecrimisilin 10.000,00 TL sine dava tarihinden itibaren ticari faiz yürütülmesine, bu miktarın 308.400 TL'sinden ... Ltd.Şti.nin, 79.050 TL'sinden ... Pazarlama Şirketi'nin müştereken müteselsilen sorumlu olarak ıslah tarihi olan 18/08/2015 tarihinden geçerli olmak üzere ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline, 387.450 TL lik kısmından feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiş; karar, davacı ile davalılardan ... Pazarlama ve Giyim San.Tic.A.Ş, ... Spot Çamaşır Tekstil San ve Tic. Ltd. Şti. tarafından temyiz edilmiştir.
Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 sayılı HMK m.33).
1) Davacı şirketin maliki olduğu taşınmazların, dava dışı ... ... Gıda İhtiyaç Mad. San. AŞ. tarafından 01/01/1997 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile davalı ... Halı Mob. Tah. San. Tic. Ltd. Şti.ne kiraya verildiği, bu sözleşmenin taraflarınca yenilendiği, kiracı ... Halı Mob. Tah. San. Tic. Ltd. Şti ile davalı ... Spot Çamaşır Tekstil San ve Tic. Ltd. Şti. arasında 01/09/2009 başlangıç tarihli ve on yıl süreli; yine davalı ... Halı Mob. Tah. San. Tic. Ltd. Şti ile davalı ... Pazarlama ve Giyim San.Tic.A.Ş arasında 12/10/2010 başlangıç tarihli ve beş yıl süreli alt kira sözleşmeleri düzenlendiği dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Davacı, malik olduğu taşınmazlar için yapılan bu sözleşmeleri kabul etmediğini ileri sürerek, elatmanın önlenmesi ve ecrimisil isteminde bulunmuştur.
Kira sözleşmesinin geçerli olması için kiraya verenin malik olması gerekmemektedir. Kiraya veren malik olmasa da sözleşme geçerlidir ve taraflar sözleşme hükümleriyle bağlıdır. Taşınmaz maliki ise kural olarak kira sözleşmesi ile bağlı değilse de, davacı malik tarafından, davalı ... Halı Mob. Tah. San. Tic. Ltd. Şti ile düzenlenen asıl kira sözleşmesine dayanılarak, bu kiracı hakkında 17/02/2009 tarihinde ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/338 Esas sayılı dosyasında, 31/12/2008 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere kira bedelinin 30.000 TL olarak tespitine karar verilmesini talebi ile dava açıldığı, mahkemece aylık kira bedelinin 10/A numaralı taşınmaz için 10.000 TL; 10/B numaralı taşınmaz için 12.500 TL olarak tespitine dair verilen kararın 11/01/2013 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. Bu halde taşınmaz maliki olan davacının, geçersizliğinin tespitini istemiş olduğu kira sözleşmesini benimsemiş kiracılığı kabul etmiştir.
Hal böyle olunca, mahkemece; dava dilekçesinde, elatmanın önelmesi ve ecrimisil talep etmiş ise de; yukarıda açıklandığı üzere, davacının kiracılığı kabul ettiği ve kira sözleşmesi ile bağlı olduğu gözetilerek değerlendirme yapılması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerekmiştir.
2) Bozma nedenine göre, davacının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK'nın 428. maddesi gereğince temyiz eden davalılar yararına BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 6100 sayılı HMK'nın Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27/09/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi