Danıştay 3. Daire 2017/2480 Esas 2021/2528 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2017/2480
Karar No : 2021/2528

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLLERİ : Av. …, Av….

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı/..
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU :… Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin .. Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı hakkında, kanuni temsilcisi olduğu … Lojistik İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi'nden tahsil edilemeyen kamu alacaklarının güvence altına alınması amacıyla 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 9. maddesinin 1. bendi uyarınca tesis edilen teminat istenmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile aynı Kanun'un 17. ve 13. maddeleri gereğince tesis edilen ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz işlemlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının kanuni temsilcisi olduğu asıl borçlu şirket hakkında … tarih … sayılı Görüş ve Öneri raporu düzenlendiği, davacı hakkında 02/11/2016 tarihi itibariyle vergi incelemesine başladığı ve vergi incelemesinin henüz sonuçlanmadığı, vergi müfettişince tanzim edilen görüş ve öneri raporu doğrultusunda ilk hesaplamalara göre belirlenen miktar üzerinden 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 13. maddesinin 1. bendi uyarınca ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk işlemlerinin tesis edildiği, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesi gereğince sorumlu olan kanuni temsilciden teminat isteme ve buna bağlı olarak devamında kanuni temsilci adına tesis edilen ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk işlemlerinde yasal isabetsizlik bulunmadığı, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk uygulamalarının tedbir niteliğinde olması ve bu yönüyle uygulanmaları için teminat istenmesini gerektirir hallerin varlığının yeterli olması yani ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz işlemleri için teminat talebinin sonucunun beklenmesine ve hatta teminat isteme yazısının tebliğinin beklenmesine gerek olmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Vergi incelemesine başlanılmadan ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk işlemlerinin tesis edildiği, bu işlemler nedeniyle ticaret yapamaz duruma geldikleri ve iflasa sürüklendikleri yapılan işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ: 213 sayılı Kanun'un 10. maddesi uyarınca kanuni temsilciler ancak kesinleşen ve şirketin mal varlığından tamamen veya kısmen alınamamış olan borçlarından dolayı sorumlu tutulabileceklerinden ve haklarında ihtiyati haciz gibi amme alacağının korunmasına ilişkin bir işlemin uygulanabileceğine dair bir açıklık bulunmadığı dikkate alındığında dava konusu işlemde ve davacının mal varlığına uygulanan ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk işleminde hukuka uygunluk bulunmadığından Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Davacının kanuni temsilcisi olduğu …Lojistik İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi'nden tahsil edilemeyen kamu alacaklarının güvence altına alınması amacıyla vergi müfettişince tanzim edilen görüş ve öneri raporu doğrultusunda ilk hesaplamalara göre belirlenen miktar üzerinden 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 9. maddesinin 1. bendi uyarınca teminat istenmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin ve teminat isteme yazısının tebliğinden itibaren 15 günlük süre beklenmeksizin aynı Kanunun 13. maddesinin 1. bendi uyarınca banka hesaplarına uygulanan ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk işlemlerinin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 9. maddesinde, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 344. maddesi uyarınca vergi ziyaı cezası kesilmesini gerektirir haller ile 359. maddesinde sayılan hallere temas eden bir amme alacağının salınması için gerekli muamelelere başlanmış olduğu takdirde vergi incelemesine yetkili memurlarca yapılan ilk hesaplamalara göre belirtilen miktar üzerinden tahsil dairesince teminat istenebileceği hükme bağlanmış, aynı Kanun'un 13. maddesinde, 9. madde gereğince teminat istenmesini mucip hallerin varlığı halinde, alacaklı amme idaresinin mahalli en büyük memurunun kararıyla ihtiyati haciz tatbik edilebileceği hükmüne yer verilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesinde de; tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin yerine getirilmemesi yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacakların kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6183 sayılı Kanun'un "Amme Alacaklarının Korunması" başlıklı ikinci bölümünde yer alan teminat isteme, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk işlemleri, icrai muamelelere başlamadan önce tahsile konu kamu alacağının tehlikeye girmesini engellemeye yönelik işlemlerdir. Kamu alacağının cebren tahsil ve takibiyle ilgili olmayıp korunmasına yönelik bu işlemlerin asıl muhatabı ise kamu alacağının gerçek borçlusu, diğer bir ifade ile verginin mükellefi veya sorumlularıdır.
Bu nedenle, esas kamu borçlusu olmayan tüzel kişiliğin kanuni temsilcileri adına teminat isteme, ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz gibi kamu alacağının korunmasına yönelik tedbirlerin uygulanması söz konusu olmayacaktır.
Tüzel kişilerin kanuni temsilcilerinin ancak kesinleşen ve tüzel kişiliğin mal varlığından kısmen veya tamamen tahsil edilemeyeceği anlaşılan kamu borçlarından dolayı sorumlu tutulabilecekleri ve haklarında şirket borçlarıyla ilgili olarak ancak bu aşamada ihtiyati haciz gibi kamu alacağının korunmasına ilişkin bir işlemin uygulanabileceği dikkate alındığında, davacı hakkında, kanuni temsilcisi olduğu şirket tüzel kişiliğinin vergi borçları nedeniyle tesis edilen dava konusu teminat isteme, ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz işlemlerinde hukuka uygunluk görülmediğinden, yazılı gerekçeyle verilen Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusunu reddeden Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:.., K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesine,
4.Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 06/05/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.


(X)-KARŞI OY :
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar bozulması istenen Vergi Dava Dairesi kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında istemin kabulünü gerektirecek durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ve kararın onanması gerektiği oyuyla Daire Kararı'na katılmıyoruz.