Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/4914 Esas 2022/6479 Karar Sayılı İlamı

DENİZLİ 2. SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen maden sicil şerhinin terkini davasının reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında davanın reddine yönelik verilen kararın, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; ... İli ... İlçesi, ... Köyü, ... Mahallesi Müdürler Tepe Mevkiinde yer alan 248,5 hektar alan ile sınırlı İR:64018 (erişim ...) sicil numaralı Grup Maden Ruhsatının sahibi olduğunu, 20/09/2008 tarihinde davalı ... Mühendislik Altyapı İnş.San ve Tic. Ltd.Şti. ile İR 64018 nolu ruhsat sahası içerisinde bulunan belirli koordinatlar için rödavans sözleşmesi düzenlendiğini, ancak sözleşmenin sadece imzalanmakla kaldığını, kısa bir süre sonra davalı şirketin sözleşmeyi sona erdirdiğini beyan ederek yeri teslim almadığını, hiçbir faaliyet göstermediğini, ancak davalı şirketin sözleşme tarihinden üç yıl sonra 09/09/2011 tarihinde kira sözleşmesinin fotokopisi ile Maden İşleri Genel Müdürlüğüne başvurarak 20/09/2008 tarihli sözleşmeyi maden siciline işlenmesini talep ettiğini, tarafının muvafakatı olmaksızın davalı şirketin şerh talebinin kabul edildiğini ve fotokopi üzerinden noterin sadece aslı gibidir yapmış olduğu hali ile 14/09/2011 tarihinde bilgi amaçlı şerh edildiğini, davalı şirketin önce sözlü fesih beyanı ile akabinde yeri teslim almayarak eylemli fesih ile sözleşmeyi sona erdirdiğini, davalı şirketin sözleşmenin imzalanması ile İstanbul Beyoğlu 28.Noterliğinin 26/12/2011 tarihli ve 25876 yevmiye numaralı ihtarnamesini düzenlediği üç yıllık süre içerisinde rödovans bedeli ödemediği gibi maden ocağını işletmek için de işlem yapmadığını, sözlü olarak kira sözleşmesini fesh etmeleri nedeniyle taraflarınca da rödovans bedeli talebinde bulunulmadığını, dava konusu şerh tarihinden
önce dava dışı bir şirket ile rödovans sözleşmesi yaptıklarını ve alanın bu şirket tarafından işletilmeye başlandığını, davalının bunu duyması üzerine dava konusu sözleşmeyi hakkı kötüye kullanmak suretiyle yasaya aykırı şekilde tek başına başvuruda bulunarak Maden İşleri Genel Müdürlüğüne 14/09/2011 tarihinde şerh ettirdiğini, bu haksız şerh talebinden sonra davalı tarafından ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/196 esas sayılı dosyasına yer teslimi ve
gecikmiş ifa nedeniyle tazminat davası açıldığını, yapılan yargılamada sözleşmenin taraflarca hiç uygulanmadığı, davalı şirketin hiç kiracı olmadığına ilişkin hüküm verildiğini, taraflarınca davalı şirkete Denizli 2. Noterliğinin 06/01/2012 tarih ve 695 sayılı ihtarıyla ve ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/196 esas sayılı dosyasında verdikleri cevap dilekçesi ile yer tesliminin yapılmayacağının beyan edildiğini ileri sürerek, Maden İşleri Genel Müdürlüğü maden sicili 64018 sayılı ruhsat üzerindeki 14/09/2011 tarihli şerhin terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
İlk derece mahkemesince, davanın reddine karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesi kararına karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince; davacı vekilinin davalı lehine hükmedilen vekalet ücretine yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararı ile 18/11/2019 tarihli tashih kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında davanın reddine karar verilmiş; karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, özellikle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararındaki yazılı gerekçelere göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davada, harca tabi dava değeri bir yıllık kira bedeli olup, mahkemece kabul edilen yıllık kira bedeli üzerinden davalı lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, davanın niteliği itibariyle maktu harca tabi olduğu ve davanın reddi halinde maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden bahisle maktu vekalet ücretine karar verilmiş olması, usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının düzeltilerek onanması, HMK'nın 370/2. maddesi gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (c) bendinin (5) numaralı alt bendinde yer alan " maktu 2.175,00 TL'sı ifadesinin çıkartılarak yerine "38.522,17 TL nispi" ifadesinin yazılmasına, kararın düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine; dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 13/09/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.