22. Hukuk Dairesi 2015/11242 E. , 2015/15828 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, kıdem, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, ücret alacağı, fazla mesai, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı ... avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, iş sözleşmelinin tek taraflı feshedildiğini beyan ederek kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık izin, hafta tatili, genel tatil ve fazla çalışma ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, ... davacının diğer davalı şirket ile belirli süreli iş sözleşmesi iınzladığını ihbar tazminatını hak edemeyeceğini, işin mesai saatleri içinde tamamalandığını, izin haklarını kullandıklarını ve yeni alt işveren nezdinde çalışmaya devam ettiklerini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Şirketi, işi ihale ile belirli süre için aldıklarını ve yeni ihale döneminde işi başka şirketin aldığını, davacı ve bir çok çalışanın bu yeni şirkette çalışmaya devam ettiğini alacakların muaccel hale gelmediğini ve isteklerinin yerinde olmadığını beyan ederek davanın reddine karar verilınesni istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı ..."ın aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-İş yeri devri fesih niteliğinde olmadığından, devir sebebiyle feshe bağlı hakların istenmesi mümkün olmaz. Aynı zamanda işyeri devri kural olarak işçiye haklı fesih imkanı vermez.
Somut olayda davacı ve birlikte çalışan işçiler yeni ihale sözleşmesi ile işi yüklenen dava dışı şirkette işe başladıkları konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Nitekim temyiz incelemesi beraber yapılan seri nitelikli davalarda, mahkemece diğer işçilerin kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti istekleri iş yeri devri sebebiyle reddedilmiştir. İş yeri devirlerinde işçinin işten çıkış ile yeni işveren nezdinde işe başlaması süresinde arada geçen sürenin fesih olgusu açısından değerlendirilmesi yapılırken devir sürecine, işin ve olayın özelliklerine, tarafların gerçek iradelerine bakılarak değerlendirme yapılması gerekir. Davacı devirden sonra dava dışı şirkette işe başladığı halde mahkemece davacının diğer işçilereden daha geç başlamasınının fesih olarak değerlendirilmesi dosya kapsamına ve fesih iradesinin bulunmamasına göre isabetsiz olmuştur. Bu durumda işyeri devri sabit olduğuna davacının yeni alt işveren nezdinde işe başlayıp devam etmesine göre feshe bağlı hakların reddi gerekir.
3-Davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle iş yerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışına ücreti ödendiği an (aşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışına alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İş yerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Dairemiz geri çevirme kararı ile dosya arasına alınan hizmet alım sözleşmelerinin incelenmesinde; davacının çalıştığı dönemde, davalılar arasında enerji açma-kesme işleri için ayrı, on yılı dolduran sayaçların sökülmesi ve takılması işleri için ayrı ve endeks okuma ve fatura tebliği için ayrı hizmet alım sözleşmelerinin imzlandığı görülmüştür.
Somut olayda işverence düzenlenmiş çalışma düzenini gösterir yazılı belge veya bir bilgi sunulmamış, mahkemece fazla çalışma konusunda tanık anlatımları ile sonuca gidilmiştir. Tanık anlatımlarına göre davacının tüm hizmet alım sözleşmeleri kapsamında çalışma yaptîğı anlaşılınakdır. İşin fazla çalışmayı gerektirip gerektirmediği konusunda tanık beyanları değerlendirilirken işi niteliği itibariyala fazla çalışmayı gerektiren bir iş olup olmadığının da dikkate alınması ve tanık beyanlarının da bu konuda irdelenmesi gerekir. Bu konuda gerekirse tanıklar yeniden dinlenerek günlük ve haftalık fiili çalışmanın nasıl gerçekleştiği konusu tereddüte yer vermeycek şekilde aydınlatılmalıdır. Ayrıca davacının, üç ayrı ihale sözleşmesindeki işlerin hangilerinde hangi dönemde çalıştığı veya tüm işlerin birlikte görülüp görülmediği konuları açıklığa kavuşturularak, bu işlerin nitelikleri de farklı olduğundan fazla çalışmanın her üç ihale konusu için ayrı ayrı incelenmesi gerekir. Öte yandan şartnamelerde sayaç sökme takma, enerji kesme-açma, endeks okuma faaliyetlerinin el bilgisayarı (GPRS"li endeksör) ile yapılacağı, yapılan işlemlerin içeriklerinin bu yolla Müşteri Bilgi Sistemine (MSB) aktarılması, öngörülmüştür. Davalının itirazları da dikkate alınarak el bilgisayarlarının dökümleri ile iş planları getirilip incelenerek gerektiğinde uzman bilirkişiden görüş alınarak açıklanan tüm bu hususlar değerlendirildikten sonra varsa fazla mesai alacağı belirlenmesi gerekir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 30.04.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.