Danıştay 6. Daire 2020/9239 Esas 2021/6257 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/9239
Karar No : 2021/6257

DAVACILAR :1- …
2- …
3- …
4- …
VEKİLLERİ : Av. …

DAVALILAR : 1- …
2- … Bakanlığı
VEKİLİ : …, Hukuk Müşaviri (E-Tebligat)
3- … Kurumu Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU : Van İli, Erciş İlçesi, … Mahallesi, …, … ve … parsel sayılı taşınmazların, "Zilan Regülatörü ve Hidroelektrik Santralinin" yapımı amacıyla, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunun 27. maddesi uyarınca acele kamulaştırılmasına ilişkin, 24/09/2020 tarih ve 31254 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 23/09/2020 tarih ve 2972 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararının iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı Kanunun 3. ve 5. maddesine uygun olmayan dava dilekçesinin, aynı Kanunun 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca reddedilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi gereğince incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İdari davaların açılması" başlıklı 3, maddesinin 2. fıkrasının (b) bendinde; dava dilekçelerinde davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin gösterileceği, 14. maddesinin 3. fıkrasında; dilekçelerin sırayla a) görev ve yetki, b) idari merci tecavüzü, c) ehliyet, d) idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) süre aşımı, f) husumet, g) 3. ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden inceleneceği belirtilmiş, 15. maddenin 1. fıkrasının (d) bendinde ise dilekçelerde 14. maddenin 3/g bendine aykırılık görülmesi halinde otuz gün içinde 3 ve 5. maddelere uygun şekilde düzenlemek veya noksanları tamamlamak üzere dilekçenin reddine karar verileceği, 5. fıkrasında; 1. fıkrasının (d) bendine göre dilekçenin reddedilmesi üzerine yeniden verilen dilekçelerde aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği, hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 5. maddesinin 1. fıkrasında; her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılacağı, ancak aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabileceği, 2. fıkrasında da, birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için davacıların hak veya menfaatlerinde iştirak bulunması ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebeplerin aynı olması gerektiği, hükmü düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca; idari işlemlerin ancak bu işlemlerle meşru, kişisel ve güncel bir menfaat ilişkisi kurulabilenler tarafından iptal davasına konu edilebileceği açık olup, subjektif bir işlem olduğu tartışmasız olan acele kamulaştırma işlemine karşı dava açılabilmesi için kamulaştırmaya konu taşınmaz ile davacı arasında mülkiyet hukukuna dayalı bir menfaat bağının bulunması gerekmektedir.
Öte yandan; dava konusu Cumhurbaşkanı Kararı, Van İli, Erciş İlçesi, … Köyünde bulunan, farklı parsel sayılı taşınmazların acele kamulaştırılmasına ilişkin olup, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 5. maddesi kapsamında; bir taşınmazda hissedar olan (ya da tek taşınmaz üzerinde bağımsız bölüm sahibi olan) ya da birden çok taşınmazı olan (birden çok taşınmazda aynı şekilde hissedar olanlar) malikler açısından maddi ve hukuki yönden bağlılık bulunduğundan tek bir dilekçe ile dava açılabilir ise de; birbirinden farklı taşınmazlarda bağımsız şekilde malik olanlar (taşınmazda hissedar olmayan) açısından, 2577 sayılı Kanunun 5. maddesi kapsamında her bir taşınmazın incelemesinin ayrı ayrı yapılması gerekeceğinden ve bu nedenle de maddi ve hukuki anlamda bağlılık, hak ve menfaate iştirak bulunmadığından, ayrı ayrı dilekçe düzenlenerek dava açılması gerekmektedir
Dosyanın ve Dairemizin 21/10/2020 ile 25/12/2020 tarihli ara kararları üzerine, davacı vekili tarafından dosyaya sunulan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacılardan ...'in dava konusu acele kamulaştırma işlemine konu Van İli, Erciş İlçesi, ...Mahallesi, … parsel sayılı taşınmazın, …'ın … parsel sayılı taşınmazın, …'nın ise ... parsel sayılı taşınmazın maliklerinden oldukları, davacılardan …'ın ise dava konusu işlem ile acele kamulaştırılmasına karar verilen ve kararın ekinde belirtilen taşınmazlar ile mülkiyet ilişkisini gösteren tapu kaydının dosyaya sunulmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; ..., … ve …'nın, farklı parsel sayılı taşınmazlarda hisseli malik oldukları, davacılardan ... tarafından ise dosyaya tapu kaydının sunulmadığı görüldüğünden, dava dilekçesinin 2577 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen 3. ve 5. maddelerine uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla; 23/09/2020 tarih ve 2972 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararının hangi taşınmaza ilişkin kısmının iptalinin istenildiği açıkça belirtilerek, taşınmazlardan her biri için ayrı ayrı o taşınmazda malik veya hissedar olanlar tarafından tek bir dilekçe ile veya birden fazla taşınmazın hepsinde birlikte malik veya hissedar olanlar tarafından bu taşınmazlar için tek bir dilekçe ile 2577 sayılı Kanunun 3. maddesi kapsamında malik olduklarını gösteren tapu belgelerinin eklenmesi suretiyle, yeniden dava açılması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 3. ve 5. maddesi hükmüne uygun olmayan dava dilekçesinin aynı Kanunun 15. maddesinin 1/d bendi gereğince, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren otuz (30) gün içinde yeniden dava açılmak üzere reddine,
2.Yeniden verilen dilekçede aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği hususunun davacılara duyurulmasına,
3. Yargılama giderlerinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
4. Artan posta ücretinin istemi halinde davacılara iadesine, dava dilekçesi örneği ve eklerinin davacılara iadesine, 28/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.