MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili,davacının davalıya ait işyerinde 05.11.2009-09.04.2014 tarihleri arasında Bölge Satış Müdürü olarak çalıştığını, haftanın 5 günü 08.00-20.00 ve Cumartesi günleri 08.00-16.00 saatleri arasında çalıştığını,dini bayramların ilk günü dışında kalan ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışmalarının devam ettiğini ancak ücretlerinin ödenmediğini ileri sürerek, fazla çalışma ile ulusal bayram ve genel tatil alacaklarına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili; davacının kapsam dışı personel olarak çalıştığını, kapsam dışı personel yönetmeliğine göre tatil ve fazla çalışmalarının ücretinin içinde kararlaştırıldığını,yıllık 270 saate kadar olan fazla çalışmalarının aylık ücret içinde ödendiğini, davacının haftanın 5 günü 08.00-18.00, cumartesi günleri 10.00-14.00 saatleri arasında çalıştığını, haftalık 45 saat ve yılda 270 saati aşan fazla çalışmasının bulunmadığını, ilave çalışmalarının ise prim ile karşılandığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde taraflar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacının fazla çalışma ücret alacağı bulunup bulunmadığı hususunda uyuşmazlık mevcuttur.
Somut olayda; hükme dayanak alınan raporda; işyerinde toplu iş sözleşmesi kapsamı dışı personel olarak çalışan davacının iş sözleşmesinde yer alan aylık ücretleri içerisinde fazla çalışma ücretlerinin de dahil olduğu yönündeki hüküm gereğince, yıllık 270 haftalık ise 5,5 saat ilave çalışmaların aylık ücrete dahil olarak ödendiğinin kabulü gerektiği, dinlenen taraf tanıklarının ifadelerine göre, davacının haftanın 5 günü 08:00-19:00 saatleri arası 11 saat, 1 saat ara dinlenmesinin mahsubu ile günde 10 saat, haftanın 5 gününde ise 50 saat, ilave olarak cumartesi günleri ise 10.00-14.00 saatleri arasında 4 saat çalıştığı, haftalık toplam çalışma süresinin 54 saat olduğu, buna göre ise davacının haftalık 3,5 saat, yıllık 270 saati aşan fazla çalışmasının olduğu, fakat işyerinde uygulanan “Satış Prim Yönetmeliği “ ve “... Su Satış Prim Prosedüründe"" gereğince davacının sabit ücrete ilave prim esasına göre çalışmakta olduğu, primin ise hizmetin layıkı ile yapılmasının da yanında ilave çalışmalar karşılığı olarak alınan para olması sebebiyle, davacının tespit olunan verilere göre hesaplanan fazla çalışmalarının ödenen primlerle tam olarak karşılandığının anlaşıldığı ve buna göre fazla çalışma alacağının bulunmadığı belirlenmiş ise de, kural olarak prim fazla çalışmanın karşılığı değildir. Prim, çalışanı özendirici ve ödüllendirici bir ücret ödemesi olup, işverence işçiye garanti edilmiş bir temel ücretin üzerine belirli bir usule bağlı olarak, çoğunlukla uygulamada belirlenen hedeflerin tutturulmasına bağlı olarak, ödenen ek bir ücrettir. Fazla çalışma ise, kural olarak 4857 sayılı Kanun"a göre, kanunda yazılı şartlar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. İşçi kanuni çalışma saatleri dışında çalışsa da çalışmasa da koşulları oluştuğunda söz konusu ek ücrete hak kazanacaktır. Bu durumda fazla mesai alacağından ödenen primlerin mahsubu doğru değildir. 4857 sayılı Kanunun 41. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, fazla çalışma saat ücreti, normal çalışma saat ücretinin yüzde elli fazlasıdır. İşçiye fazla çalışma yaptığı saatler için normal çalışma ücreti ödenmişse, sadece kalan yüzde elli kısmı ödenir. Bahşiş, yüzde usulü ya da parça başı ücret ödemesinin öngörüldüğü çalışma biçiminde, fazla çalışma ücretlerinin zamsız kısmının sabit ücret içerisinde ödendiği kabul edildiğinden, fazla çalışmalar, saat ücretinin %150 zamlı miktarına göre değil, sadece %50 zam nispetine göre hesaplanmalıdır.
Buna göre; dosya içeriğinde yer alan belgelerden, bölge satış müdürü olan davacının net satış litresi, ortalama tahsilat süresi, satış nokta sayısı hedefi gibi kriterlere göre belirlenen hedefin tutturulmasına bağlı olarak prim aldığı, sistemin içeriğinin prim almak için daha fazla çalışılmaya yönelik olmadığı anlaşılmaktadır. Dairemizin uygulamasına göre, bu ücret sisteminde sabit ücret üzerinden fazla mesai ücretinin alınmadığı kabul edilmektedir. Bu tespitler nedeniyle, davacının yıllık 270 saati aşan haftalık 3,5 saatlik fazla çalışmalarının sabit ücrete göre saat ücretinin yüzde elli fazlası üzerinden hesaplanarak hüküm altına alınması gerekirken, yazılı şekilde reddine karar verilmesi isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 07.05.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.