Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/2737 Esas 2022/5899 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
VEK. AV. ...

Taraflar arasındaki alacak davasının bozmaya uygun olarak mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı kurumun Silifke ilçesinde faaliyet gösterdiğini, davalı ... kurumu ile ilgili olarak Mersin Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğü İl Eğitim Denetmenleri tarafından yapılan inceleme sonunda oluşturulan 31.05.2013 tarih ve 93722103-663.07 (4)/55 sayılı soruşturma raporuna göre bazı öğrencilere verilen seansların mebbis-... modülüne eğitim bilgileri girişinin kayıtlı olduğu örgün eğitim kurumunun ders saati ile çakışması nedeni ile yapılamadığından "Mebbis ... modülüne işlenen eğitim bilgilerinin" öğrencilerin seans almadığı farklı günler ve saatlerde seans verildiği olarak gösterildiğini, mebbis ... modülünden çıktısı alınan aylık bireyselleştirilmiş eğitim çalışma ... planını imzalamak suretiyle işlerlik kazandırıldığı, öğrencilerin ... Merkezine gitmedikleri tarihlerde eğitim bilgileri girişinin yapılarak seans verildi olarak gösterildiğini, ... okulunun ... ve ... birimine ve ... ve ... merkezine devam eden ... bireylerin destek eğitimi giderlerinin her yıl aylık olarak Maliye Bakanlığınca belirlenen tutarının Bakanlıkça karşılanabilmesi için ... ... Kurumları Yönetmeliğinin 29.maddesinin 1 paragrafının (g) bendinde belirtilen zorunlu eğitim çağında olan ... bireyin örgün eğitime devam ettiğinin belgelendirilmesi gerekir hükmü gereğince bazı öğrencilerin kayıtlı olduğu okullardan devam ettiğine ilişkin belge alınmadığı bu nedenle davalı ... Kurumunca haksız kazanç elde edildiğini, borcu ödemesi için davalıya idari tebligat yapıldığını ancak sonuç alınamadığını bu nedenle davalıya ödenen 3.524,00 TL'nin ödeme tarihi olan 25.02.2013 tarihinden, 2.588,50 TL'nin ödeme tarihi olan 25.01.2013 tarihinden, 2.410,00 TL'nin 25.12.2012 tarihinden, 2.410,00 TL'nin 25.11.2012 tarihinden, 2.410,00 TL'nin 25.10.2012 tarihinden, 2.410,00 TL'nin 25.09.2012 tarihinden, 2.410,00 TL'nin 25.08.2012 tarihinden, 2.410,00 TL'nin 25.08.2012 tarihinden, 2.410,00 TL'nin 25.07.2012 tarihinden, 2.410,00 TL'nin 25.06.2012 tarihinden itibaren ayrı ayrı işleyecek faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davacının iddialarının gerçeğe aykırı olduğunu, destek eğitimi karşılığı yapılan ödemelerin hukuka uygun olduğu belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, engelli öğrencinin okula fiilen devam edip etmediklerinin denetlenmesi hususunda davalı kuruma herhangi bir görev verilmediği,engelli öğrenciler ..., ... ve ... ...'nın zorunlu eğitim kurumuna kayıtlı oldukları, kayıtlı oldukları dönem içinde örgün eğitime devam etmedikleri yönünde dosyada delil bulunmadığı, engelli öğrenciler için idarece ödenen eğitim tutarının mevzuata uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine dair verilen hükmün davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 20.12.2017 tarih 2022/2737 - 2022/5899 sayılı ilamı ile "Dosyadaki bilgi ve belgelerden; yargılama safahatında iki ayrı bilirkişi raporu alındığı, mahkemenin 23.05.2014 tarihli rapora itibar ederek hükme esas aldığı anlaşılmaktadır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunun incelenmesinde, dosyanın esasına dair teknik bir inceleme yapılmak yerine, tarafların iddia ve savunmaları özetlenerek ilgili mevzuat maddeleri de eklendikten sonra, öğrenciler ..., ... ve ... ...'nın raporlarından bahsederek, ... amaçlı değerlendirilmesinin uygun olduğu belirtilerek, karşılıklarının ödenmesinde bir aykırılık olmadığı kanaatini bildirilmiş ise de; dosya arasında mevcut teftiş raporunda ... öğrencilere ait raporlar ile öğrenci bazında bireysel olarak dava konusu alacağa esas verilere ilişkin değerlendirmeler mevcut iken, raporda bu hususların irdelenmediği görülmüştür. Bilirkişi raporu bu hali ile denetime açık ve anlaşılır, uyuşmazlığı çözecek nitelikte değildir. Davaya konu olay nedeniyle davacı idare müfettişlerince yapılan denetimler sonucu hazırlanan 31/05/2013 tarihli soruşturma raporu dosyada mevcuttur. Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin alacağı destek eğitiminin türü ve süresi konusunda ... raporunun belirleyici olduğu da gözetilerek, her bir öğrenciye ait ... raporları da dosyaya kazandırıldıktan sonra, dosyanın konusunda uzman bilirkişi heyetine tevdii ile talebe konu ödemelerin yapıldığı öğrencilerin her biri için gün ve saat karşılaştırması da yapılarak, ayrıntılı, açık, tarafların, mahkemenin ve Yargıtay’ın denetimine elverişli rapor alınıp dosyadaki tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken sonuç bölümleri itibariyle farklı olan her iki bilirkişi raporu arasındaki çelişki de giderilmeden eksik inceleme ile davanın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır." gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma üzerine yapılan yargılama neticesinde"... Zihinsel engelliler sınıf öğretmenleri tarafından ... ...'ya verilen eğitimin farklı günlerde verilmiş gibi gösterilmesi;engelli 8. sınıf öğrencisi ... ...'nın davalı ... ve ... Merkezinde sadece haftasonları cumartesi günleri eğitim aldığı, haftaiçi eğitim almadığı bilgisi, ... ...'nın annesinin beyanındaki " ... ...'nın Şubat tatilinde ve tatilden sonra da Mart ayına kadar ... ve ... Merkezi'ne gitmediği" şeklindeki belirleyici bilginin önem arz ettiği ve bu bilgi doğrultusunda ... ...'ya Silifke ... ve ... Merkezi'nde 31/01/2013 (Grup Eğitimi), 28/02/2013 (Grup Eğitimi) ve23/02/2013 (Bireysel Eğitim) tarihlerinde eğitim verilmediği, ... ...'nın eğitimi için fazladan yazıldığı değerlendirmesinde bulunulduğu hafta için seans tutarının KDV dahil 1.019,79 TL( KDV hariç 944,31 TL) ve dönem tatili seans tutarı 564,03 TL (KDV hariç 522,25 TL) olmak üzere toplamda 1.583,82 TL ( KDV hariç 1.466,56 TL) şeklinde olduğu, engelli ..., ... ve ...'a Silifke ... ve ... Merkezi'nde eğitim verildiği ve beyan edilen eğitimlere karşılık "... Bireylerin Eğitim Giderleri" kapsamında ücret alındığı, ..., ... ve ...'un her ne kadar okul ya da kurumda kayıtlı görünüyorlar ise de bu kişilerin okul ya da kuruma devam etmediklerinin tanık ifadeleri ile doğrulandığı, "... Bireylerin Eğitim Giderlerinin kurumlara ödenebilmesi için ... ... Kurumları Yönetmeliğine zorunlu eğitim çağında olan engelli bireyin mutlaka bir örgün eğitim kurumuna kayıtlı olması ve devam ediyor olması gerektiğinden dolayı, örgün eğitim kurumuna kayıtlı olmakla birlikte devam etmeyen engelli bireyler ..., ... ve ... için davalı ... ve ... Merkezince "... Bireylerin Eğitim Giderleri" adı altında KDV hariç toplam 10.969,00 TL'nin iade edilmesi gerektiğini, genel toplamda 12.435,56 TL ödemenin, 652 sayılı Kanun Hükmündeki Kararnamenin ... Giderleri başlıklı 43. maddesi gereğince 2 katı olan 24.871,12 TL'nin davalı ... ve ... Hizmet ve Ticaret Limited Şirketi tarafından davacı ... Bakanlığına iade edilmesi gerektiğini, ayrıca Silifke Milli Eğitim Müdürlüğünce ( Silifke Mal Müdürlüğü'nce) ... ve ... Merkezi Müdürlüğüne ... Bireylerin Eğitim Giderleri olarak ödenen 12.435,50 TL'nin kuruma ödendiği tarihten itibaren dava tarihine kadar (17.09.2013) işlemiş yasal faizinin 982,24 TL olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş;hüküm,davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre; davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Eldeki davada;davacı idare, davalı ... merkezinde yapılan inceleme ve denetimler sonucunda kurumdan eğitim alan bazı öğrencilere verilen seansların "Mebbis-... Modülüne işlenen eğitim bilgilerinin" öğrencinin seans almadığı farklı gün ve saatlerde seans verildiği şeklinde gösterildiği, mebbis ... modülünün çıktısı alınarak aylık bireyselleştirilmiş eğitim çalışma ve ... planı imzalamak suretiyle işlerlik kazandırıldığı, davalı merkeze gitmediği halde girişinin yapılarak seans verildi olarak gösterildiği, özürlülerin zorunlu eğitime devam ettiklerine dair belge alması gerekirken almadığı belirtilerek, davalı ... kurumuna yapılan ödemelerin iadesi isteminde bulunmuştur.
Mahkemece, ..., ... ve ...'un her ne kadar okul ya da kurumda kayıtlı görünüyorlar ise de bu kişilerin okul ya da kuruma devam etmediklerinin tanık ifadeleri ile doğrulandığı, "... Bireylerin Eğitim Giderleri"nin kurumlara ödenebilmesi için ... ... Kurumları Yönetmeliğine zorunlu eğitim çağında olan engelli bireyin mutlaka bir örgün eğitim kurumuna kayıtlı olması ve devam ediyor olması gerektiği, örgün eğitim kurumuna kayıtlı olmakla birlikte devam etmeyen engelli bireyler ..., ... ve ... için davalı ... ve ... Merkezince "... Bireylerin Eğitim Giderleri" iadesi isteminin kabulüne karar verilmiştir.
18 Mayıs 2012 tarih ve 28296 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ... ... Kurumları Yönetmeliğinin Ödeme Şartları, Ödemeye Esas Belgeler ve Ödeme başlıklı 29- (1) maddesinin (g)fikrasındaki davaya da konu olan engelli öğrencilerin e-okulda kayıtlı olma ve okula devamlarını belgelendirilmesi konusundaki madde Danıştay 8. Dairesi tarafından 2013 yılında iptal edildiği ve maddenin "zorunlu eğitim çağındaki engelli bireyin e-okulda kayıtlı olması gerekir." şeklinde 29.05.2014 yılında değiştirildiği anlaşılmaktadır.
Silifke ... Uygulama Merkezi öğrencisi olarak görünen ... ile ilgili olarak Mersin Devlet Hastanesi Baştabipliğince düzenlenen 12.01.2009 tarihli ... Sağlık Kurulu Raporunda ...'in '...' özrü bulunduğu ve özür durumuna göre tüm vücut fonksiyon kaybının % 70 olduğu ,... ile ilgili olarak Mersin Devlet Hastanesi Baştabipliğince düzenlenen 27.08.2008 tarihli ... saglık kurulu raporunda "ağır spastik cerebral palsy quadriparazi, oturma dengesi yok, başını dik tutamıyor, ayakta duramıyor, özür durumunu göre tüm vücut fonksiyon kaybı oranı % 96 olduğu,... ile ilgili olarak Mersin Devlet Hastanesi Baştabipliğince düzenlenen 12.01.2009 tarihli ... sağlık kurulu raporunda ...'un ..., iki taraflı hafif paraparazi spastik ve cerebralpalsy yürüme desteksiz zorlukla mevcut sağ elini ...'de kullanımı kısıtlı sol elinde ince motor beceriksizlik özürleri bulunduğu ifade edilmiş ve özür durumuna göre tüm vücut fonksiyon kaybının % 88 olduğu belirtilmiş ve bireysel ve/veya grup eğitimi alabileceklerine dair ... ve değerlendirme kurulu raporu dosyaya eklenmiştir.
Somut olayda; ... raporları destek eğitimi verilmesine uygun olduğunun anlaşılmasına ve bu üç engelli öğrencinin davalı şirketin vermediği bir eğitim için ücret alındığına dair somut bir tespit yapılmaması ile davalı kurumda fiilen hizmet aldığının anlaşılmasına göre bu üç öğrenci için istenen ödemelerin iadesi isteminin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine,(2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 16/06/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.